Times of Israel: Αυτό είναι το σχέδιο των 21 σημείων των ΗΠΑ για το τέλος του πολέμου στη Γάζα
Η πρόταση Γουίτκοφ προβλέπει την απελευθέρωση ομήρων μέσα στις πρώτες 48 ώρες, αμνηστία για μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται ειρήνη, ενθάρρυνση των Παλαιστινίων να παραμείνουν στη Γάζα και την έναρξη διαλόγου ΗΠΑ–Ισραήλ–Παλαιστινίων.
Η αμερικανική πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα ενθαρρύνει τους Παλαιστινίους να παραμείνουν στον θύλακα και προβλέπει τη χάραξη πορείας προς τη δημιουργία μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους, σύμφωνα με αντίγραφο του σχεδίου που εξασφάλισε η εφημερίδα The Times of Israel.
Το έγγραφο των 21 σημείων, που κοινοποιήθηκε από τις ΗΠΑ σε ορισμένες αραβικές και μουσουλμανικές χώρες νωρίτερα αυτή την εβδομάδα στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, περιλαμβάνει όρους που έχουν επαναληφθεί και σε άλλες πρόσφατες πρωτοβουλίες, από την απελευθέρωση όλων των ομήρων έως την απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία.
Ωστόσο, η ρητή αναφορά στην ενθάρρυνση των Παλαιστινίων να παραμείνουν στη Γάζα σηματοδοτεί σημαντική μεταστροφή για την κυβέρνηση Τραμπ, αφού ο Αμερικανός πρόεδρος είχε προκαλέσει σοκ τον Φεβρουάριο μιλώντας για πιθανή αμερικανική ανάληψη ελέγχου της Γάζας και μόνιμη μετεγκατάσταση των περίπου δύο εκατομμυρίων κατοίκων της.
Οι δηλώσεις εκείνες είχαν δώσει ώθηση στις ιδέες ακροδεξιών συμμάχων του Μπενιαμίν Νετανιάχου αλλά και μετριοπαθών Ισραηλινών πολιτικών που υποστήριζαν την «εθελοντική μετανάστευση» των Παλαιστινίων, χωρίς ωστόσο να υπάρξει πρόοδος.
Οι ΗΠΑ αλλάζουν κατεύθυνση
Παράλληλα, η πρόβλεψη του σχεδίου για πιθανό «δρόμο» προς παλαιστινιακό κράτος μετά την ανοικοδόμηση της Γάζας και την ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων στην Παλαιστινιακή Αρχή αποτελεί σαφή απομάκρυνση από την έως τώρα πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ, που απέφευγε να στηρίξει λύση δύο κρατών.
Το σχέδιο —που επιβεβαιώθηκε από δύο ανεξάρτητες πηγές— προβλέπει ακόμη την έναρξη διαλόγου ΗΠΑ–Ισραήλ–Παλαιστινίων με στόχο την επίτευξη «πολιτικού ορίζοντα» για «ειρηνική συνύπαρξη».
Αν και αυτά τα σημεία αποτελούν σημαντικά κέρδη για τους Παλαιστινίους, η πρόταση, την οποία συνέταξε σε μεγάλο βαθμό ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ, περιλαμβάνει και αιτήματα που παραδοσιακά θέτει το Ισραήλ: τον αφοπλισμό της Χαμάς, την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας και διαδικασία «αποριζοσπαστικοποίησης» του πληθυσμού.
Αισιόδοξος ο Τραμπ
Αυτοί οι όροι καθιστούν την αποδοχή από τη Χαμάς εξαιρετικά δύσκολη, ενώ η αναφορά σε μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος ενδέχεται να αποτελέσει «κόκκινη γραμμή» για τον Νετανιάχου, που έχει βασίσει την πολιτική του στο ότι απέτρεψε μια λύση δύο κρατών.
Παρά τα εμπόδια, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε αισιόδοξος την Παρασκευή, δηλώνοντας σε δημοσιογράφους ότι «ίσως η συμφωνία να είναι ήδη κοντά», ενώ σε ανάρτησή του στο Truth Social ανέφερε: «Εδώ και τέσσερις ημέρες διεξάγονται εντατικές διαπραγματεύσεις και θα συνεχιστούν για όσο χρειαστεί μέχρι να υπάρξει μια ολοκληρωμένη συμφωνία».
Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι «όλες οι χώρες της περιοχής συμμετέχουν, η Χαμάς γνωρίζει πολύ καλά τις συζητήσεις, ενώ το Ισραήλ έχει ενημερωθεί σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένου του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν “Μπίμπι” Νετανιάχου».
