Πώς μπορείτε να «σβήσετε» φόρους και πρόστιμα από την εφορία

Αν αμφισβητείτε έξτρα φόρους, προσαυξήσεις και πρόστιμα που σας καταλόγισε η εφορία για παραβάσεις, «κόψιμο» φοροαπαλλαγών και εκπτώσεων η για λάθη και κενά στη φορολογική δήλωση έχετε τη δυνατότητα να διεκδικήσετε την ακύρωση του λογαριασμού προσφεύγοντας στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις φορολογούμενων που δικαιώθηκαν από την Επιτροπή και πέτυχαν «κούρεμα» ακόμα και πλήρη διαγραφή των έξτρα φόρων και προστίμων.

Χαρακτηριστική είναι περίπτωση συνταξιούχου που κλήθηκε να πληρώσει 13.000 φόρο για αναδρομικά και η ΔΕΔ τα έσβησε με το σκεπτικό ότι η υπόθεση έχει παραγραφεί και συνεπώς οι φορολογικές αρχές δεν έχουν δικαίωμα να επιβάλλουν φόρο. Σε άλλη περίπτωση φορολογούμενος προσκόμισε έγγραφα που αποδείκνυαν την εισοδηματική στενότητα και γλύτωσε την πληρωμή φόρου που του είχε καταλογίσει η εφορία με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.

Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της ΑΑΔΕ σύμφωνα με τα οποία ένας στους τρείς φορολογούμενους που προσέφυγαν στη ΔΕΕ βρήκαν το δίκιο τους και ακύρωσαν είτε μέρος είτε ολόκληρη την οφειλή που τους επέβαλαν οι ελεγκτικές αρχές.

Ειδικότερα το διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου 2023 υποβλήθηκαν από τους φορολογούμενους στη ΔΕΔ ενδικοφανείς προσφυγές για 5.286 υποθέσεις. Από αυτές εκδικάστηκαν οι 4.444 και εξ αυτών στις 1.390, δηλαδή σε ποσοστό 31,27%, διαπιστώθηκε ότι οι φορολογούμενοι είχαν δίκιο που ζητούσαν ολική ή μερική διαγραφή καταλογισθέντων φόρων, προσαυξήσεων και προστίμων.

Από τις υπόλοιπες προσφυγές, οι 2.782 απορρίφθηκαν από τη ΔΕΔ, 21 τέθηκαν στο αρχείο λόγω παραίτησης των προσφυγόντων, ενώ 251 προσφυγές απορρίφθηκαν σιωπηρώς, επειδή εξέπνευσε το περιθώριο των 120 ημερών για την εξέτασή τους.

Σημειώνεται ότι η ΔΕΔ άρχισε να λειτουργεί το 2013 και μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί συνολικά 86.495 ενδικοφανείς προσφυγές, από τις οποίες περαιώθηκαν οι 82.336. Σε 19.997 περιπτώσεις ή στο 25,90%, η ΔΕΔ ακύρωσε εν όλω ή εν μέρει τις αποφάσεις του φοροελεγκτικού μηχανισμού και δικαίωσε εν όλω ή εν μέρει τους φορολογούμενους. Στις υπόλοιπες 62.339 περιπτώσεις οι προσφυγόντες δεν δικαιώθηκαν από τη ΔΕΔ και οι 32.821 από αυτούς προσέφυγαν στα διοικητικά δικαστήρια.

12 ερωτήσεις – απαντήσεις

Για το τι πρέπει να κάνουν οι φορολογούμενοι που αμφισβητούν το λογαριασμό της εφορίας παραθέτουμε αναλυτικό οδηγό της ΑΑΔΕ με τη μορφή 12 ερωτήσεων και απαντήσεων:

1. Σε ποιες περιπτώσεις και πώς μπορώ να υποβάλω ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών;

Ο υπόχρεος εφόσον αμφισβητεί πράξεις, ρητές ή σιωπηρές, που εκδίδονται ή συντελούνται από 1/1/2014 και εφεξής σε βάρος του από τη Φορολογική Αρχή οφείλει, πριν από την προσφυγή του στη Διοικητική Δικαιοσύνη, να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με αίτημα επανεξέτασης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας. Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δεν απαιτείται παράβολο.

