Σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς: Γιατί οι άντρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από λύπη

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association, ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου ή ένας χωρισμός είναι μια τραυματική κατάσταση για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει κυριολεκτικά προβλήματα υγείας. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο πόνος στο στήθος και η δύσπνοια, συμπτώματα που συχνά μοιάζουν με αυτά του εμφράγματος, γεγονός που οδηγεί πολλούς στα επείγοντα νομίζοντας πως παθαίνουν καρδιακή προσβολή.

Τα συμπτώματα αυτά μπορούν να προκαλέσουν μέχρι και θάνατο, κάτι που αναφέρεται ως «σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς» (broken heart syndrome). Πρόκειται για μία παροδική κατάσταση, ωστόσο μπορεί να εξελιχθεί επικίνδυνα, αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, οι άνδρες έχουν υπερδιπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από αυτή την κατάσταση πένθους σε σύγκριση με τις γυναίκες, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον στην επιστημονική κοινότητα.

Όπως διαβάζουμε στο iflscience.com, η κατάσταση είναι γνωστή ως καρδιομυοπάθεια Τακοτσούμπο και προκαλείται από ακραίο συναισθηματικό στρες, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί και μετά από σωματικό σοκ, όπως κάποιο χειρουργείο ή έμφραγμα. Ο όρος προέρχεται από την ιαπωνική λέξη για την παγίδα χταποδιών, καθώς το σχήμα της καρδιάς σε αυτή την κατάσταση μοιάζει με το παραδοσιακό αυτό αγγείο. Πρόκειται για έναν όρο «ομπρέλα» για διάφορες παροδικές καρδιομυοπάθειες. Σε κάθε περίπτωση, το σώμα παράγει μεγάλες ποσότητες αδρεναλίνης και κορτιζόλης, που ασκούν πίεση στην καρδιά, με αποτέλεσμα να μη λειτουργεί όπως πρέπει.

Η καρδιά υπό πίεση: όταν το συναίσθημα γίνεται φυσιολογική κρίση

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα ανέλυσαν δεδομένα από 200.000 ενηλίκους που νοσηλεύτηκαν με σύνδρομο Τακοτσούμπο μεταξύ 2016 και 2020 και βρήκαν ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 83% των περιπτώσεων. Τα περισσότερα κρούσματα ήταν μεταξύ 46 και 60 ετών, με συχνότητα 2,6 έως 3,25 φορές μεγαλύτερη από την ομάδα 31 έως 45 ετών. Η εξήγηση που δίνουν οι επιστήμονες είναι ότι διάφοροι παράγοντες, όπως οι ορμονικές διακυμάνσεις (ιδίως στην εμμηνόπαυση), η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και οι υποκείμενες νόσοι, όπως η υπέρταση ή η υπερλιπιδαιμία, επιδρούν αρνητικά στη φυσιολογική λειτουργία της καρδιάς. Επιπλέον, η χρόνια έκθεση σε στρες σχετίζεται με την αυξημένη ευαισθησία του αυτόνομου νευρικού συστήματος.

Ωστόσο, το σημαντικότερο εύρημα ήταν ότι, αν και οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 83% των περιπτώσεων και έχουν μεγαλύτερη συναισθηματική ευαισθησία, οι άντρες έχουν διπλάσια πιθανότητα να πεθάνουν από Τακοτσούμπο. Οι λόγοι δεν είναι πλήρως κατανοητοί, αλλά εικάζεται ότι οι άντρες υποφέρουν περισσότερο και από φυσικό στρες, το οποίο συχνά δεν εκφράζεται. Επίσης, οι άντρες το βιώνουν πιο προσωπικά, καθώς δεν έχουν ανεπτυγμένο δίκτυο συναισθηματικής υποστήριξης όπως οι γυναίκες, κάτι που έχει επιβεβαιωθεί και από κοινωνιολογικές μελέτες. Οι γυναίκες τείνουν να ζητούν βοήθεια, ενώ οι άνδρες καταπνίγουν το συναίσθημα, γεγονός που τους καθιστά ευάλωτους σε σιωπηλές επιδράσεις στην υγεία τους.

Άντρες και πένθος: όταν το βάρος της απώλειας γίνεται θανάσιμος κίνδυνος

Φυσικά, θα χρειαστούν περισσότερες έρευνες για την πλήρη κατανόηση του «συνδρόμου της ραγισμένης καρδιάς». Ήδη, εξετάζονται οι νευροβιολογικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται, καθώς και το πώς τα κοινωνικά δίκτυα υποστήριξης συμβάλλουν στην ανάκαμψη. Είναι προφανές, πάντως, ότι με συναισθηματική υποστήριξη, ψυχοθεραπεία, υγιεινή ζωή και μείωση του φυσικού στρες, οι άντρες θα έχουν καλύτερες πιθανότητες επιβίωσης και ταχύτερη αποκατάσταση.