Κονκόρντ: Το «μεγάλο πουλί» που αποδείχθηκε «λευκός ελέφαντας»

Ο πρώτος του πιλότος του είχε δώσει το παρατσούκλι «μεγάλο πτηνό», κάτι που δεν απείχε και πολύ από την πραγματικότητα. Πράγματι, τα δύο μπροστινά παράθυρα και η κινούμενη μύτη του έδιναν, όντως, την όψη ενός μεγάλου λευκού πτηνού. Σαν σήμερα, 2 Μαρτίου του 1969 το «Κονκόρντ» πέταξε σαν πουλί για πρώτη φορά. Το εμβληματικό αεροπλάνο απογειώθηκε από την Τουλούζ της Γαλλίας, χειροκροτούμενο από εκατοντάδες θεατές και έκανε μία πτήση σχεδόν μισής ώρας, κάνοντας το... ντεμπούτο του στον αέρα.

Μάλιστα, όντας σε δοκιμαστική πτήση, το Κονκόρντ εκείνη την ημέρα πετούσε χωρίς ιδιαίτερη βιασύνη, καθώς δεν έφτασε ούτε κατά διάνοια τις υπερηχητικές ταχύτητες -δύο φορές την ταχύτητα του ήχου- για τις οποίες είχε σχεδιαστεί. Η πρώτη του πτήση ως επιβατικό αεροσκάφος έμελλε να πραγματοποιηθεί επτά χρόνια αργότερα, στις 21 Ιανουαρίου 1976. Όπως αποτυπώνεται και στο όνομά του (σ.σ. Κονκόρντ στα γαλλικά σημαίνει συμφωνία), αποτελούσε ένα σύμβολο της συνεργασίας μεταξύ Γαλλίας και Βρετανίας, με εταιρείες και από τις δύο χώρες να έχουν εργαστεί για τον σχεδιασμό και την κατασκευή του.

«Αντί για λευκό πουλί... λευκός ελέφαντας»

Ωστόσο, όπως αποκάλυψαν τα σχετικά κυβερνητικά έγγραφα που δόθηκαν αργότερα στη δημοσιότητα, υπήρχαν σοβαρές αμφιβολίες για την εμπορική βιωσιμότητα του εν λόγω πρότζεκτ, με πολλούς να ήταν εκείνοι που φοβούνταν πως μπορεί τελικά να αποδεικνυόταν απλώς ένα τεράστιο, αλόγιστο έξοδο -ένας λευκός ελέφαντας αντί για ένα λευκό πουλί. Το Κονκόρντ, αν και γρήγορο, «έκαιγε» τεράστια ποσότητα καυσίμου και μία πετρελαϊκή κρίση την εποχή της ολοκλήρωσής του -που «εκτόξευσε» τις τιμές των καυσίμων- εμπόδισε την έξοδό του στην κερδοφόρο αγορά των αεροπλάνων που διέσχιζαν τον Ειρηνικό.

Στη συνέχεια, ο δυνατός κρότος που προκαλεί το σπάσιμο του φράγματος του ήχου απαγορεύτηκε να ακούγεται πάνω από στεριά, πράγμα που σήμαινε πως οι υπερηχητικές πτήσεις μπορούσαν πλέον να είναι μόνο υπερωκεάνιες. Παράλληλα, το κόστος δημιουργίας του αεροπλάνου ήταν πολύ μεγαλύτερο απ’ ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί και μόνο η απορρόφησή του από τη γαλλική και τη βρετανική κυβέρνηση -καθώς και οι υψηλές τιμές εισιτηρίων- επέτρεψε τη βιωσιμότητά του. Τελικά, κατέληξαν να κατασκευαστούν μόλις είκοσι αεροσκάφη, ενώ η κάθε χώρα είχε εν ενεργεία μόνο επτά.

Παρ’ όλα αυτά τα προβλήματα, πάντως, το Κονκόρντ έγινε ένας ιδιαίτερα αγαπητός και θαυμαστός θεσμός, που έγραψε τη δική του σελίδα στην ιστορία των πτήσεων. Μάλιστα, εξακολουθεί να κατέχει το ρεκόρ για τη συντομότερη υπερατλαντική επιβατική πτήση από το 1996, με χρόνο 2 ώρες, 52 λεπτά και 56 δευτερόλεπτα, έχοντας, βέβαια, ως σύμμαχο έναν πανίσχυρο ούριο άνεμο. Ωστόσο, οι υψηλές τιμές πετρελαίου, καθώς και μία συντριβή στη Γαλλία το 2000 (πτήση 4590 της Air France) οδήγησαν τελικά στην απόσυρση του εμβληματικού αεροσκάφους το 2003.

(Με πληροφορίες από το βιβλίο «Σαν Σήμερα στην Παγκόσμια Ιστορία» του Dan Snow)