Αρχαία Ρώμη: Πτώματα, κόπρανα και άπλυτοι πολίτες τους δρόμους της Αιώνιας Πόλης

Όλοι έχουμε ταυτίσει τη Ρώμη με τους Ρωμαίους αυτοκράτορες και οι εικόνες που έρχονται συνειρμικά στο μυαλό είναι εικόνες μεγαλείου με εντυπωσιακούς κόκκινους χιτώνες, θεάματα στο Κολοσσαίο και χρυσά κοσμήματα . Ωστόσο, σύμφωνα με τους ιστορικούς, οι δρόμοι και τα σοκάκια στην αιώνια πόλη δεν απέπνεαν καμία αίγλη

Καθημερινή δυσοσμία

Όπως διαβάζουμε στο Live Science ένα βασικό στοιχείο της ρωμαϊκής καθημερινότητας ήταν οι έντονες και συχνά δυσάρεστες οσμές που επικρατούσαν στους δρόμους της πόλης. Ενδεχομένως, η Ρώμη να ήταν γεμάτη ακαθαρσίες, καθώς πολλές συνοικίες δεν είχαν αποτελεσματική αποχέτευση και τα δημόσια αποχωρητήρια συχνά κατέληγαν σε ανοιχτούς λάκκους.

Οι ρωμαϊκές τουαλέτες και οι αποχετεύσεις λειτουργούσαν κυρίως για την απομάκρυνση των στάσιμων νερών και των λυμάτων, χωρίς να παρέχουν πλήρη αποχέτευση. Οι πολίτες, προκειμένου να αποφύγουν την είσοδο τρωκτικών στα σπίτια τους, απομόνωναν τα αποχωρητήρια με τους υπονόμους, κάτι που καθιστούσε τους δρόμους γεμάτους απορρίμματα και άσχημες οσμές. Παράλληλα και οι περισσότεροι Ρωμαίοι δεν είχαν τη δυνατότητα για καθημερινό μπάνιο, όπως οι ευγενείς. Είναι σίγουρο ότι εκτός από τους δρόμους, δυσοσμία υπήρχε και στις πλατείες και στις αγορές της πόλης όπου συνωστίζονταν χιλιάδες πληβείοι. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεταχείριση των νεκρών ζώων και των πτωμάτων δεν είχε πολλά κοινά σημεία με τη σύγχρονη. Μερικές φορές, τα σώματα αφήνονταν να αποσυντεθούν στο ύπαιθρο, ενώ ορισμένα σώματα βασιλιάδων ή σημαντικών ατόμων καίγονταν ή θάβονταν. Όπως καταγράφει ο Σουητώνιος, υπήρχαν περιπτώσεις όπου σκυλιά μετέφεραν ανθρώπινα μέλη σε εορταστικά τραπέζια.

Αρωματισμένα αγάλματα και μυστικές συνταγές

Από την άλλη, οι Ρωμαίοι είχαν βρει τρόπους να καλύπτουν τη δυσοσμία του σώματος με διάφορα προϊόντα. Όπως αναφέρουν οι αρχαίες γραφές, υπήρχαν συνταγές για οδοντόκρεμες και αποσμητικά, τα οποία χρησιμοποιούνταν είτε για να καταπολεμήσουν την κακοσμία από τις μασχάλες είτε για να φρεσκάρουν την αναπνοή.

Πολλά από αυτά τα προϊόντα παρασκευάζονταν με τη βοήθεια φυσικών συστατικών όπως το κρασί και οι ρίζες φυτών. Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι Ρωμαίοι, παρά την έλλειψη σύγχρονων προϊόντων υγιεινής, χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο για να καθαρίσουν το σώμα τους στα λουτρά, αν και το λάδι παρέμενε συχνά στα νερά των δημόσιων λουτρών, με αποτέλεσμα η διαδικασία να μην είναι πολύ υγιεινή.

Η αρωματοποιία, τέλος, ήταν πολύ ανεπτυγμένη στην Αρχαία Ρώμη. Το ρωμαϊκό εμπόριο έφερε αρώματα από όλο τον κόσμο, όπως το ροδόσταγμα και το λιβάνι. Οι Ρωμαίοι τα χρησιμοποιούσαν όχι μόνο για προσωπική χρήση, αλλά και για την περιποίηση των αγαλμάτων τους, κυρίως αυτών των θεών και θεαινών. Ο αρωματισμός των αγαλμάτων ήταν μέρος της θρησκευτικής λατρείας και πίστης.