Η ακρίβεια το σημαντικότερο πρόβλημα των Ελλήνων: Δυσκολεύονται στην αγορά τροφίμων 6 στους 10 – Καμπανάκι ΕΚΠΟΙΖΩ για ενεργειακή φτώχεια
Στην ακρίβεια ανήκει η πρώτη θέση όσον αφορά τα σημαντικότερα προβλήματα της χώρας, σύμφωνα την πανελλαδική δημοσκόπηση της OPINION POLL για το Action24. Συγκεκριμένα στην ερώτηση για το ποιο πρόβλημα θεωρούν πιο σοβαρό για την χώρα, το 48,6% των ερωτηθέντων απάντησαν «η ακρίβεια».
Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει από νέες έρευνες της Metron Analysis και της Pulse, ενώ την ίδια ώρα, μεγάλο μερίδιο νοικοκυριών κινδυνεύει από ενεργειακή φτώχεια, βάσει νέας έρευνας από την Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ).
Σύμφωνα με την έρευνα της Metron Analysis που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, με θέμα «Τάσεις της κοινωνίας των πολιτών για την Κλιματική Κρίση στην Ελλάδα και τον Κόσμο» και παρουσιάστηκε στο πλαίσιο ημερίδας της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης με τίτλο Climate Era, σε ό,τι αφορά τα εσωτερικά προβλήματα της Ελλάδας στο ερώτημα ποια θεωρείτε ότι είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, την πρώτη θέση καταλαμβάνει η ακρίβεια (30%) και ακολουθεί η οικονομία (21%), ενώ η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος καταλαμβάνει την τρίτη θέση με 9%.
Το ότι η ακρίβεια αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων, ενώ ακόμη και οι αγορές βασικών αγαθών απαραίτητων για τη διαβίωση, όπως τα τρόφιμα, είναι για 6 στα 10 ελληνικά νοικοκυριά το έξοδο που τους δημιουργεί τα μεγαλύτερα προβλήματα προκύπτει και από τη νέα μεγάλη έρευνα από την PulseRC σε συνεργασία και για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, στην Περιφέρεια Αττικής.
Μάλιστα αντίθετα με την κυβέρνηση που θεωρεί την ακρίβεια «εισαγόμενη», οι 6 στους 10 συμμετέχοντες στην έρευνα (ποσοστό 57%) απαντούν ότι είναι κυρίως «θέμα της χώρας μας», ενώ στους 10 (ποσοστό 38%) ότι είναι κυρίως «διεθνές θέμα». Αντίστοιχα είναι τα ποσοστά και μεταξύ των επιχειρηματιών/επαγγελματιών της Αττικής που συμμετείχαν στην έρευνα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το 95% των συμμετεχόντων συμφωνούν ότι υπάρχει σήμερα πρόβλημα αυξήσεων τιμών και ακρίβεια.
Από όσους απάντησαν ότι υπάρχει πρόβλημα αυξήσεων τιμών και ακρίβεια, το 87% το χαρακτηρίζει ως «Πολύ» ή «Αρκετά» σημαντικό.
Τα βασικά αγαθά (φαγητό, τρόφιμα, ποτά, super market) από έξι στους δέκα συμμετέχοντες και η ενέργεια (ηλεκτρικό ρεύμα, καύσιμα, θέρμανση) από τρεις στους δέκα, είναι οι δύο κατηγορίες εξόδων που εξακολουθούν να προβληματίζουν περισσότερο τα ελληνικά νοικοκυριά.
Καμπανάκι ΕΚΠΟΙΖΩ: Μεγάλο μερίδιο νοικοκυριών κινδυνεύει από ενεργειακή φτώχεια
Την ίδια ώρα, έρευνα της Ένωσης Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ) στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «REVERTER», με τη συνεργασία του Εργαστηρίου Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής Μεταλλευτικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Συντονιστής του έργου) και του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), με σκοπό τη χαρτογράφηση των ενεργειακών αναγκών των νοικοκυριών και την κατεύθυνση των μελλοντικών μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, με έμφαση στους ευάλωτους καταναλωτές, δείχνει ότι μεγάλο μερίδιο νοικοκυριών κινδυνεύει από ενεργειακή φτώχεια που θα μπορούσε να μετριαστεί μέσω των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών.
Σχετικά με την ενεργειακή φτώχεια προέκυψαν τα εξής:
Περίπου τα μισά νοικοκυριά αναφέρουν ότι δεν μπορούν να διατηρήσουν τα σπίτια τους επαρκώς ζεστά ή δροσερά και το ένα πέμπτο των νοικοκυριών αναφέρει καθυστερήσεις στους λογαριασμούς ενέργειας, ενώ περίπου το 5% δηλώνει ότι έχει διακοπεί η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος/φυσικού αερίου τους τελευταίους 12 μήνες.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, περίπου το ένα τρίτο των νοικοκυριών αναφέρουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την ανεπαρκή θέρμανση ή/και την παρουσία υψηλής υγρασίας στο σπίτι (36,15%) και περίπου το 80% των νοικοκυριών έχουν περιορίσει τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, περισσότερο από το 75% τη χρήση θέρμανσης και περίπου το 50% τη χρήση ζεστού νερού για να μπορούν να πληρώσουν την ενέργεια τους τελευταίους 12 μήνες.
