Ο εγκέφαλός σου γέρασε πέντε μήνες λόγω COVID-19 ακόμα και αν δεν νόσησες
Νέα μελέτη δείχνει ότι η πανδημία προκάλεσε πρόωρη γήρανση εγκεφάλου, ακόμα και σε όσους δεν κόλλησαν COVID.
Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature Communications ακόμα και όσοι δεν νόσησαν από Covid 19 φαίνεται πως επηρεάστηκαν σημαντικά, με τον εγκέφαλό τους να δείχνει σημάδια πρόωρης γήρανσης. Φαίνεται, επομένως, το ότι μέσα σε λίγους μήνες γεράσαμε χρόνια, δεν είναι απλώς ψυχολογικό.
Το αποτύπωμα της πανδημίας στον εγκέφαλο
Όπως διαβάζουμε στο IFL Science, η μελέτη έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε πάνω από 15.000 άτομα, με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης που αναλύει μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: η πρώτη είχε κάνει και τις δύο μαγνητικές πριν από την πανδημία, ενώ η δεύτερη μία πριν και μία μετά το 2020. Η σύγκριση των εγκεφαλικών εικόνων αποκάλυψε διαφορές που δείχνουν πρόωρη γήρανση, ιδιαίτερα σε όσους έζησαν την πρώτη φάση της πανδημίας, ακόμα και αν δεν είχαν κολλήσει COVID-19.
Τα ευρήματα δεν αποδίδονται στον ίδιο τον ιό, αλλά στις συνθήκες που δημιούργησε: απομόνωση, αίσθημα φόβου, ανατροπή της καθημερινότητας. Οι αλλαγές που καταγράφηκαν στον εγκέφαλο σχετίζονται με τη φαιά και τη λευκή ουσία – δομές κρίσιμες για τη μνήμη, την προσοχή και τη σκέψη. Με απλά λόγια, η πίεση των lockdown και η αβεβαιότητα φαίνεται πως άφησαν τα ίχνη τους στον εγκέφαλο.
Εμφανείς διαφορές ακόμα και χωρίς λοίμωξη
Αξίζει να σημειωθεί πως η διαφορά ηλικίας του εγκεφάλου που καταγράφηκε ήταν, κατά μέσο όρο, περίπου 5 μήνες. Αυτό σημαίνει πως δεν μιλάμε για καταστροφική επίδραση, αλλά για μια μετρήσιμη και δυνητικά αναστρέψιμη μεταβολή. Οι επιστήμονες τονίζουν πως δεν γνωρίζουν ακόμη αν αυτές οι αλλαγές είναι μόνιμες ή αν ο εγκέφαλος μπορεί να επανέλθει με την πάροδο του χρόνου.
Όσοι είχαν νοσήσει από COVID-19, παρουσίασαν επιπλέον επιπτώσεις. Συγκεκριμένα, εμφάνισαν χαμηλότερες επιδόσεις σε τεστ ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών, κάτι που δεν καταγράφηκε στους μη νοσήσαντες. Αυτό ενισχύει τη θεωρία ότι ο ιός μπορεί να επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία του εγκεφάλου – κάτι που ήδη έχει τεκμηριωθεί σε αρκετές μελέτες από τα πρώτα στάδια της πανδημίας.
Παρότι δεν είναι ξεκάθαρο αν όλοι οι συμμετέχοντες που θεωρήθηκαν «μη νοσήσαντες» δεν είχαν ποτέ εκτεθεί στον ιό – καθώς αρκετές περιπτώσεις μπορεί να πέρασαν ασυμπτωματικά ή χωρίς καταγραφή – τα αποτελέσματα δείχνουν καθαρά ότι και μόνο η εμπειρία της πανδημίας είχε αρνητική επίδραση στην υγεία του εγκεφάλου.
Αυτό που αναδεικνύει η έρευνα είναι η σημασία των κοινωνικών παραγόντων στην εγκεφαλική λειτουργία. Δεν είναι μόνο οι ιοί που επηρεάζουν τη σκέψη και τη μνήμη, αλλά και το στρες, η απομόνωση και η αίσθηση αβεβαιότητας. Η κατανόηση αυτών των επιπτώσεων είναι σημαντική όχι μόνο για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά και για μελλοντικές κρίσεις.
Η ανάγκη για περισσότερη έρευνα και καλύτερη πρόληψη
Οι ερευνητές τονίζουν πως χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να διαπιστωθεί αν οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν είναι παροδικές ή όχι. Όμως η βασική διαπίστωση παραμένει: οι κοινωνικές επιπτώσεις ενός παγκόσμιου γεγονότος μπορούν να είναι εξίσου σοβαρές με τις σωματικές.
