Στους μοβ δρόμους του Ζαππείου: Οι τζακαράντες ανθίζουν στην καρδιά της Αθήνας

«…Jacaranda mimosifolia —
είναι κι αυτό ένα ωραίο δέντρο,
με ανθισμένα κλαδιά, μεγάλα φύλλα,
σαν φτερά πουλιών παράξενων...»
— Γιώργος Σεφέρης, Kerk Str. Oost, Pretoria, Transvaal

Με αυτούς τους στίχους, γραμμένους το 1948 στη Νότια Αφρική, ο Γιώργος Σεφέρης αποτύπωσε την εντύπωσή του από την τζακαράντα, ένα δέντρο που έμελλε να «ριζώσει» στη συλλογική μνήμη και το τοπίο της Αθήνας. Σήμερα, σχεδόν οκτώ δεκαετίες μετά, η Αθήνα κάθε Μάιο μοιάζει να ανασαίνει μέσα από τα μοβ άνθη της τζακαράντας. Και που αλλού να ανθίσει πιο ποιητικά, αν όχι στο Ζάππειο;

Η μοβ οπτασία του Ζαππείου

Εδώ, στις παρυφές του Εθνικού Κήπου, ανάμεσα στις μαρμάρινες στήλες και τις φωνές των περαστικών, οι τζακαράντες στήνουν ένα σκηνικό σχεδόν θεατρικό. Ψηλές, με λεπτά κλαδιά και φύλλα που θυμίζουν μιμόζα, ξεσπούν σε μοβ ανθοφορία δημιουργώντας έναν σύντομο, αλλά καθηλωτικό εαρινό θρίαμβο. Η θέα τους, από το ύψος της Βασιλίσσης Όλγας μέχρι το εσωτερικό του Ζαππείου, κάνει τον επισκέπτη να κοντοστέκεται, ή, πιο σωστά, να μένει ακίνητος, όπως μπροστά σε έναν πίνακα που αλλάζει με το φως.

Η τζακαράντα (Jacaranda mimosifolia) δεν είναι γηγενής. Έφτασε στην Αθήνα από μακρινά γεωγραφικά πλάτη, με καταγωγή από τη Νότια Αμερική. Κι όμως, έγινε αναπόσπαστο κομμάτι του αθηναϊκού DNA, της ίδιας της πόλης που εδώ και αιώνες μεταπλάθει το ξένο σε οικείο, το μακρινό σε δικό της.

Ρομαντική διάθεση σε μοβ αποχρώσεις

Η άνθιση της κρατά λίγες εβδομάδες, από τις αρχές Μαΐου μέχρι περίπου τα μέσα του Ιουνίου, όμως όποιος την προλάβει δύσκολα την ξεχνά. Οι φωτογραφίες πλημμυρίζουν τα κοινωνικά δίκτυα, τα ζευγάρια στήνουν σκηνές ρομαντισμού κάτω από τα μωβ πέπλα, και οι περιπατητές αφήνουν για λίγο το κινητό και υψώνουν το βλέμμα: μια τόσο απλή, αλλά τόσο σπάνια κίνηση στις μέρες μας.

Οι τζακαράντες του Ζαππείου δεν είναι απλώς καλλωπιστικά δέντρα. Είναι ένα υπαινικτικό σύμβολο: ότι ακόμη και η πιο σκληρή πόλη έχει τη δυνατότητα να ανθίσει. Ότι υπάρχει χώρος για χρώμα και σιωπή, για ομορφιά και συγκίνηση. Ότι ακόμη και ένα εισαγόμενο δέντρο μπορεί να γίνει σύμβολο αυθεντικότητας, όταν αγκαλιάζεται από την πόλη με τον δικό της τρόπο.

Κι έτσι, η Αθήνα συνεχίζει να ανθίζει, κάθε Μάιο, με τα δέντρα του Σεφέρη. Και το Ζάππειο, αυτός ο παλιός αθηναϊκός σταθμός αρχοντιάς, γίνεται φόντο σε μια ολάνθιστη υπενθύμιση: η ποίηση δεν κατοικεί μόνο στα βιβλία, αλλά και στα δέντρα που ανθίζουν όταν δεν το περιμένεις.