Η ΑΑΔΕ βάζει μπλόκο σε «κρυφά» εισοδήματα από κρυπτονομίσματα
Τo μαύρο ψηφιακό χρήμα βάζει στο στόχαστρο το οικονομικό επιτελείο και προχωρά στη σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας για τον έλεγχο των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων (digital assets) που θα εξετάσει παρεμβάσεις στο υφιστάμενο καθεστώς για την αποσαφήνιση του τρόπου και του ύψους της φορολόγησης των κερδών από τις αγοραπωλησίες κρυπτονομισμάτων.
Σήμερα υπάρχει νομοθετικό κενό για το προσδιορισμό και τη φορολόγηση των κερδών που αποκτούν οι φορολογούμενοι από κρυπτονομίσματα καθώς και την φορολογική μεταχείριση των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Το κενό αυτό εκμεταλλεύονται πολλοί επενδυτές ενώ από την άλλη λίγοι δηλώνουν τα υπερκέρδη από συναλλαγές τέτοιων νομισμάτων στο Ε1 και όσοι το κάνουν είναι κυρίως άνεργοι ή φορολογούμενοι χωρίς εισοδήματα αλλά με σημαντική ακίνητη περιουσία και μόνον επειδή θέλουν να καλύψουν τα τεκμήρια διαβίωσης.
Μία από τις παραδοχές είναι ότι τα εισοδήματα από κρυπτονομίσματα είναι κέρδη από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και συνεπώς θα πρέπει να φορολογούνται σύμφωνα με το άρθρο 43 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος δηλαδή με συντελεστή 15%. Ωστόσο κομβικό σημείο αποτελεί η δήλωση της πραγματικής αξίας κτήσης ή πώλησης και όχι η πλασματική και για το λόγο αυτό θα επιδιωχθεί συνεργασία με τις ψηφιακές πλατφόρμες για την άντληση των στοιχείων με τις πραγματικές συναλλαγές. Σύμφωνα με τα μεγάλα λογιστικά γραφεία όσοι έχουν κρυπτονομίσματα θα πρέπει να δηλώνουν την αξία αγοράς και πώλησης στους κωδικούς 742 και 781 αντίστοιχα και εν συνεχεία την υπεραξία στον κωδικό 856 καταβάλλοντας φόρο 15%.
Η ΑΑΔΕ επιχειρεί να αξιοποιήσει αμερικανική τεχνογνωσία
Την ίδια ώρα η ΑΑΔΕ βρίσκεται σε επαφές με τις φορολογικές διοικήσεις άλλων κρατών για διεθνή συνεργασία και ειδικά με την αμερικάνικη εφορία IRS με σκοπό την φορολόγηση και την ανάπτυξη τεχνογνωσίας για την παρακολούθηση της φοροδιαφυγής μέσα από τα ψηφιακά πορτοφόλια καθώς θεωρείται δύσκολος ο εντοπισμός αυτών των κερδών με τον παραδοσιακό φορολογικό έλεγχο. Η αμερικανική φορολογική διοίκηση διαθέτει τεχνογνωσία στον έλεγχο κρυπτονομισμάτων κάτι που επιδιώκει να αξιοποιήσει η ΑΑΔΕ για την ανάπτυξη εμπειρίας σε συγκεκριμένους τομείς παρακολούθησης των κρυπτονομισμάτων όπως εργαλεία εντοπισμού συναλλαγών και κατόχων digital assets, δραστηριότητες στο dark web, εκπαίδευση προσωπικού και προετοιμασία κανονιστικού πλαισίου.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο προωθείται αυστηρότερη νομοθεσία με την ονομαστικοποίηση των επενδύσεων σε κρυπτονομίσματα καθώς σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ως μέσα ξεπλύματος χρήματος, φοροδιαφυγής και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκθεση της Chainanalysis, εκτιμάται ότι κρυπτονομίσματα αξίας 8,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων «ξεπλύθηκαν» κατά το 2021.
Επίσης η ΕΕ σχεδιάζει να επιβάλει στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις αγορές κρυπτονομισμάτων και έχουν Ευρωπαίους χρήστες να κοινοποιούν τα φορολογικά στοιχεία των πελατών τους στις εθνικές φορολογικές αρχές των κρατών μελών. Πρόκειται για τον κανονισμό MiCA ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από 1-1-2026 και θα απαιτεί από κάθε εταιρεία με πελάτες στην ΕΕ να εγγραφεί και να αναφέρει τις συναλλαγές στις εθνικές αρχές.
