Γιάνναρος σε Flash: Χωρίς τα αίτια των πυρκαγιών, θα φταίει πάντα ο «στρατηγός άνεμος»

Δάση παραδίδονται στις φλόγες, περιουσίες γίνονται στάχτη και το κυριότερο…χάνονται ακόμη και ανθρώπινες ζωές. Πώς ξεκινούν όμως οι πυρκαγιές που αφήνουν πίσω τους τον όλεθρο και την καταστροφή; Πώς εκδηλώνεται η πρώτη σπίθα; Αυτή η κρίσιμη πληροφορία, δηλαδή η λεπτομερής καταγραφή των αιτιών, κρύβει και τη ρίζα του προβλήματος, δηλώνει στο Flash.gr o Δρ. Θοδωρής Γιάνναρος, ερευνητής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών – πυρομετεωρολόγος…

«Ξέρετε, μα μας λείπει η λεπτομερής καταγραφή. Όταν δεν το έχεις αυτό…Λεπτομερή καταγραφή όταν λέμε, προφανώς και έχουν τα σχετικά δεδομένα στο ανακριτικό ας πούμε του Πυροσβεστικού Σώματος. Κάνουν εξαιρετική δουλειά. Απλά δεν υπάρχει ελεύθερα η πληροφορία διαθέσιμη, ώστε να μπορέσουμε π.χ. εγώ, εσείς, οποιοσδήποτε μετά το πέρας της αντιπυρικής περιόδου να τη δούμε και να πούμε… Είχαμε χίλιες πυρκαγιές. Οι εκατό ήταν από αυτό, οι εκατό ήταν από το άλλο. Χωρίς ονόματα, την αιτία θέλουμε. Έφταιξε η καύση καλλιεργειών, ήταν θερμές εργασίες, ήταν ο ΔΕΔΔΗΕ.

Δεν υπάρχει αυτό. Και όσο δεν υπάρχει αυτό, η επικοινωνία του μηνύματος «ΜΗΝ ΚΑΙΤΕ» μπερδεύεται. Δεν περνάει. Μπερδεύεται γιατί όταν δεν έχεις λεπτομερή καταγραφή για να βγεις στο τέλος της αντιπυρικής περιόδου και να πεις… κοιτάξτε είχαμε χίλιες πυρκαγιές. Απ' τις χίλιες το 90% ήταν όσοι κάνατε μπάρμπεκιου. Άρα εσείς είστε το πρόβλημα. Όσο δεν το έχεις αυτό, αφήνεις να κυκλοφορεί μια ομίχλη ότι μπορεί να θέλουν να μας κάψουν, ότι μπορεί να θέλουν να βάλουν παντού ανεμογεννήτριες, ότι το ένα ή το άλλο και αυτό χαλαρώνει ακόμη περισσότερο το αν θα προσέξει ο άλλος. Θα σου πει, αφού μας καίνε.»

Συστάσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας προς την Ελλάδα, να υπάρχει σχετική δημόσια βάση δεδομένων

Όταν γνωρίζεις τη ρίζα του κακού μπορείς και να την αντιμετωπίσεις, τονίζει ο κύριος Γιάνναρος, διαφορετικά οι θεωρίες που ψιθυρίζονται δεξιά κι αριστερά, οι ευθύνες που πέφτουν πάντα στους…άλλους και το ομιχλώδες τοπίο που συντηρείται, είναι οι παράμετροι που θεριεύουν το πρόβλημα της εκδήλωσης πυρκαγιών στη χώρα μας, με το τίμημα να είναι ιδιαίτερα βαρύ…

« Σίγουρα την πληροφορία αυτή την έχει το ανακριτικό. Αυτό το οποίο είχα ακούσει ωστόσο κάποια στιγμή από συνάδελφο, όχι εγώ προσωπικά, είναι ότι θεωρείται διαβαθμισμένη πληροφορία. Οπότε δεν μπορεί να δοθεί δημόσια.

