Κουμαρίνη στα τσουρέκια – Γιατί είναι επικίνδυνη για τον οργανισμό

Μέσα σε δυο ημέρες ο ΕΦΕΤ έχει ανακαλέσει δυο συσκευασμένα τσουρέκια -ένα απλό και ένα με γέμιση πραλίνα- από δυο διαφορετικούς προμηθευτές. Κοινή συνισταμένη των δυο αποσυρμένων τροφίμων είναι ένα συστατικό που εντοπίστηκε δειγματοληπτικά σε μεγαλύτερη από το επιτρεπόμενο ποσότητα και στα δυο αρτοσκευάσματα.

Πρόκειται για την ουσία κουμαρίνη, που είναι μια φυσική ουσία η οποία σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Η κουμαρίνη είναι μια φυσική αρωματική ένωση που εντοπίζεται σε πολλά φυτά και βότανα. Τη συναντάμε κυρίως σε φασόλια τόνκα, λεβάντα, κασία (είδος κανέλας), καθώς και σε προϊόντα όπως λικέρ, καρυκεύματα και αρτοσκευάσματα που περιέχουν κανέλα. Χρησιμοποιείται επίσης ευρέως στη βιομηχανία καλλυντικών, σε αρώματα, λοσιόν σώματος και αποσμητικά, λόγω του ευχάριστου γλυκού αρώματός της.

Ηπατοτοξική φυσική ένωση

Η κουμαρίνη είναι μια ηπατοτοξική φυσική ένωση που βρίσκεται σε διάφορα είδη του φυτικού βασιλείου. Κουμαρίνη σε υψηλή περιεκτικότητα απαντάται σε διάφορα είδη του γένους Cinnamomum, όπως το Cinnamomum cassia, το Cinnamomum loureiroi και το Cinnamomum burmannii.

Και τα τρία αυτά είδη αναφέρονται συνήθως ως cassia. Η cassia περιέχει υψηλές ποσότητες κουμαρίνης σε αντίθεση με το πιο ακριβό και λιγότερο χρησιμοποιούμενο είδος Cinnamomum verum ή πιο κοινά κανέλα Κεϋλάνης, που αναφέρεται και ως αληθινή κανέλα (true cinnamon). Η ευρωπαϊκή ένωση έχει θέσει σε συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων ανώτατο όριο για την συγκέντρωση κουμαρίνης με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1334/2008. Έχει καταγραφεί, βέβαια κουμαρίνη και σε άλλα βότανα και μπαχαρικά όπως το τσάι, το χαμομήλι, το μαχλέπι, το φασόλι Tonka και η φυσική βανίλια. Σε μικρή ποσότητα η κουμαρίνη βρίσκεται και σε πολλούς βρώσιμους καρπούς όπως φράουλες, μαύρες σταφίδες, βερίκοκα και κεράσια.

Γιατί είναι επικίνδυνη η κουμαρίνη;

Αν και πρόκειται για φυσικό συστατικό, η κουμαρίνη έχει χαρακτηριστεί ως δυνητικά τοξική για το ήπαρ και έχει συσχετιστεί με ηπατοτοξικές και καρκινογόνες επιδράσεις. Ήδη από το 1954, η χρήση της έχει απαγορευθεί σε τρόφιμα στις ΗΠΑ, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιτρέπεται μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις.

Συγκεκριμένα, ο Κανονισμός (ΕΚ) 1334/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απαγορεύει την προσθήκη κουμαρίνης ως τεχνητού αρωματικού στα τρόφιμα, ενώ θέτει όρια στη φυσική της περιεκτικότητα, ιδίως σε προϊόντα που περιέχουν κανέλα. Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα κυμαίνονται ανάλογα με το προϊόν:

• 50 mg/kg για παραδοσιακά ή εποχιακά αρτοσκευάσματα με κανέλα
• 20 mg/kg για δημητριακά πρωινού
• 15 mg/kg για λοιπά αρτοσκευάσματα
• 5 mg/kg για επιδόρπια