Meta: Τελευταία μέρα για να την εμποδίσετε να χρησιμοποιήσει τα προσωπικά σας δεδομένα

Αν είστε χρήστες του Instagram και του Facebook δεν έχετε παρά μερικές ώρες για να αντιδράσετε. Από τις 27 Μαΐου 2025 στις 00.00, η Meta, μητέρα εταιρεία των δύο μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα αρχίσει να χρησιμοποιεί το δημόσιο περιεχόμενο των Ευρωπαίων ενηλίκων χρηστών της για να εκπαιδεύσει τα μοντέλα της στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI).

Η τεράστια αλλαγή που δημοσιοποιήθηκε από τον αμερικανικό κολοσσό στις 14 Απριλίου αφορά αναρτήσεις, δημοσιεύσεις, σχόλια, κείμενα, λεζάντες αλλά και φωτογραφίες και βίντεο που είναι δημόσια. Αντίθετα, ιδιωτικές αναρτήσεις ή ανταλλαγές μηνυμάτων μεταξύ συγγενών ή ατόμων του στενού κύκλου που είναι ιδιωτικές, οι λογαριασμοί ανηλίκων και οι συζητήσεις στο WhatsApp παραμένουν, προς το παρόν, εκτός του νέου εγχειρήματος.

Η εφημερίδα Figaro αναφέρει πως η γαλλική Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (CNIL) διευκρινίζει πως «οι αλληλεπιδράσεις με την Meta AI στο WhatsApp δεν έχουν μέχρι τώρα επαναχρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση των γλωσσικών της μοντέλων Τεχνητής Νοημοσύνης».

H Meta υπογραμμίζει πως το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί τόσο σε παλαιότερα δεδομένα όσα και σε αυτά που θα δημοσιεύονται εφεξής.

Πώς αρνούμαστε την συναίνεση στην χρήση των δεδομένων μας

Παρά την λήξη της προθεσμίας, εξακολουθεί να είναι εφικτό να αρνηθεί κάποιος την συναίνεση συμπληρώνοντας μία φόρμα διαθέσιμη σε Facebook και Instagram. Στο Instagram, πηγαίνεις στο προφίλ σου, κάνεις κλικ στις τρεις μπάρες πάνω δεξιά και αναζητάς το «Κέντρο Ιδιωτικότητας».

Στο Facebook η διαδικασία είναι παρόμοια: ο σύνδεσμος που οδηγεί προς την φόρμα που μπορεί κάποιος να συμπληρώσει, εμφανίζεται σε μία παράγραφο που εξηγεί με λεπτομέρεια τον τρόπο για να δηλώσει κάποιος την αντίθεσή του. Αρκεί μία απλή δήλωση του e-mail που συνδέεται με τον λογαριασμό και η επιβεβαίωσή του. Η Meta δεσμεύεται σε απαντητικό e-mail επιβεβαίωσης πως τα προσωπικά δεδομένα του χρήστη δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν. Εάν τα κείμενα και οι φωτογραφίες του χρήστη έχουν αναδημοσιευθεί από τρίτο άτομο, πρέπει να συμπληρωθεί μία δεύτερη, πιο περίπλοκη, φόρμα.

Εκεί η Meta ζητά επιπλέον διευκρινίσεις για το δημοσιευμένο περιεχόμενο όπως και την δικαιολόγηση του αιτήματος.

Ενδεχόμενη η χρήση δεδομένων ακόμη και με άρνηση συναίνεσης;

Η ημερομηνία της 27ης Μαϊου δεν είναι τόσο απόλυτο χρονικό ορόσημο: η συμπλήρωση της φόρμας δήλωσης αντίθεσης θα εξακολουθεί να είναι δυνατή για τους χρήστες, ένα μέρος, όμως, του περιεχομένου θα έχει ήδη χρησιμοποιηθεί από την εταιρεία. Η αντίθεση συναίνεσης στο εγχείρημα δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει αναδρομικά. Ακόμη και μετά την δήλωση αντίθεσης, το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί μέρος των δεδομένων ενός χρήστη παραμένει.

Η Meta δεν το αρνείται στο κείμενο που αφορά στην «Εμπιστευτικότητα»: «Ενδέχεται να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες που σας αφορούν για να εξελίξουμε και να βελτιώσουμε την υπηρεσία Τεχνητής Νοημοσύνης της Meta ακόμη και αν αντιτίθεστε ή δεν χρησιμοποιείτε τα προϊόντα μας». Αυτό θα μπορούσε να συμβεί κυρίως σε δύο περιπτώσεις: εάν ένας χρήστης εμφανίζεται σε μία φωτογραφία που έχει δημοσιεύσει κάποιος τρίτος ή έχει γίνει κοινοποίηση (tag ή mention) σε ανάρτηση ή δημόσιο σχόλιο που έχει αναρτηθεί από κάποιον τρίτο.

Είναι η προστασία ανεπαρκής;

Για να αιτιολογήσει αυτή την πρωτοβουλία, η εταιρεία επικαλείται το «νόμιμο συμφέρον», μια νομική βάση που προβλέπεται από το ρυθμιστικό πλαίσιο που αφορά στην προστασία των δεδομένων GDPR (General Data Protection Regulation). Ο κανονισμός περιλαμβάνεται στη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και την ιδιωτικότητα και σκοπό έχει να υπάρχει συνολική ευρωπαϊκή προσέγγιση σε ό,τι αφορά την ιδιωτική ζωή των Ευρωπαίων πολιτών.

Η θέση που επικαλείται η Meta πέρασε τον περασμένο Δεκέμβριο από την αρμόδια ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα προσωπικά δεδομένα παρά τις επιφυλάξεις αρκετών οργανώσεων προστασίας της ιδιωτικότητας. Η αυστριακή ΜΚΟ NOYB, μάλιστα, κατέθεσε μήνυση σε 11 ευρωπαϊκές χώρες. Το Εφετείο της Κολωνίας, όμως, στη Γερμανία έκρινε πως το εγχείρημα της Meta δεν εναντιώνεται στη νομοθεσία που είναι σε ισχύ στην Ευρώπη. Η γαλλική Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (CNIL) υπενθυμίζει πως η επίκληση του «νόμιμου συμφέροντος» δεν μπορεί να γίνει εάν δεν πληρούνται τρεις προϋποθέσεις: η διαδικασία θα πρέπει να έχει νόμιμο σκοπό, να είναι απαραίτητη και να μην παραβιάζει δυσανάλογα τα δικαιώματα που έχουν οι χρήστες στα προσωπικά τους δεδομένα.

Προς το παρόν, επαφίεται στους χρήστες η αντίδραση και η άμεση κινητοποίηση. Το αμέσως επόμενο διάστημα, οι δημόσιες αναρτήσεις εκατομμυρίων Ευρωπαίων θα τροφοδοτούν τους αλγορίθμους του αμερικανικού γίγαντα.

Επιμέλεια: Βασιλική Κουκίου