Καρκίνος στον εγκέφαλο: Αντικαταθλιπτικό γεννά ελπίδες για τη θεραπεία των όγκων

Σε μιας μεγάλης κλίμακας έρευνα φαρμάκων εντοπίστηκε ότι ένα εγκεκριμένο φάρμακο, η βορτιοξετίνη, που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της κατάθλιψης, φαίνεται να αποτελεί έναν από τους πιο αποτελεσματικούς παράγοντες κατά του γλοιοβλαστώματος, ενός επιθετικού και θανατηφόρου τύπου καρκίνου του εγκεφάλου. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Medicine».

Είναι δύσκολο να βρεθούν αποτελεσματικά φάρμακα κατά των όγκων του εγκεφάλου, καθώς αυτά συχνά δεν μπορούν να διασχίσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό για να φτάσουν στον εγκέφαλο. Οι ογκολόγοι αναζητούν εντατικά εδώ και καιρό καλύτερα φάρμακα που μπορούν να φτάσουν στον εγκέφαλο και να εξαλείψουν τον όγκο.

Στο γλοιοβλάστωμα, έναν ιδιαίτερα επιθετικό όγκο του εγκεφάλου, οι γιατροί μπορούν να παρατείνουν το προσδόκιμο ζωής των ασθενών μέσω επεμβάσεων, ακτινοβολίας και χημειοθεραπείας, ωστόσο οι μισοί ασθενείς πεθαίνουν μέσα σε δώδεκα μήνες από τη διάγνωση.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή του ETH Zurich, Μπέρεντ Σνάιντερ και συνεργάτες νευρολόγους από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ζυρίχης, εντόπισαν μια ουσία που στο εργαστήριο καταπολέμησε αποτελεσματικά τα γλοιοβλαστώματα, το αντικαταθλιπτικό βορτιοξετίνη.

Χρησιμοποιώντας τη φαρμακοσκόπηση, μια ειδική πλατφόρμα που οι ερευνητές του ETH Zurich έχουν αναπτύξει τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές μπόρεσαν να ελέγξουν ταυτόχρονα πολλές δραστικές ουσίες σε ζωντανά κύτταρα από ανθρώπινο καρκινικό ιστό. Η μελέτη τους επικεντρώθηκε κυρίως σε νευροδραστικές ουσίες που διασχίζουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, όπως τα αντικαταθλιπτικά, τα φάρμακα για τη νόσο του Πάρκινσον και τα αντιψυχωσικά. Συνολικά, η ερευνητική ομάδα δοκίμασε έως και 130 διαφορετικούς παράγοντες σε καρκινικό ιστό από 40 ασθενείς, ενώ χρησιμοποίησε και ένα υπολογιστικό μοντέλο για να δοκιμάσει πάνω από ένα εκατομμύριο ουσίες για την αποτελεσματικότητά τους κατά των γλοιοβλαστωμάτων.

Στο τελευταίο βήμα, οι ερευνητές του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Ζυρίχης δοκίμασαν τη βορτιοξετίνη σε ποντίκια με γλοιοβλάστωμα. Το φάρμακο έδειξε επίσης καλή αποτελεσματικότητα σε αυτές τις δοκιμές, ιδίως σε συνδυασμό με την τρέχουσα καθιερωμένη θεραπεία.

Η ομάδα ερευνητών προετοιμάζει τώρα δύο κλινικές δοκιμές. Στη μία ασθενείς με γλοιοβλάστωμα θα υποβληθούν σε θεραπεία με βορτιοξετίνη μαζί με τη συνήθη θεραπεία, ενώ στη δεύτερη οι ασθενείς θα λάβουν εξατομικευμένη επιλογή φαρμάκου, την οποία οι ερευνητές θα καθορίσουν για κάθε άτομο χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα φαρμακοσκόπησης.