Πειραματικό φάρμακο βοηθά την επούλωση της καρδιάς μετά από έμφραγμα

Όταν το σώμα τραυματίζεται, πολλά όργανα μπορούν να επουλωθούν μόνα τους: το δέρμα κλείνει μια πληγή και τα κόκαλα αναγεννιούνται. Υπάρχουν όμως όργανα που δεν έχουν αυτή την ικανότητα, όπως η καρδιά και τα νεφρά. Μετά από καρδιακή προσβολή, για παράδειγμα, o μυϊκό ιστός συχνά δεν επουλώνεται, με αποτέλεσμα η καρδιά να αδυνατεί να αντλεί αίμα σωστά και να κινδυνεύει από καρδιακή ανεπάρκεια. Επιστήμονες αναζητούσαν για χρόνια τρόπους να βοηθήσουν αυτά τα όργανα να αναγεννηθούν καλύτερα και τώρα, μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες έχει μια ελπιδοφόρα λύση.

Η καρδιά που μπορεί να γιατρευτεί από μόνη της

Οπως γράφεται στο ZME Science, oι ερευνητές μελέτησαν γιατί ορισμένοι ιστοί δεν αναγεννιούνται σωστά και ανακάλυψε έναν κρίσιμο παράγοντα, την πρωτεΐνη ENPP1. Στα πειράματα σε ποντίκια και ανθρώπους μετά από καρδιακή προσβολή, παρατήρησε ότι τα επίπεδα της ENPP1 αυξάνονται σημαντικά στους τραυματισμένους ιστούς, προκαλώντας διαταραχή στην παραγωγή ενέργειας των κυττάρων και δυσκολεύοντας την επιδιόρθωση των ιστών.

Όπως εξηγεί ο Deb, τα κύτταρα χρειάζονται ενέργεια για να λειτουργούν, να αναπλάθονται και να πολλαπλασιάζονται, κάτι που είναι ακόμη πιο κρίσιμο όταν ο ιστός τραυματίζεται. Όταν οι επιστήμονες μπλόκαραν την ENPP1, τα κύτταρα της καρδιάς μπόρεσαν να επαναφέρουν την παραγωγή ενέργειας, να αναγεννήσουν τους ιστούς και να περιορίσουν τη δημιουργία ουλών. Η δύναμη του καρδιακού μυός βελτιώθηκε, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας.

AD-NP1: Το αντίσωμα που ενεργοποιεί την αυτοθεραπεία

Για να στοχεύσουν συγκεκριμένα την ENPP1, περιγράφεται στη μελέτη στο  Nature Communications η ομάδα των ερευνητών δημιούργησε ένα μονοκλωνικό αντίσωμα, το AD-NP1, που αδρανοποιεί την πρωτεΐνη και ενισχύει την αναγέννηση των ιστών. Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι συνθετικά μόρια που μιμούνται την ανοσολογική προστασία του οργανισμού, και στην περίπτωση αυτή σχεδιάστηκαν να δρουν αποκλειστικά στην ENPP1. Μετά από επιτυχημένα πειράματα σε ποντίκια και πιθήκους, το αντίσωμα θεωρήθηκε ασφαλές και αποτελεσματικό και η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ επέτρεψε την έναρξη κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους.

Το AD-NP1 δεν περιορίζεται μόνο στην καρδιά. Δεδομένου ότι η ENPP1 επηρεάζει παρόμοιες ενεργειακές διεργασίες σε διαφορετικούς ιστούς, το φάρμακο μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση των νεφρών, του ήπατος και άλλων οργάνων μετά από τραυματισμό. Αν τα κύτταρα μπορούν να ανακτήσουν την ενεργειακή τους λειτουργία, απελευθερώνεται η εγγενής ικανότητα του σώματος για αυτοθεραπεία, χωρίς βλαστοκύτταρα ή τεχνητά εμφυτεύματα.

Το μέλλον των ερευνών

Εάν οι κλινικές δοκιμές επιβεβαιώσουν τα ευρήματα των ζώων, το AD-NP1 θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για μια νέα κατηγορία φαρμάκων που ενισχύουν την ανάπλαση των ιστών και μειώνουν τον κίνδυνο οργάνων να χάσουν τη λειτουργία τους μετά από τραυματισμό ή νόσο. Το αντίσωμα μπορεί να επιταχύνει την ανάρρωση, να μειώσει την αναπηρία και να περιορίσει τις μακροπρόθεσμες βλάβες.