2. Μέσα σε ποια προθεσμία μπορώ να ασκήσω ενδικοφανή προσφυγή;

Η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται κατά πράξεων των φορολογικών αρχών, εντός ανατρεπτικής προθεσμίας 30 ημερών που αρχίζει από τη συντέλεση της κοινοποίησης της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης. Ειδικά για τους κατοίκους εξωτερικού η σχετική προθεσμία ορίζεται σε 60 ημέρες. Επισημαίνεται ότι η ως άνω προθεσμία για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα από την 1η έως την 31η Αυγούστου.

3. Ποιος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή;

Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας. Για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα, για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή, για μεσεγγύηση από τον μεσεγγυούχο, για πτωχεύσαντα από τον σύνδικο, για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς, για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον δικαστικό συμπαραστάτη, για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του, για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση από τους εκκαθαριστές. Για όλες τις περιπτώσεις, υποχρεωτικώς συνυποβάλλονται και τα νομιμοποιητικά έγγραφα από τα οποία προκύπτουν οι παραπάνω ιδιότητες.

4. Με ποιο τρόπο γίνεται η ηλεκτρονική υποβολή της ενδικοφανούς προσφυγής;

Η ηλεκτρονική υποβολή ενδικοφανούς προσφυγής πραγματοποιείται μέσω του δικτυακού τόπου της ΑΑΔΕ με τη χρήση των προσωπικών κωδικών πρόσβασης του φορολογούμενου στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες TAXISnet.

5. Ποιο είναι το περιεχόμενο της ενδικοφανούς προσφυγής;

Η ενδικοφανής προσφυγή πρέπει να αναφέρει τα ακριβή στοιχεία του υπόχρεου, την προσβαλλόμενη πράξη, τους λόγους, τους ισχυρισμούς και τα έγγραφα στα οποία ο υπόχρεος βασίζει το αίτημά του, τη διεύθυνση στην οποία θα πραγματοποιούνται οι κοινοποιήσεις των αποφάσεων, των πράξεων και των λοιπών εγγράφων της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, τη διεύθυνση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τα εν γένει στοιχεία επικοινωνίας του υπόχρεου.

6. Ποια στοιχεία πρέπει να συνυποβάλω με την ενδικοφανή προσφυγή;

Ο υπόχρεος συνυποβάλλει στην αρμόδια φορολογική αρχή τα έγγραφα στα οποία βασίζει το αίτημά του, Ηλεκτρονικό φάκελο (σε οπτικό δίσκο – CD ή USB κλπ.), στον οποίο περιλαμβάνονται σε μαγνητική μορφή και σε οποιαδήποτε αναγνώσιμη μορφή αρχείου η υποβληθείσα ενδικοφανής προσφυγή, η αίτηση αναστολής σε περίπτωση αυτοτελούς υποβολής, τα έγγραφα και δικαιολογητικά που επικαλείται, υπεύθυνη δήλωση με την οποία δηλώνεται το ακριβές του περιεχομένου των στοιχείων του ηλεκτρονικού φακέλου.

7. Σε ποιες περιπτώσεις θα κληθώ να εκφράσω τις απόψεις μου εγγράφως ή προφορικώς ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών;

Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, εάν το κρίνει απαραίτητο, δύναται εντός της οριζόμενης προθεσμίας για την έκδοση της απόφασης επί της ενδικοφανούς προσφυγής, να καλεί τον υπόχρεο, προκειμένου να εκφράσει εγγράφως, εντός 5 εργασίμων ημερών το αργότερο, τις απόψεις του ως προς τα σχετικά ζητήματα και τους προβαλλόμενους με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής λόγους και ισχυρισμούς. Στις περιπτώσεις που με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής προσκομισθούν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών νέα στοιχεία ή γίνει επίκληση νέων πραγματικών περιστατικών, ο υπόχρεος καλείται σε ακρόαση, προκειμένου να εκφράσει εγγράφως τις απόψεις του, αναπτύσσοντας τους προβαλλόμενους με την ενδικοφανή προσφυγή λόγους και τα τυχόν συνυποβαλλόμενα σε αυτήν νέα στοιχεία ή τα επικαλούμενα με το αίτημά του νέα πραγματικά περιστατικά σύμφωνα με τα παραπάνω οριζόμενα. Ως νέα στοιχεία ορίζονται αυτά τα οποία δεν είχε στη διάθεσή της η φορολογική αρχή και δεν ήταν δυνατόν να τα λάβει υπ’ όψη της κατά τον χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον κατά την κρίση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών συντρέχει λόγος, η διενεργούμενη ακρόαση διεξάγεται και προφορικώς σε καθορισμένη ώρα και ημερομηνία εντός της Υπηρεσίας. Ο υπόχρεος παρίσταται αυτοπροσώπως ή με εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο με βάση ειδικό πληρεξούσιο έγγραφο με θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής από την κατά νόμο αρμόδια αρχή. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ο αιτών αναμένει την κοινοποίηση της απόφασης επί της ενδικοφανούς προσφυγής ή την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας προς έκδοση της απόφασης και δεν είναι αναγκαίο να επικοινωνεί με τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών για παροχή πληροφοριών ή συμπληρωματικών στοιχείων σχετικά με την υπό εξέταση υπόθεση.

