Σοκαριστική έρευνα: Το φυτοφάρμακο Chlorpyrifos επηρεάζει τον εγκέφαλο σε παιδιά από την εγκυμοσύνη

Το Chlorpyrifos (CPS), ένα φυτοφάρμακο που χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα τον 20ό αιώνα, προκαλεί αλλοιώσεις στον εγκέφαλο και δυσκολίες στον κινητικό έλεγχο σε παιδιά που έχουν εκτεθεί κατά την εγκυμοσύνη. 

Έρευνα αποκαλύπτει τις επιπτώσεις στον παιδικό εγκέφαλο

Όπως διαβάζουμε στο Science Alert, η έρευνα έδειξε ότι όσο υψηλότερη ήταν η προγεννητική έκθεση στο χλωρπυριφός, τόσο πιο έντονες ήταν οι αποκλίσεις στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Τα παιδιά παρουσίασαν χαμηλότερη ταχύτητα κίνησης και μειωμένη ικανότητα προγραμματισμού κινήσεων, ενώ οι επιστήμονες παρατήρησαν εκτεταμένες μεταβολικές διαταραχές στον εγκέφαλο. Πρόκειται για την πρώτη φορά που αποτυπώνονται με τόσο ξεκάθαρο τρόπο μακροχρόνιες και ευρείες συνέπειες σε μοριακό και κυτταρικό επίπεδο.

Η ιστορική χρήση και η απαγόρευση του Chlorpyrifos

Η μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό JAMA Neurology, βασίστηκε σε στοιχεία από οικογένειες της Νέας Υόρκης που συμμετείχαν σε πρόγραμμα παρακολούθησης από το 1998 έως το 2015. Οι μητέρες, ηλικίας 18-35 ετών, είχαν συμπληρώσει ερωτηματολόγια και σε αρκετές περιπτώσεις δόθηκαν δείγματα αίματος ή ομφάλιου λώρου, ώστε να καταγραφούν τα επίπεδα του φυτοφαρμάκου κατά τη γέννηση. Χρόνια αργότερα, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μαγνητικές τομογραφίες και αξιολόγηση συμπεριφοράς στα ίδια παιδιά, ηλικίας 6 έως 14 ετών. Από τα 270 παιδιά που εξετάστηκαν, οι επιστήμονες εντόπισαν σταθερή σχέση ανάμεσα στην προγεννητική έκθεση και τις αλλοιώσεις στον εγκέφαλο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα παιδιά είχαν γεννηθεί πριν ή λίγο μετά την απαγόρευση του CPS σε οικιακή χρήση στις ΗΠΑ το 2001. Αν και αρκετές χώρες ακολούθησαν το ίδιο παράδειγμα, το εντομοκτόνο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στη γεωργία σε πολλές περιοχές του κόσμου. Αυτό σημαίνει ότι εργάτες αγροτικών καλλιεργειών, έγκυες γυναίκες και έμβρυα εξακολουθούν να εκτίθενται σε έναν κίνδυνο που η επιστήμη πλέον αναδεικνύει πιο καθαρά από ποτέ.

Η ανάγκη για παρακολούθηση των επιπέδων

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η παρακολούθηση των επιπέδων έκθεσης σε ευάλωτες ομάδες, όπως σε έγκυες γυναίκες αγροτικών κοινοτήτων, είναι απαραίτητη. Παράλληλα, ζητούν περαιτέρω έρευνες, καθώς το συγκεκριμένο φυτοφάρμακο ανήκει στην κατηγορία των οργανοφωσφορικών, τα οποία πιθανόν να έχουν παρόμοια αποτελέσματα στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Η περίοδος της κύησης, της βρεφικής και της πρώιμης παιδικής ηλικίας είναι εξαιρετικά κρίσιμη, καθώς τότε η ανάπτυξη του εγκεφάλου είναι πιο ευάλωτη στις τοξικές ουσίες.

Τα αποτελέσματα φανερώνουν την ανάγκη για αυξημένη προσοχή στη χρήση αυτών των χημικών, καθώς οι κίνδυνοι για τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο δεν μπορούν να αγνοηθούν. Το Chlorpyrifos, που κάποτε θεωρούνταν αναγκαίο εργαλείο, πλέον αποκαλύπτεται ως ένας παράγοντας με βαθιές και μακροχρόνιες συνέπειες, οι οποίες ξεκινούν ήδη από τη μήτρα.