Ακόμη, περίπου το 36% των νοικοκυριών ξοδεύουν περισσότερο από το 10% του καθαρού εισοδήματός τους για τις ενεργειακές τους δαπάνες και το 67,23% δήλωσε ότι οι προμηθευτές ενέργειας δεν αντιμετωπίζουν τους καταναλωτές χαμηλού εισοδήματος με δίκαιο τρόπο και ιδιαίτερα τη διευκόλυνσή τους μέσω της δυνατότητας ρύθμισης οφειλών περισσότερων δόσεων.
Στα συμπεράσματα της έρευνας επισημαίνονται:
Σε όλες τις περιπτώσεις παρατηρείται μία αρνητική τάση μεταξύ εισοδήματος και δαπανών, με επακόλουθο την απότομη πτώση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.
Υπάρχει σημαντικό ποσοστό κτιρίων πολύ χαμηλής ή χαμηλής ενεργειακής απόδοσης.
Μεγάλο μερίδιο νοικοκυριών κινδυνεύουν από ενεργειακή φτώχεια που θα μπορούσε να μετριαστεί μέσω των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, η οποία θα πρέπει να συνοδεύεται με μεγαλύτερη επιδότηση στους ενεργειακά ευάλωτους, λιγότερη γραφειοκρατία και στοχευμένη ενημέρωση ως προς τα προγράμματα και τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων (πράσινη ενέργεια).
«Εν κατακλείδι, τα στοιχεία της έρευνας είναι ανησυχητικά, ενώ ισχύουν ακόμα τα έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης που έχει εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση» όπως σημειώνει η οργάνωση των καταναλωτών.
Τα ευρήματα
Πιο αναλυτικά από την έρευνα σχετικά με το κοινωνικοοικονομικό προφίλ προκύπτουν τα εξής:
Το 81% των νοικοκυριών περιλάμβαναν από δύο έως τέσσερα άτομα. Επιπλέον, περίπου το ένα πέμπτο των νοικοκυριών που συμμετείχαν στην έρευνα είχαν τουλάχιστον ένα μέλος με αναπηρία ή μακροχρόνια ασθένεια και το 16,3% είχε τουλάχιστον ένα μέλος που ήταν μακροχρόνια άνεργος.
Όλα τα νοικοκυριά με καθαρό μηνιαίο εισόδημα κάτω των 680 ευρώ δήλωσαν ότι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης και περίπου το 75-80% των νοικοκυριών με εισόδημα μεταξύ 680 και 1.250 ευρώ δήλωσαν ότι δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα. Το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 50-60% για νοικοκυριά με εισόδημα μεταξύ 1.251 και 1.950 ευρώ.
Κόστος ενέργειας – Κόβουν άλλες δαπάνες για να ζεσταθούν
Περίπου το 20% των νοικοκυριών λειτουργεί το σύστημα θέρμανσης για λιγότερο από 2 ώρες την ημέρα ή καθόλου και το 35% από 2 έως 4 ώρες την ημέρα.
Ως αποτέλεσμα, περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά αναφέρουν θερμοκρασία εσωτερικού χώρου μικρότερη από τη θερμοκρασία δωματίου που συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), δηλαδή μεταξύ 18-21οC. Το συγκεκριμένο είναι ανησυχητικό γιατί το ποσοστό των νοικοκυριών που αναφέρουν προβλήματα υγείας λόγω ανεπαρκούς θέρμανσης, για θερμοκρασία σπιτιού μεταξύ 15-18οC είναι διπλάσιο από το αντίστοιχο ποσοστό για θερμοκρασία σπιτιού μεταξύ 18-21οC και το ποσοστό για θερμοκρασία σπιτιού κάτω από 15oC είναι περίπου τέσσερις φορές υψηλότερο.
Το μέσο συνολικό ενεργειακό κόστος ανά έτος είναι περίπου 1.900 ευρώ. Οι δαπάνες ενέργειας επηρεάζονται από το μέγεθος του σπιτιού, τον τύπο του συστήματος θέρμανσης και τα χαρακτηριστικά των νοικοκυριών (πχ, ενώ τα νοικοκυριά με άνεργους τείνουν να ξοδεύουν λιγότερα).
Συνολικά, το 47,5% των νοικοκυριών δήλωσε ότι δυσκολεύεται να αντεπεξέλθει στις μηνιαίες δαπάνες, μόνο το 33,62% μπορεί να τα βγάλει πέρα με το τρέχον εισόδημα και το 10,5% ζει άνετα.
Προκειμένου να πληρώσει τα έξοδα ηλεκτρισμού και θέρμανσης τους τελευταίους 12 μήνες, ένα στα δύο νοικοκυριά έχει περικόψει τις δαπάνες φαγητού, περίπου ένα στα πέντε τις δαπάνες για φάρμακα, τέσσερα στα πέντε έχουν περιορίσει τη χρήση ηλεκτρικών συσκευών και φωτισμού, ένα στα δύο τη χρήση ζεστού νερού, τρία στα τέσσερα τη θέρμανση του σπιτιού, τέσσερα στα πέντε νοικοκυριά έχουν περικόψει την ψυχαγωγία και τρία στα πέντε τις μετακινήσεις.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας για τη χρονική περίοδο από τις 25 Μαΐου έως τις 30 Ιουνίου 2023. Το δείγμα ήταν τυχαίο και αποτελείται τόσο από τα μέλη της, όσο και από μη μέλη. Συνολικά συλλέχθηκαν 500 ερωτηματολόγια/απαντήσεις.