Αυτό όμως το οποίο συζητάμε αυτή τη στιγμή είναι επίσης μία από τις πολλές συστάσεις που έχει κάνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας προς την Πολιτική Προστασία της Ελλάδας. Να υπάρχει δημόσια, ανοιχτή, ελεύθερη βάση δεδομένων, ένα φύλλο Excel, όπως θέλετε να το πούμε, στο οποίο να φαίνεται για κάθε πυρκαγιά ή για τα μεγάλα περιστατικά, η αιτία έναρξης. Δηλαδή ότι εκεί είναι η ρίζα του προβλήματος. Κι αυτή η ρίζα του προβλήματος είναι που πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί. Είναι σαν να πηγαίνουμε στο γιατρό και να του λέμε απλά πονάω. Να καθόμαστε απέναντί του και να μας λέει πού πονάς και εμείς να απαντάμε, πονάω. Αν δεν του πούμε ότι πονάμε στο κεφάλι, πονάμε στο πόδι, πονάμε στην κοιλιά, δεν θα λάβουμε καμία θεραπεία.

Και ξαναλέω, όλο αυτό βοηθάει πολύ την εκάστοτε κυβέρνηση για να είμαι ξεκάθαρος, δεν αφορά τη συγκεκριμένη κυβέρνηση αλλά βοηθάει όλες τις κυβερνήσεις, στο να διατηρείται ένα ομιχλώδες τοπίο, του ποιος ευθύνεται για την έναρξη των πυρκαγιών. Είναι το ΔΕΔΔΗΕ, θέλουν να μας κάψουν οι Τούρκοι, είναι ο στρατηγός άνεμος, βοηθάει πάρα πολύ στο να διατηρείται αυτό το ομιχλώδες τοπίο και φυσικά μέσα σε αυτή την ομίχλη όταν προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε το μήνυμα, π.χ. μην καίτε χόρτα προσέξτε, μπορεί να λάβουμε απαντήσεις του τύπου…Αφού μας καίνε, δεν φταίω εγώ που θα κάνω θερμές εργασίες, αφού υπάρχει οργανωμένο σχέδιο. Τα κάνουν οι άλλοι για να βάλουν ανεμογεννήτριες. Εγώ φταίω που θα βάλω να κάνω ηλεκτροσυγκόλληση;»

Αυτές οι χώρες εκδίδουν αναφορές με τα αίτια έναρξης πυρκαγιάς-Τι ισχύει για την Ελλάδα

Η δημοσιοποίηση των αιτιών έναρξης δασικών πυρκαγιών εξαρτάται από τη χώρα και το νομικό της πλαίσιο. Κάποιες χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, δημοσιοποιούν επιλεκτικά σχετικές πληροφορίες.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα:

• Ελλάδα: Η Πυροσβεστική ή η ΕΛ.ΑΣ. ανακοινώνουν την αιτία σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. σύλληψη εμπρηστή), αλλά δεν υπάρχει πλήρης δημόσια βάση δεδομένων.

• Ιταλία: Οι Καραμπινιέρι επίσης δίνουν στοιχεία για συγκεκριμένα περιστατικά, όχι όμως αναλυτική ετήσια καταγραφή για το κοινό.

• Ισπανία: Οι Αυτόνομες Κοινότητες μπορεί να δημοσιεύσουν αποτελέσματα ερευνών για μεγάλες πυρκαγιές, αλλά όχι πάντα για όλες.

Αντιθέτως στην άλλη άκρη του Ατλαντικού για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι αρμόδιες υπηρεσίες (δασικές, πυροσβεστικές, περιβαλλοντικές) εκδίδουν συστηματικά αναφορές ή βάσεις δεδομένων με τα αίτια. Και δεν είναι οι μόνες.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα:

• ΗΠΑ: Το National Interagency Fire Center και το US Forest Service δημοσιεύουν στατιστικά και αναλυτικά στοιχεία για τα αίτια (π.χ. κεραυνός, εμπρησμός, αμέλεια).

• Καναδάς: Το Canadian Wildland Fire Information System δίνει ετήσιες αναφορές με κατηγορίες αιτιών.

• Αυστραλία: Οι πολιτειακές πυροσβεστικές (π.χ. NSW Rural Fire Service) δημοσιοποιούν ευρήματα ερευνών για μεγάλες φωτιές.

• Σουηδία: Η MSB (Swedish Civil Contingencies Agency) δίνει δημόσια στατιστικά με ανάλυση αιτιών.