8. Πότε εκδίδεται απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής;

Η απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής εκδίδεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας 120 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της ενδικοφανούς προσφυγής στην αρμόδια φορολογική αρχή. Αν εντός της κατά τα ανωτέρω προβλεπόμενης προθεσμίας, δεν εκδοθεί απόφαση και δεν ενημερωθεί σχετικά ο υπόχρεος ή δεν επιδοθεί η απόφαση, τότε θεωρείται ότι η ενδικοφανής προσφυγή έχει απορριφθεί από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και ο υπόχρεος έχει λάβει γνώση αυτής της απόρριψης κατά την εκπνοή της ανωτέρω προθεσμίας. Επισημαίνεται ότι κατά το χρονικό διάστημα από την 1η έως την 31η Αυγούστου αναστέλλεται η προθεσμία των 120 ημερών για την έκδοση αποφάσεων επί ενδικοφανών προσφυγών από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών.

9. Με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής αναστέλλεται η καταβολή του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης;

Με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής αναστέλλεται η καταβολή του ποσοστού 50% του αμφισβητούμενου ποσού που προέκυψε με την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, με την προϋπόθεση ότι έχει καταβληθεί το υπόλοιπο ποσοστό 50%. Το δικαίωμα αυτό για αναστολή δεν ισχύει επί του άμεσου προσδιορισμού του φόρου, καθώς και επί πράξης διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, που εκδίδεται με βάση στοιχεία που έχουν παρασχεθεί από τον φορολογούμενο σε φορολογική του δήλωση.

10. Μπορώ να υποβάλω αίτημα αναστολής του καταβλητέου ποσοστού 50% του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης;

Ο υπόχρεος έχει δικαίωμα να υποβάλει ταυτόχρονα με την ενδικοφανή προσφυγή και αίτημα αναστολής του καταβλητέου ποσοστού 50% του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης. Η αναστολή δεν ισχύει επί του άμεσου προσδιορισμού του φόρου, καθώς και επί πράξης διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, που εκδίδεται με βάση στοιχεία που έχουν παρασχεθεί από τον φορολογούμενο σε φορολογική του δήλωση. Το αίτημα αναστολής είτε συμπεριλαμβάνεται στο έγγραφο της ενδικοφανούς προσφυγής, είτε υποβάλλεται αυτοτελώς με ιδιαίτερο έγγραφο που κατατίθεται την ίδια ημέρα με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής.

11. Σε πόσες ημέρες εκδίδεται απόφαση επί του αιτήματος αναστολής;

Η απόφαση επί της αιτήσεως αναστολής καταβολής εκδίδεται εντός προθεσμίας 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της ενδικοφανούς προσφυγής. Εάν δεν εκδοθεί απόφαση εντός 30 ημερών από την υποβολή της αίτησης στη φορολογική αρχή, η αίτηση αναστολής θεωρείται ότι έχει απορριφθεί.

12. Με την υποβολή του αιτήματος αναστολής αναστέλλεται η υποχρέωση καταβολής του αμφισβητούμενου ποσού;

Με την υποβολή της αιτήσεως αναστολής και μέχρι την έκδοση απόφασης επ’ αυτής, άλλως μέχρι την άπρακτη πάροδο του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος για την έκδοσή της, δεν επιδιώκεται η είσπραξη του συνόλου του αμφισβητούμενου ποσού.