Ευρωπαϊκό χρήμα στην τουρκική πολεμική βιομηχανία – «Ναι» στη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE
Και με την βούλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σε επίπεδο πρέσβεων) άνοιξε διάπλατα ο δρόμος για να χρηματοδοτηθούν με κοινοτικούς πόρους τουρκικές αμυντικές βιομηχανίες.
«Πράσινο φως» για τη συμμετοχή των τουρκικών πολεμικών βιομηχανιών σε προγράμματα συμπαραγωγής στην Ευρώπη άναψε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι με χρήμα της Κοινότητας θα χρηματοδοτούνται εταιρείες όπως η Baykar του γαμπρού του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να κατασκευάζουν -σε κοινοπραξία- με ευρωπαϊκές αμυντικές βιομηχανίες όπλα και πυρομαχικά.
Τα κράτη-μέλη (σε επίπεδο πρέσβεων) κατέληξαν σε κατ' αρχήν συμφωνία για το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο «SAFE», που θα παρέχει κεφάλαια ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, υπό τη μορφή δανείων για κοινές επενδύσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ (σε επίπεδο πρέσβεων) κατέληξαν σε κατ' αρχήν συμφωνία για το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο «SAFE», που θα παρέχει κεφάλαια ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, υπό τη μορφή δανείων για κοινές επενδύσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Πρωτοστάτησαν οι Πολωνοί στο «συνοικέσιο»
Η πολωνική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ χαιρέτισε τη συμφωνία αυτή, ως «μεγάλη επιτυχία», για την ασφάλειά μας που είναι «η κύρια προτεραιότητα», σημειώνοντας ότι ο συμβιβασμός επετεύχθη μετά από «δύσκολες διαπραγματεύσεις» που κράτησαν δύο μήνες. Το τελικό κείμενο του κανονισμού δεν θα δοθεί στη δημοσιότητα πριν την τελική του έγκριση από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων που θα συνεδριάσει στις 27 Μαΐου στις Βρυξέλλες.
Το χρηματοδοτικό εργαλείο SAFE θα παρέχει χαμηλότοκα πολυετή δάνεια, ύψους έως και 150 δισεκ. ευρώ, τα οποία θα εγγυάται ο προϋπολογισμός της ΕΕ. Τα δάνεια αυτά θα προορίζονται για την κοινή χρηματοδότηση αγορών και εξοπλιστικών έργων σε τομείς όπου η ευρωπαϊκή προσφορά παραμένει ανεπαρκής, όπως η παραγωγή πυραύλων, πυρομαχικών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και αντιαεροπορικών αμυντικών συστημάτων κ.ά.
Αντίδραση από Ελλάδα - Κύπρο
Νέο μήνυμα σε Βρυξέλλες και Άγκυρα με αφορμή την προσπάθεια επανεξοπλισμού της Ευρώπης έστειλε ο Νίκος Δένδιας, μόλις λίγες ώρες πριν οι πρέσβεις της Ένωσης ανάψουν πράσινο φως στην συμμετοχή της Τουρκίας στο «SAFE. Ο Νίκος Δένδιας στάθηκε στον Κανονισμό SAFE τονίζοντας ότι η Ευρώπη θα πρέπει είναι ιδιαίτερα προσεκτική σε ότι αφορά το Rearm Europe, κάτι το οποίο η Αθήνα έχει επανειλημμένως τονίσει.
Ωστόσο, οι ελληνικές και κυπριακές αιτιάσεις δεν μπόρεσαν να ανασχέσουν τη συμμετοχή της Τουρκίας εξαιτίας της λήψης απόφασης όχι με ομοφωνία, αλλά με αυξημένη πλειοψηφία.
Συμμετέχουν και Νορβηγία - Ουκρανία
Στα δάνεια αυτά θα μπορούν να συμμετάσχουν χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία και η Ουκρανία, που έχουν υπογράψει μια εταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας, καθώς και η Μ. Βρετανία, η οποία υπέγραψε με την ΕΕ παρόμοια συμφωνία εταιρικής σχέσης στις 19 Μαΐου στο Λονδίνο ή και υποψήφιες προς ένταξη χώρες.
Στην πρόταση υπό έγκριση κανονισμού, προβλέπεται το κόστος των εξαρτημάτων που παράγεται από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (εγκατεστημένη στην ΕΕ, σε χώρα του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ ή στην Ουκρανία) να μην είναι μικρότερο από το 65% του συνολικού κόστους του τελικού στρατιωτικού εξοπλισμού. Το υπόλοιπο ποσοστό, έως και 35%, μπορεί να προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ, χώρες του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ ή την Ουκρανία.
Σημειώνεται ότι για τη συμμετοχή της Τουρκίας, όπως και για όλες τις άλλες υποψήφιες για ένταξη χώρες, θα πρέπει να συνομολογηθεί μια διαφορετικού τύπου συμφωνία, η οποία θα συμφωνηθεί από το Συμβούλιο.
Το «Safe» αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος για τον επανεξοπλισμό της ευρωπαϊκής ηπείρου, του «ReArm Europe", που παρουσίασε στα τέλη Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο στοχεύει στην κινητοποίηση έως και 800 δισεκατομμυρίων ευρώ.
