«Πρωτοφανές» στην ιστορία το μπλακ άουτ του Απριλίου σε Ισπανία και Πορτογαλία λένε ερευνητές
Το μπλακάουτ διήρκεσε αρκετές ώρες, προκαλώντας μαζικό κυκλοφοριακό χάος, ενώ χιλιάδες πολίτες εγκλωβίστηκαν σε τρένα και ανελκυστήρες στην Ιβηρική χερσόνησο.
Ήταν μεσημέρι Δευτέρας 28 Απριλίου όταν ξαφνικά τεράστια τμήματα στην Ισπανία και την Πορτογαλία βυθίζονται στο σκοτάδι από ένα μαζικό μπλακ άουτ που παρέλυσε και τις δυο χώρες.
Σύμφωνα με ενδιάμεση έκθεση που βλέπει το φως της δημοσιότητας σχεδόν 6 μήνες μετά το πρωτόγνωρο συμβάν, το εν λόγω μπλακ άουτ που οφειλόταν σε ένα φαινόμενο υπέρβασης της τάσης, είναι το «πρώτο» στην Ευρώπη τα τελευταία 20 χρόνια και πιθανόν σε όλο τον κόσμο.
«Πρόκειται για την πιο σοβαρή ηλεκτρική βλάβη στην Ευρώπη τα τελευταία 20 χρόνια και το πιο σημαντικό είναι ότι πρόκειται για την πρώτη αυτού του είδους», δηλ. που συνδέεται με «αλλεπάλληλα περιστατικά υπέρβασης της τάσης», δήλωσε ο Ντάμιαν Κορτίνας, πρόεδρος του συμβουλίου του ENTSO-E, του ευρωπαϊκού δικτύου διαχειριστών δικτύου μεταφοράς ηλεκτρισμού, κατά την παρουσίαση της έκθεσης στους δημοσιογράφους.
«Αυτό δεν είχε συμβεί ποτέ πριν στην Ευρώπη, είμαστε βέβαιοι. Πιστεύουμε επίσης, ούτε στον κόσμο ολόκληρο, αν και δεν έχουμε όλες τις πληροφορίες από κάθε χώρα. Όμως δεν βρήκαμε καμία αναφορά σε αυτό τον τύπο μπλακ άουτ (...) πουθενά στον κόσμο», είπε.
Γιατί σημειώθηκε το μπλακ άουτ
Η έκθεση περιγράφει τη χρονική αλυσίδα που οδήγησε στη γενική διακοπή ρεύματος αλλά δεν δίνει ακόμη τις πρωταρχικές αιτίες των πρώτων συμβάντων. Σε συνέχεια αυτής της έκθεσης, η ομάδα των ειδικών θα ανακοινώσει το πρώτο τρίμηνο του 2026 την τελική έκθεσή της που θα περιλαμβάνει αυτές τις «πρώτες αιτίες» και θα κάνει συστάσεις.
Η ενδιάμεση αυτή έκθεση στηρίζεται σε μια τεράστια ποσότητα δεδομένων, κάτι που απαίτησε «πολύ χρόνο» για να συγκεντρωθούν, κυρίως επειδή ορισμένοι «τρίτοι» «δεν είχαν δώσει τη συγκατάθεσή τους στον διαχειριστή του ισπανικού δικτύου μεταφοράς προκειμένου να διαβιβάσει τα δεδομένα», υπογράμμισε ο δεύτερος στην ιεραρχία του πάνελ των ειδικών Κλάους Κασνίτς. Μερικά δεδομένα εξακολουθούν να λείπουν.
Σύμφωνα με την έκθεση, μισή ώρα πριν από τη διακοπή είχαν σημειωθεί δύο επεισόδια «διακυμάνσεων ισχύος, έντασης και συχνότητας» που επηρέασαν κυρίως το ισπανικό και το πορτογαλικό σύστημα.
Ένα φαινόμενο υπερβολικής τάσης προκάλεσε αλλεπάλληλες απώλειες παραγωγής τις οποίες ακολούθησαν αποσυνδέσεις στη σειρά κέντρων παραγωγής ηλεκτρισμού -- θερμοηλεκτρικών σταθμών και σταθμών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας-- οι ακριβείς αιτίες των οποίων δεν είναι ακόμη γνωστές.
Η ηλεκτρική τάση μπορεί να συγκριθεί με την «πίεση» που ασκεί το νερό μέσα σε μια μάνικα: εφαρμοζόμενη στον ηλεκτρισμό, είναι η «πίεση» που ασκούν τα ηλεκτρόνια σε κίνηση.
