Νέα μελέτη σοκ: Η ψυχική υγεία των μητέρων καταρρέει παγκοσμίως

Η εγκυμοσύνη έχει συνδεθεί με διάφορες ψυχικές νόσους, ενώ πολύ καλά μελετημένη είναι η επιλόχειος κατάθλιψη και η αγχώδης διαταραχή, που οφείλονται σε ορμονικούς και κοινωνικούς παράγοντες, αλλά και στις ψυχολογικές απαιτήσεις της μητρότητας. Η σύνδεση αυτή έχει οδηγήσει σε αυξανόμενο ενδιαφέρον για την ψυχική υγεία των μητέρων, με τους ειδικούς να ζητούν περισσότερη ενημέρωση και προληπτικές παρεμβάσεις.

Ραγδαία μείωση στο ποσοστό των μητέρων με «άριστη» ψυχική υγεία

Σε πρόσφατη μελέτη, ωστόσο, που δημοσιεύεται στο JAMA Internal Medicine, αναφέρεται ότι μεταξύ 2016 και 2023 η ψυχική υγεία μειώθηκε σημαντικά, με τις συμμετέχουσες να αναφέρουν το 2023 ότι είναι «άριστα» μόνο κατά 25%, μια δραστική μείωση σε σχέση με το 38,4% του 2016.  Η έρευνα φωτίζει τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που μπορεί να έχει η μητρότητα στην ευεξία των γυναικών, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχουν κατάλληλες υποστηρικτικές δομές.

Οπως διαβάζουμε στο Times of India, η εν λόγω μελέτη εξέτασε δεδομένα από 198.417 μητέρες με παιδιά κάτω των 17 ετών, αποκαλύπτοντας σημαντική επιδείνωση στην κατάσταση της ψυχικής τους υγείας, όπως αυτή δηλωνόταν από τις ίδιες. Σε μικρότερο βαθμό αναφέρθηκαν και προβλήματα σωματικής υγείας. Πολλές γυναίκες περιέγραψαν αίσθημα εξάντλησης και έλλειψη χρόνου για φροντίδα του εαυτού τους, ενώ φάνηκε και ο ρόλος της μοναξιάς να επιτείνει την επιβαρυμένη ψυχολογική τους κατάσταση.

Οι μητέρες δηλώνουν χειρότερη ψυχική υγεία κάθε χρόνο

Η μελέτη χρησιμοποίησε μια κλίμακα 4 επιπέδων (άριστα, πολύ καλά, καλά και μέτρια). Εκτός από τη μείωση στο επίπεδο «άριστα», καταγράφηκε και αύξηση στο «καλά», από 18,8% στο 26,1%. Τέλος, οι μητέρες που ανέφεραν «μέτρια» παραμένει σταθερή.  Η στασιμότητα στο «μέτρια» δείχνει πως, παρά τις κοινωνικές αλλαγές, πολλές μητέρες συνεχίζουν να μην βρίσκουν ουσιαστική βελτίωση στην καθημερινότητά τους.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η ψυχική υγεία απασχολεί όλες τις κοινωνικοοικονομικές ομάδες, αλλά η ψυχική και σωματική υγεία των μητέρων ήταν πολύ χαμηλή, ακόμα και σε χώρες όπου οι μητέρες έχουν δωρεάν ασφάλιση για τα παιδιά τους. Αυτό ενισχύει την άποψη ότι η οικονομική βοήθεια από μόνη της δεν επαρκεί, αν δεν συνδυαστεί με κοινωνική στήριξη, δίκτυα υποστήριξης και ευέλικτες εργασιακές συνθήκες.

Παράλληλα, εξετάστηκε η ψυχική υγεία των ανδρών-γονέων κατά την ίδια οκταετία. Οι άνδρες έδειξαν μικρές μειώσεις στα «άριστα» για τη φυσική και ψυχική υγεία, αλλά τα ποσοστά τους ήταν σαφώς υψηλότερα από των γυναικών. Το 2023, οι γυναίκες-γονείς ανέφεραν «μέτρια» τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο.  Η διαφορά αυτή καταδεικνύει ότι το βάρος της ανατροφής εξακολουθεί να πέφτει δυσανάλογα στις μητέρες, επηρεάζοντας έντονα την ευημερία τους.

Η ψυχική υγεία των μητέρων καταρρέει

Τα παραπάνω αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι είναι ανάγκη να αλλάξει η εθνική στρατηγική για τις μητέρες σε πολλές χώρες. Η δουλειά του γονέα είναι ουσιώδης, τόσο για την υγεία των παιδιών όσο και για την υγεία της κοινωνίας, λένε οι ειδικοί. Αν οι γονείς είναι καλά, το ίδιο θα είναι και τα παιδιά τους. Προτάσεις περιλαμβάνουν την ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών, καλύτερη πληροφόρηση για την ψυχική υγεία και προγράμματα πρόληψης με χαμηλό κόστος και μεγάλη προσβασιμότητα.

Φυσικά, για να γίνει κάτι τέτοιο, απαιτείται μια πολυδιάστατη προσέγγιση που περιλαμβάνει την πρόσβαση στο σύστημα υγείας, την άμβλυνση των κοινωνικών διαφορών, την ψυχολογική ενίσχυση των γυναικών και την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και της κατανόησης των προβλημάτων των μητέρων. Η ενδυνάμωση των γυναικών μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα και η δημιουργία ασφαλών χώρων συζήτησης μπορεί να φέρει ουσιαστική αλλαγή στις ζωές τους.