Εσύ πώς περιγράφεις τον εαυτό σου; Έρευνα αποκαλύπτει τις λέξεις «κλειδιά» που μαρτυρούν πόσο θα ζήσεις
Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε τον χαρακτήρα μας μπορεί να επηρεάζουν κάτι πολύ πιο βαθύ από την εικόνα που δίνουμε προς τα έξω: τη διάρκεια της ζωής μας. Νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει το πώς.
Ξεχνάς προθεσμίες; Δεν σε λες και τον πιο οργανωτικό άνθρωπο στον κόσμο; Αν αισθάνεσαι ότι δεν είσαι πολύ δραστήριος ή γενικά δεν σε περιγράφεις με «θετικές» λέξεις, ίσως είναι ώρα να αναθεωρήσεις. Σύμφωνα με νέα έρευνα οι λέξεις που χρησιμοποιείς για να περιγράψεις τον εαυτό σου – όσο ασήμαντες κι αν φαίνονται – μπορούν να προβλέψουν σε έναν βαθμό πόσο θα ζήσεις.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Journal of Psychosomatic Research και ανέλυσε δεδομένα από περισσότερους από 22.000 ενήλικες, με περιόδους παρακολούθησης από έξι έως και 28 χρόνια. Οι επιστήμονες δεν εστίασαν απλώς σε γενικούς τύπους προσωπικότητας, όπως εξωστρεφής ή ευσυνείδητος, αλλά σε συγκεκριμένες λέξεις και χαρακτηρισμούς που χρησιμοποίησαν οι συμμετέχοντες για να περιγράψουν τον εαυτό τους σε ερωτηματολόγια προσωπικότητας.
Η πιο εντυπωσιακή λέξη; «Ενεργός». Οι άνθρωποι που αυτοπροσδιορίζονταν ως «ενεργοί» είχαν κατά 21% μικρότερο κίνδυνο θανάτου μέσα στην περίοδο της μελέτης – ακόμη και όταν υπολογίστηκαν άλλοι παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και τα υπάρχοντα ιατρικά προβλήματα.
Αμέσως μετά ακολούθησαν λέξεις όπως: οργανωτικός, υπεύθυνος, εργατικός, σχολαστικός και πρόθυμος να βοηθήσει. Δηλαδή, όχι απλώς «καλοί χαρακτήρες» — αλλά άνθρωποι που έχουν μια συγκεκριμένη στάση ζωής.
Μπορεί μια λέξη να προβλέψει πόσο θα ζήσεις; Η επιστήμη λέει… ναι
Αυτό που κάνει αυτή τη μελέτη διαφορετική, είναι το βάθος στο οποίο εξετάζει την προσωπικότητα. Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες ψυχολογικές μελέτες περιορίζονταν στα λεγόμενα «Big Five» χαρακτηριστικά: δημιουργικότητα, εξωστρέφεια, ευσυνειδησία, ενσυναίσθηση και νευρωτισμός (άγχος). Όμως εδώ, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα επιμέρους χαρακτηριστικά – οι λέξεις που περιγράφουν πιο συγκεκριμένα το πώς είναι κάποιος – ήταν πολύ καλύτεροι δείκτες πρόβλεψης της διάρκειας ζωής απ’ ό,τι τα γενικά προφίλ προσωπικότητας.
Και ενώ τα θετικά χαρακτηριστικά συνδέθηκαν με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, το αντίθετο συνέβη με χαρακτηριστικά που σχετίζονται με νευρωτισμό, όπως η κυκλοθυμία, το άγχος και η ευερεθιστότητα. Οι άνθρωποι που περιέγραφαν τον εαυτό τους με τέτοιους όρους είχαν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Παρ’ όλα αυτά, οι ερευνητές ξεκαθαρίζουν: τα ευρήματα δεν είναι απόλυτα. Δεν σημαίνει ότι επειδή κάποιος είναι αγχώδης, είναι καταδικασμένος. Ούτε ότι θα ζήσει για πάντα επειδή δεν χάνει ποτέ μια προθεσμία. Η προσωπικότητα δεν είναι μοίρα – είναι, όμως, ένας παράγοντας που αξίζει να λαμβάνεται υπόψη.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι, πέρα από την προσωπικότητα, παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες, όπως το κάπνισμα, ο Δείκτης Μάζας Σώματος, η φυσική δραστηριότητα και οι χρόνιες ασθένειες. Όμως η επίδραση της προσωπικότητας δεν εξαντλείται εκεί. Για παράδειγμα, ένα άτομο που δεν αυτοπροσδιορίζεται ως «οργανωμένο» μπορεί να δυσκολεύεται να ακολουθεί ιατρικές οδηγίες ή να θυμάται να παίρνει τα φάρμακά του. Ένα άτομο που δεν νιώθει “ενεργό” ίσως χρειάζεται ενίσχυση ή υποστήριξη για να κινηθεί περισσότερο και να παραμείνει δραστήριο.
Ουσιαστικά, η έρευνα αυτή ανοίγει μια νέα πόρτα στην προσέγγιση της υγείας και της μακροζωίας: δεν μετράει μόνο η πίεση ή η χοληστερίνη σου, αλλά και ο τρόπος που σκέφτεσαι, νιώθεις και λειτουργείς καθημερινά. Μικρές συνήθειες, μικρές λέξεις, μικρές επιλογές – που μπορεί τελικά να κάνουν μεγάλη διαφορά.