Πώς η κλιματική κρίση αναδιαμορφώνει την παγκόσμια φτώχεια - Διπλός κίνδυνος για 900 εκατ. ανθρώπους

Ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι σχεδόν το 80% των φτωχότερων πολιτών σε παγκόσμια κλίμακα, ή αριθμητικά 900 εκατομμύρια άνθρωποι, γίνονται ολοένα πιο άμεσα εκτεθειμένοι σε κλιματικούς κινδύνους, τους οποίους επιτείνει η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

Αυτό προκύπτει από μια έκθεση που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή (17/10) από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ενόψει της κλιματικής συνόδου COP30 που θα πραγματοποιηθεί τον επόμενο μήνα στη Βραζιλία.

Συνδυάζοντας για πρώτη φορά δεδομένα για τους κλιματικούς κινδύνους με δεδομένα για την πολυδιάστατη φτώχεια, η έκθεση αποκαλύπτει πώς η κλιματική κρίση αναδιαμορφώνει την παγκόσμια φτώχεια.

«Η φτώχεια δεν είναι πλέον ένα μεμονωμένο κοινωνικοοικονομικό ζήτημα. Αντίθετα, η φτώχεια επιδεινώνεται και συνδέεται με τις ολοένα και πιο δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής έκτακτης ανάγκης», δήλωσε ο μεταβατικός επικεφαλής του προγράμματος ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), Haoliang Xu, μιλώντας στο UN News.

Η υψηλή θερμοκρασία, η ατμοσφαιρική ρύπανση, οι πλημμύρες και η ξηρασία είναι οι πιο διαδεδομένοι κίνδυνοι που πλήττουν τους φτωχούς του κόσμου, οι οποίοι συχνά αντιμετωπίζουν πολλαπλές περιβαλλοντικές προκλήσεις ταυτόχρονα.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε πολυδιάστατη φτώχεια – η οποία αφορά την υγεία, την εκπαίδευση και το βιοτικό επίπεδο – και 887 εκατομμύρια εκτίθενται άμεσα σε τουλάχιστον έναν κλιματικό κίνδυνο.

Είναι συγκλονιστικό ότι - σύμφωνα με την έκθεση - 651 εκατομμύρια υπομένουν δύο ή περισσότερους, ενώ 309 εκατομμύρια ζουν σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα τρεις ή τέσσερις κλιματικές καταστροφές.

Οι δύο περιοχές που πλήττονται περισσότερο

Δυο περιοχές πλήττονται ιδιαίτερα από τη φτώχεια: η υποσαχάρια Αφρική (565 εκατομμύρια φτωχοί) και η νότια Ασία (390 εκατ.), που είναι ταυτόχρονα πολύ ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή.

Με αυτό το φόντο, μερικές εβδομάδες πριν από την COP30, το PNUD και το κέντρο έρευνας Πρωτοβουλία της Οξφόρδης για τη Φτώχεια και την Ανθρώπινη Ανάπτυξη (OPHI) θέλουν να αναδείξουν την «αλληλεπικάλυψη» της φτώχειας και της έκθεσης σε τέσσερις περιβαλλοντικούς κινδύνους: την ακραία ζέστη (τουλάχιστον 30 ημέρες με θερμοκρασίες πάνω από τους 35 βαθμούς Κελσίου), την ξηρασία, τις πλημμύρες και την ατμοσφαιρική μόλυνση (συγκέντρωση μικροσωματιδίων).

Αποτέλεσμα: το 78,8% των φτωχών (887 εκατ. άνθρωποι) εκτίθενται άμεσα σε τουλάχιστον μια από τις απειλές αυτές, με την ακραία ζέστη να θέτει σε κίνδυνο τους περισσότερους (608 εκατ.), ακολουθούμενη από τη μόλυνση (577), τις πλημμύρες (465) και την ξηρασία (207).

Κάπου 650 εκατομμύρια άνθρωποι είναι εκτεθειμένοι σε τουλάχιστον δύο από τις απειλές αυτές, 309 εκατ. σε τρεις και 11 εκατ. αντιμετώπισαν ήδη και τις τέσσερις σε μόλις μια χρονιά.

Οι συγγραφείς της έκθεσης υπογράμμισαν την ανάγκη για άμεση παγκόσμια δράση. «Από τη σκοπιά του UNDP, η αντιμετώπιση τόσο σύνθετων και αλληλένδετων ζητημάτων απαιτεί ολιστικές, διατομεακές λύσεις που να χρηματοδοτούνται επαρκώς και να εφαρμόζονται με επείγοντα χαρακτήρα», δήλωσε ο Xu.

«Καθώς προσβλέπουμε στην COP30, μεταφέρουμε ένα μήνυμα ελπίδας και συνεργασίας. Γνωρίζουμε τι λειτουργεί και μπορούμε να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τους πληθυσμούς και τις χώρες που έχουν ανάγκη», πρόσθεσε.