Παρά ταύτα, το σχέδιο παραμένει ασαφές σε αρκετές λεπτομέρειες και θα απαιτηθούν περαιτέρω διαπραγματεύσεις ακόμη κι αν υπάρξει αρχική συμφωνία.
Τα 21 σημεία του σχεδίου
- Η Γάζα θα μετατραπεί σε αποριζοσπαστικοποιημένη ζώνη, χωρίς τρομοκρατία, που δεν θα απειλεί τους γείτονές της.
- Θα αναπτυχθεί εκ νέου προς όφελος των κατοίκων της.
- Με την αποδοχή του σχεδίου από τις δύο πλευρές, ο πόλεμος θα σταματήσει άμεσα, ο ισραηλινός στρατός θα αναστείλει τις επιχειρήσεις και θα αποσυρθεί σταδιακά.
- Εντός 48 ωρών από την αποδοχή, θα επιστραφούν όλοι οι όμηροι — ζωντανοί και νεκροί.
- Ακολούθως, το Ισραήλ θα απελευθερώσει εκατοντάδες Παλαιστίνιους καταδίκους και περισσότερους από 1.000 Γαζαίους συλληφθέντες από την αρχή του πολέμου, καθώς και σορούς Παλαιστινίων.
- Μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται στην ειρηνική συνύπαρξη θα λάβουν αμνηστία· όσοι θέλουν να φύγουν θα μεταφερθούν με ασφάλεια σε τρίτες χώρες.
- Μετά τη συμφωνία, η ανθρωπιστική βοήθεια θα φτάσει σε επίπεδα τουλάχιστον 600 φορτηγών ημερησίως, με έργα ανοικοδόμησης και άρση ερειπίων.
- Η διανομή βοήθειας θα γίνεται από ΟΗΕ, Ερυθρά Ημισέληνο και ανεξάρτητους διεθνείς φορείς, χωρίς παρεμβάσεις Ισραήλ ή Χαμάς.
- Η Γάζα θα διοικείται προσωρινά από μεταβατική κυβέρνηση Παλαιστινίων τεχνοκρατών, υπό την εποπτεία νέου διεθνούς φορέα που θα συγκροτήσουν οι ΗΠΑ με Άραβες και Ευρωπαίους εταίρους, έως την ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων στην Παλαιστινιακή Αρχή.
- Θα δημιουργηθεί οικονομικό σχέδιο ανοικοδόμησης με τη συνδρομή ειδικών και επενδύσεων.
- Θα συσταθεί ειδική οικονομική ζώνη με μειωμένους δασμούς και πρόσβαση που θα διαπραγματευτούν τα συμμετέχοντα κράτη.
- Κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα· όσοι φύγουν θα έχουν δικαίωμα επιστροφής. Οι Γαζαίοι θα ενθαρρύνονται να παραμείνουν.
- Η Χαμάς δεν θα έχει καμία θέση στη διακυβέρνηση· θα καταστραφεί και δεν θα επιτρέπεται η κατασκευή στρατιωτικών υποδομών.
- Περιφερειακοί εταίροι θα παρέχουν εγγυήσεις ασφάλειας για την τήρηση των όρων.
- Θα αναπτυχθεί προσωρινή διεθνής δύναμη σταθεροποίησης, που θα εκπαιδεύσει παλαιστινιακή αστυνομία για μακροπρόθεσμη εσωτερική ασφάλεια.
- Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ή προσαρτήσει τη Γάζα και θα παραδώσει σταδιακά τον έλεγχο καθώς οι νέες δυνάμεις θα εδραιώνονται.
- Αν η Χαμάς απορρίψει τη συμφωνία, τα παραπάνω θα εφαρμοστούν σε περιοχές ελεύθερες από τρομοκρατία, τις οποίες θα παραδώσει ο ισραηλινός στρατός στη διεθνή δύναμη.
- Το Ισραήλ δεσμεύεται να μην επιτεθεί στο Κατάρ· αναγνωρίζεται ο μεσολαβητικός του ρόλος.
- Θα ξεκινήσει διαδικασία αποριζοσπαστικοποίησης του πληθυσμού μέσω διαθρησκειακού διαλόγου.
- Όταν προχωρήσει η ανοικοδόμηση και οι μεταρρυθμίσεις της Παλαιστινιακής Αρχής, θα διαμορφωθούν οι συνθήκες για αξιόπιστη πορεία προς παλαιστινιακό κράτος.
- Οι ΗΠΑ θα θεσπίσουν διάλογο Ισραήλ–Παλαιστινίων για τον καθορισμό «πολιτικού ορίζοντα» ειρηνικής συνύπαρξης.