Τελικά τι χρώμα είναι στην πραγματικότητα ο Άρης;

Ο Άρης, στην πραγματικότητα, δεν είναι κατακόκκινος. Η σκουρόχρωμη επιφάνειά του έχει αποχρώσεις καστανού και πορτοκαλί, με τον κοκκινωπό τόνο να οφείλεται στην παρουσία οξειδίου του σιδήρου (που μοιάζει με «σκουριά») που καλύπτει τα πετρώματα. Αυτό το χαρακτηριστικό χρώμα δεν είναι παρά η αντανάκλαση της «σκουριάς» που έχει καλύψει τον πλανήτη μέσα σε εκατομμύρια χρόνια. Είναι ενδιαφέρον ότι οι αρχαίοι, άθελά τους, είχαν κάνει μια εύστοχη σύνδεση ανάμεσα στο χρώμα του Άρη και το αίμα. Η παρόμοια χημική σύνθεση με βάση τον σίδηρο,  ενισχύει αυτή τη μεταφορική συγγένεια.

Η ψευδαίσθηση του κόκκινου χρώματος

Όπως εξηγείται στο Live Science, εάν παρατηρήσουμε εικόνες από ρομποτικά οχήματα που έχουν σταλεί στον Άρη, θα δούμε ότι το χρώμα είναι πολύ πιο ήπιο από το βαθύ κόκκινο. Στην πραγματικότητα, μεγάλο μέρος της επιφάνειας του πλανήτη είναι πιο κοντά στο καφέ ή το πορτοκαλί. Από την πρώτη αποστολή του διαστημικού σκάφους Viking το 1976, οι φωτογραφίες έδειξαν έναν πλανήτη σκεπασμένο με μια λεπτή στρώση κοκκινωπής σκόνης, παρόμοιας με σκουριά. Αυτή η σκόνη αντανακλά το φως με τρόπο που δημιουργεί την εσφαλμένη εντύπωση ότι ολόκληρος ο πλανήτης είναι κόκκινος.

Όταν ο Άρης φοράει «λευκά»

Στους πόλους του Άρη μάλιστα η εικόνα αλλάζει τελείως. Εκεί συναντάμε πάγους που φαίνονται λευκοί και περιέχουν τόσο κανονικό νερό όσο και ξηρό πάγο, δηλαδή παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα. Όταν ο ήλιος φωτίζει τις πολικές περιοχές, ο ξηρός πάγος εξατμίζεται, ενώ όταν έρχεται η νύχτα ή αλλάζει η εποχή, επανεμφανίζεται. Έτσι δημιουργείται μια συνεχής εναλλαγή, ανάλογα με τις εποχές του Άρη, που τον κάνει ακόμα πιο εντυπωσιακό.

Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν ειδικά όργανα για να παρατηρήσουν τον Άρη σε φάσματα που οι άνθρωποι δεν μπορούν να δουν, όπως το υπεριώδες και το υπέρυθρο φως. Το υπέρυθρο φως έχει λιγότερη ενέργεια και οι κάμερες που λειτουργούν στο υπέρυθρο φάσμα επιτρέπουν στους επιστήμονες να «βλέπουν» τη θερμότητα, όπως τα κιάλια νυχτερινής όρασης. Έτσι μπορούν να δημιουργούν εικόνες του Άρη που δείχνουν λεπτομέρειες που δεν φαίνονται στο ορατό φως. Αυτές οι φωτογραφίες είναι συνήθως σε «ψευδή χρώματα», δηλαδή τα χρώματα που βλέπουμε δεν είναι τα πραγματικά, αλλά έχουν προστεθεί για να τονίσουν τις διαφορές.

Το μυστήριο του «κόκκινου» πλανήτη

Όταν οι επιστήμονες συγκρίνουν εικόνες του Άρη στο ορατό και στο υπέρυθρο φως, μπορούν να αναγνωρίσουν κοινά χαρακτηριστικά και να εξετάσουν καλύτερα περιοχές όπως οι πάγοι στους πόλους. Η αποστολή MAVEN της NASA, που ξεκίνησε το 2013, έχει δώσει ακόμη και φωτογραφίες του πλανήτη στο υπεριώδες φως, αποκαλύπτοντας περισσότερα για την ατμόσφαιρα και την ιστορία του.

Όλα αυτά τα φάσματα – ορατό, υπέρυθρο, υπεριώδες και άλλα – είναι σαν διαφορετικά “φίλτρα” που αποκαλύπτουν νέες πτυχές του πλανήτη. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι με αυτά τα στοιχεία θα μπορέσουν να απαντήσουν σε θεμελιώδη ερωτήματα: Πώς δημιουργήθηκε ο Άρης; Είχε ενεργά ηφαίστεια; Υπήρχε ποτέ νερό σε υγρή μορφή; Κι αν ναι, μπορούσε να φιλοξενήσει ζωή;

Οι παρατηρήσεις δεν περιορίζονται μόνο στο φως. Οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν ακόμα και ραδιοκύματα, μικροκύματα, ακτίνες Χ και γάμμα για να συλλέξουν πληροφορίες. Κάθε νέα τεχνική τούς φέρνει πιο κοντά στην κατανόηση όχι μόνο του Άρη, αλλά και άλλων κόσμων πέρα από το ηλιακό μας σύστημα.