Η βιταμίνη D νέα «ασπίδα» απέναντι στον καρκίνο; Τι δείχνει πρόσφατη μελέτη σε διαφορετικές χώρες
Πολλά είναι τα οφέλη που έχουν γίνει γνωστά για τη βιταμίνη D.
Πρόκειται για μία βιταμίνη διαφορετική από τις άλλες. Αποτελεί ουσιαστικά μία στεροειδή ορμόνη που παράγεται από τη χοληστερόλη, όταν το δέρμα μας εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία. Για το λόγο αυτό χαρακτηρίζεται και ως «βιταμίνη του ήλιου».
Τη βιταμίνη D τη συναντάμε κυρίως στα λιπαρά ψάρια, το μουρουνέλαιο, τον κρόκο του αυγού, τις γαρίδες, τις μαργαρίνες, τα εμπλουτισμένα δημητριακά και τα εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η βιταμίνη D θεωρείται ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, προλαμβάνει τις ιώσεις και βοηθά στη διαχείριση ορισμένων αυτοάνοσων νοσημάτων. Επίσης, ενισχύει την αντοχή των οστών, βοηθώντας στην πρόληψη της οστεοπόρωσης, προλαμβάνει τις ασθένειες της καρδιάς, ενώ θεωρείται ότι αποτελεί προστατευτικός παράγοντας έναντι του διαβήτη. Και αυτά είναι μερικά μόνο από τα οφέλη της.
Η βιταμίνη D ως προστασία απέναντι στον καρκίνο
Μπορεί όμως η βιταμίνη D να αποτελέσει και «ασπίδα» του οργανισμού απέναντι στον καρκίνο; Μία μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Science, απαντά καταφατικά.
Τη μελέτη διεξήγαγαν το Ινστιτούτο Francsis Crick, το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου (NCI) και το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH) των ΗΠΑ καθώς το Πανεπιστήμιο Aalborg της Δανίας.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι όσα εργαστηριακά ποντίκια ακολουθούσαν μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνη D, είχαν καλύτερη ανοσολογική αντίσταση σε πειραματικά μεταμοσχευμένους καρκίνους και βελτιωμένη ανταπόκριση στην ανοσοθεραπεία.
Το αποτέλεσμα αυτό επαληθεύθηκε όταν χρησιμοποιήθηκε γονιδιακή επεξεργασία για την αφαίρεση μιας πρωτεΐνης που δεσμεύει τη βιταμίνη D στο αίμα και την κρατά μακριά από τους ιστούς.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η βιταμίνη D δρα στα επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου, τα οποία με τη σειρά τους αυξάνουν την ποσότητα ενός βακτηρίου στον οργανισμό που ονομάζεται Bacteroides fragilis. Το συγκεκριμένο μικρόβιο προσέφερε στα πειραματόζωα καλύτερη ανοσία στον καρκίνο, καθώς οι μεταμοσχευμένοι όγκοι δεν αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα, ωστόσο οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σίγουροι για τον τρόπο με τον οποίο γίνεται αυτό.
Χρειάζεται αρκετή έρευνα ακόμα
«Αυτό θα μπορούσε κάποια μέρα να είναι σημαντικό για τη θεραπεία του καρκίνου στους ανθρώπους, αλλά χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να μπορέσουμε να πούμε οριστικά ότι η διόρθωση μιας έλλειψης στη βιταμίνη D έχει οφέλη για την πρόληψη ή τη θεραπεία του καρκίνου», σημείωσε ο Caetano Reis e Sousa, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Επιπλέον, τα ευρήματα επιβεβαίωσαν προηγούμενες έρευνες που συνδέουν τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D με μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου. Αυτή η σύνδεση επιβεβαιώθηκε από την ανάλυση ενός μεγάλου συνόλου δεδομένων στον πληθυσμό της Δανίας.
Πάντως, παρά το γεγονός ότι το βακτήριο Bacteroides fragilis βρίσκεται στο μικροβίωμα των ανθρώπων, θα χρειαστεί περισσότερη μελέτη προκειμένου να κατανοηθεί πλήρως η δράση της βιταμίνης D στην ανοσολογική αντίσταση στον καρκίνο μέσω του ίδιου μηχανισμού.
«Ο εντοπισμός των παραγόντων που διακρίνουν ένα ‘καλό’ από ένα ‘κακό’ μικροβίωμα αποτελεί μεγάλη πρόκληση. Διαπιστώσαμε όμως ότι η βιταμίνη D βοηθά τα βακτήρια του εντέρου να ενισχύσουν την ανοσία απέναντι στον καρκίνο βελτιώνοντας την απόκριση στην ανοσοθεραπεία σε ποντίκια», εξήγησε ο Δρ Ευάγγελος Γιαμπαζολιάς, πρώην μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Crick, και τώρα επικεφαλής της Ομάδας Ανοσοεπιτήρησης του Cancer Research UK Manchester Institute.
«Αν καταφέρουμε να απαντήσουμε σήμερα στο πώς ακριβώς η βιταμίνη D υποστηρίζει ένα ‘καλό’ μικροβίωμα, θα βρισκόμαστε κοντά σε νέους τρόπους με τους οποίους το μικροβίωμα επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, προσφέροντας ενδεχομένως συναρπαστικές δυνατότητες για την πρόληψη ή τη θεραπεία του καρκίνου», υποστήριξε ο κ. Γιαμπαζολιάς.
