Αντιδράσεις στη Δανία για μάνα που της αφαιρέθηκε νεογέννητο - Γιατί κρίθηκε ακατάλληλη

Ένα νεογέννητο κοριτσάκι απομακρύνθηκε από τη μητέρα του μόλις μία ώρα μετά τη γέννησή του στη Δανία, καθώς οι Αρχές επικαλέστηκαν τεστ «γονικής ικανότητας», παρά το γεγονός ότι η χρήση τους σε πολίτες γροιλανδικής καταγωγής έχει απαγορευτεί.

Η υπόθεση έχει ήδη προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις και πολιτική κινητοποίηση. Σύμφωνα με τον Guardian, το βρέφος αφαιρέθηκε από τη 18χρονη μητέρα του έπειτα από την εφαρμογή του τεστ, το οποίο παραβιάζει τον νέο νόμο.

Η Ιβάνα Νικολίνε Μπρούνλουντ, γεννημένη στο Νουούκ από Γροιλανδούς γονείς, πρώην αθλήτρια της Εθνικής ομάδας χάντμπολ της Γροιλανδίας, έφερε στον κόσμο την κόρη της, Αβιάγια-Λούνα, στις 11 Αυγούστου, στο νοσοκομείο του Χβιντόβρε, κοντά στην Κοπεγχάγη, όπου ζει με την οικογένειά της.

Το απομάκρυναν μία ώρα μετά τη γέννηση

Μία ώρα μετά τη γέννα, οι Αρχές απομάκρυναν το βρέφος και το μετέφεραν σε ανάδοχη φροντίδα. Η 18χρονη μητέρα καταγγέλλει ότι από τότε μπόρεσε να δει την κόρη της μόλις μία φορά, για μία ώρα, χωρίς να της επιτραπεί να την κρατήσει στην αγκαλιά ή να της αλλάξει πάνα.

Τα τεστ «γονικής ικανότητας» (FKU) απαγορεύθηκαν στις αρχές του έτους για άτομα γροιλανδικής καταγωγής, ύστερα από χρόνια πιέσεων ακτιβιστών και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι επικριτές τους υποστήριζαν ότι πρόκειται για ρατσιστικές και πολιτισμικά ακατάλληλες μεθόδους για ανθρώπους ινουίτ καταγωγής (ιθαγενείς).

Από τον Μάιο ο νόμος τέθηκε σε ισχύ, γεγονός που γεννά ερωτήματα για ποιο λόγο η Μπρούνλουντ υπεβλήθη σε τέτοια διαδικασία.

Η Δανή υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων, Σόφι Χέστορπ Άντερσεν, δήλωσε ανήσυχη για την υπόθεση και ζήτησε εξηγήσεις από τον Δήμο Χόιε-Τάαστροπ, που έλαβε την απόφαση. «Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται τυποποιημένα τεστ σε υποθέσεις που αφορούν οικογένειες γροιλανδικής καταγωγής. Ο νόμος είναι σαφής», τόνισε.

Αντιδράσεις και κινητοποιήσεις σε Γροιλανδία και Δανία

Η υπόθεση έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες στη Γροιλανδία, ενώ έχουν προγραμματιστεί κινητοποιήσεις στο Νουούκ, την Κοπεγχάγη, το Ρέικιαβικ και το Μπέλφαστ.

Οι Αρχές ενημέρωσαν την Μπρούνλουντ ότι το μωρό της αφαιρέθηκε, εξαιτίας του τραύματος που υπέστη από τον θετό της πατέρα, ο οποίος εκτίει ποινή φυλάκισης για σεξουαλική κακοποίηση σε βάρος της. Παρά το γεγονός ότι γεννήθηκε στη Γροιλανδία από γονείς γροιλανδικής καταγωγής, ο δήμος φέρεται να της είπε ότι «δεν είναι αρκετά Γροιλανδή», ώστε να υπάγεται στον νέο νόμο.

Πράγματι, η Ιβάνα Νικολίνε Μπρούνλουντ γεννήθηκε στο Νούουκ από Γροιλανδούς γονείς, αλλά υιοθετήθηκε ως παιδί από δύο άλλους Γροιλανδούς. Πριν ξεκινήσει το σχολείο, η οικογένεια μετακόμισε στη Δανία. Η ίδια λέει ότι έχει κηρυχθεί ακατάλληλη ως γονέας από έναν ψυχολόγο, ο οποίος πιστεύει ότι θα εκθέσει την κόρη της σε παραμέληση, λόγω τραύματος και μετατραυματικού στρες, ως αποτέλεσμα της κακοποίησης που έχει υποστεί από τον θετό της πατέρα.

Ο θετός πατέρας καταδικάστηκε για την κακοποίηση το 2022 και βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη φυλακή.

Οι τοπικές αρχές ξεκίνησαν τα τεστ τον Απρίλιο, παρότι η απαγόρευση είχε ανακοινωθεί ήδη από τον Ιανουάριο. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο, όταν ο νόμος είχε πλέον τεθεί σε ισχύ. Η νεαρή μητέρα ενημερώθηκε τρεις εβδομάδες πριν τον τοκετό ότι το παιδί της θα απομακρυνόταν.

Ο δήμος αρνήθηκε να σχολιάσει επικαλούμενος το ιατρικό απόρρητο, αναγνώρισε ωστόσο λάθη στις διαδικασίες του.

«Σκληρή και τρομακτική περίοδος»

Η Μπρουνλουντ περιέγραψε στον Guardian την εμπειρία της: «Δεν ήθελα να γεννήσω, γιατί ήξερα τι θα ακολουθούσε. Κρατούσα το μωρό κοντά μου όσο ήταν μέσα μου, ήταν ο μόνος τρόπος να νιώθω δίπλα της. Ήταν μια πολύ σκληρή και τρομακτική περίοδος».

Η πρώτη της συνάντηση με την κόρη της διεκόπη, καθώς οι υπεύθυνοι έκριναν ότι το βρέφος είχε κουραστεί και υπερδιεγερθεί. «Η καρδιά μου ράγισε, όταν σταμάτησαν τη συνάντηση. Έκλαψα στο αυτοκίνητο φεύγοντας, ήταν τόσο γρήγορο, δεν ήθελα να την αφήσω. Δεν ξέρω τι να κάνω χωρίς εκείνη» είπε με δάκρυα στα μάτια.

Η Μπρούνλουντ έχει το δικαίωμα να βλέπει το παιδί της μόνο δύο φορές τον μήνα, για δύο ώρες κάθε φορά, υπό επίβλεψη. Η έφεσή της θα εξεταστεί στις 16 Σεπτεμβρίου. Η θετή της μητέρα, Γκίτε, η οποία είναι μισή Γροιλανδή, σχολίασε: «Είναι σαν να σου λένε ότι δεν μπορείς να έχεις τραύματα, αν θες να γίνεις μητέρα».

Ακτιβιστές καλούν την κυβέρνηση της Δανίας να αναλάβει άμεση δράση. Η Ντίδα Πιπαλούκ Γιένσεν, συνδιοργανώτρια διαδήλωσης που θα γίνει στο Ρέικιαβικ έξω από την πρεσβεία της Δανίας, στις 18 Σεπτεμβρίου, χαρακτήρισε τον τρόπο χρήσης των τεστ σε Γροιλανδούς «τρομακτικό».

Παράλληλα, υπήρξε ήδη κινητοποίηση για την υπόθεση άλλης Γροιλανδής μητέρας, της Κέιρα Αλεξάνδρα Κρόνβολντ, της οποίας η κόρη αφαιρέθηκε βίαια, δύο ώρες μετά τη γέννησή της, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή. Για την περίπτωση της Μπρουνλουντ, η Γιένσεν δήλωσε: «Ένας από τους λόγους που ανέφερε ο δήμος για την απομάκρυνση του παιδιού, ήταν τα τραύματα από το παρελθόν της Ιβάνα. Είναι λάθος να την τιμωρούν για κάτι που δεν φέρει ευθύνη».

Επιστολή στην υπουργό

Η Λάιλα Μπέρτελσεν, ιδρύτρια της οργάνωσης Foreningen MAPI που στηρίζει γονείς ινουίτ στη Δανία, απηύθυνε επιστολή στην υπουργό, ζητώντας παρέμβαση: «Εδώ έχουμε μπροστά μας αποτυχία απέναντι τόσο στο παιδί όσο και στη μητέρα, που απαιτεί άμεση πολιτική δράση». Η Άντερσεν, που πρόκειται να επισκεφθεί τη Γροιλανδία τον Σεπτέμβριο, τόνισε ότι κάθε δήμος που εξετάζει την απομάκρυνση παιδιού γροιλανδικής καταγωγής ή τη χρήση των τεστ FKU πρέπει να απευθύνεται σε ειδική μονάδα, με την ονομασία VISO.

Η διευθύντρια παιδιών και νεολαίας του Δήμου Χόιε-Τάαστροπ, Άνια Κρογκ Μανγκέζι, αναγνώρισε τα προβλήματα: «Ήδη από τον Ιανουάριο είχαμε επικοινωνήσει με τη VISO, όμως έπρεπε να επαναλάβουμε την επαφή, καθώς η νομική βάση ολοκληρώθηκε τρεις μήνες μετά, τον Απρίλιο. Τώρα βρισκόμαστε σε στενό διάλογο με τη VISO για να έχουμε την καθοδήγηση που χρειάζεται. Το μόνο μας μέλημα είναι να τηρηθούν οι νομικές απαιτήσεις και να βρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση για την οικογένεια».