Έτσι είναι ο Νότιος Πόλος του ήλιου - Συγκλονιστικές φωτογραφίες του Solar Orbiter για πρώτη φορά
Πρωτοποριακές παρατηρήσεις χαρτογραφούν ένα χαοτικό συνονθύλευμα μαγνητικής δραστηριότητας, που θεωρείται κλειδί για την κατανόηση του.
Ο άγνωστος νότιος πόλος του ήλιου αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά σε εντυπωσιακές εικόνες που έστειλε το διαστημόπλοιο Solar Orbiter την Τετάρτη 11/06.
Η κοινή αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της NASA πραγματοποίησε μια πλανητική πτήση κάτω από το επίπεδο του ήλιου και, για πρώτη φορά, κατέγραψε τις μυστηριώδεις πολικές περιοχές του. Οι πρωτοποριακές παρατηρήσεις χαρτογράφησαν επίσης ένα χαοτικό συνονθύλευμα μαγνητικής δραστηριότητας στο νότιο πόλο, το οποίο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι το κλειδί για την κατανόηση του πώς το πεδίο του ήλιου αλλάζει περίπου κάθε 11 χρόνια.
«Σήμερα αποκαλύπτουμε τις πρώτες εικόνες του πόλου του ήλιου από την ανθρωπότητα», δήλωσε η καθηγήτρια Κάρολ Μάντελ, διευθύντρια επιστημών της ESA. «Ο ήλιος είναι το πλησιέστερο άστρο μας, δωρητής ζωής και πιθανός διαταράκτης των σύγχρονων διαστημικών και επίγειων συστημάτων ενέργειας, επομένως είναι επιτακτική ανάγκη να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί και να μάθουμε να προβλέπουμε τη συμπεριφορά του. Αυτές οι νέες μοναδικές εικόνες από την αποστολή μας Solar Orbiter αποτελούν την αρχή μιας νέας εποχής στην ηλιακή επιστήμη».
Η αποστολή, αξίας 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία ξεκίνησε το 2020, δείχνει τον νότιο πόλο του ήλιου όπως καταγράφηκε στα μέσα Μαρτίου, όταν το σκάφος είχε φτάσει σε γωνία 15 μοιρών κάτω από τον ηλιακό ισημερινό για να πραγματοποιήσει τις πρώτες παρατηρήσεις υψηλής γωνίας της αποστολής. Ενώ η Γη έχει καθαρό βορρά και νότο, ο μαγνητισμός του ήλιου αντιστρέφεται περίπου κάθε 11 χρόνια. Ο ήλιος βρίσκεται επί του παρόντος σε ηλιακό μέγιστο, την περίοδο κατά την οποία φτάνει σε μια αντιστροφή πολικότητας, κατά την οποία ο νότιος πόλος θα γίνει μαγνητικός βορράς.
Ένα ηλιακό «μωσαϊκό»
Οι πρώτες μετρήσεις μαγνητικού πεδίου του Solar Orbiter αποκαλύπτουν ένα κατακερματισμένο μωσαϊκό βόρειας και νότιας πολικότητας στη βάση του ήλιου. Αυτό το συνονθύλευμα βορρά και νότου είχε προβλεφθεί σε υπολογιστικά μοντέλα, αλλά δεν είχε ποτέ επιβεβαιωθεί σε παρατηρήσεις. Οι επιστήμονες λένε ότι η παρακολούθηση των δραματικών αλλαγών στα πολικά μαγνητικά πεδία του ήλιου θα είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της πρόβλεψης του ηλιακού κύκλου.
«Δεν ξέραμε τι ακριβώς να περιμένουμε από αυτές τις πρώτες παρατηρήσεις - οι πόλοι του ήλιου είναι κυριολεκτικά terra incognita», δήλωσε ο καθηγητής Σάμι Σολάνκι, ο οποίος ηγείται του οργάνου χαρτογράφησης του μαγνητικού πεδίου και είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Max Planck για την Έρευνα του Ηλιακού Συστήματος (MPS) στη Γερμανία.
Ο μαγνητικός κύκλος του ήλιου συμβαίνει επειδή δεν περιστρέφεται ως στερεό αντικείμενο, με τον ισημερινό του να περιστρέφεται ταχύτερα (κάθε 26 ημέρες) από τους πόλους του (33 ημέρες). Αυτό τεντώνει και στρίβει τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου γύρω από τον ήλιο μέχρι να γίνουν τόσο ασταθείς που ο βορράς και ο νότος τελικά να αντιστραφούν.
Η καθηγήτρια Lucie Green, του Εργαστηρίου Διαστημικής Επιστήμης Mullard του UCL, η οποία εργάζεται στην αποστολή από το 2005, δήλωσε «Όλα στην ατμόσφαιρα του ήλιου και ολόκληρος ο χαρακτήρας του ήλιου παράγονται από το μαγνητικό του πεδίο και το πώς αυτό αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Από ένα αρκετά ήσυχο αστέρι μετατρέπεται σε ένα πραγματικά ενεργό και δυναμικό αστέρι με εκρήξεις στην ατμόσφαιρα. Αν και τα μοντέλα προέβλεπαν ότι το πεδίο θα έπρεπε να είναι αναμεμειγμένο, είναι κάτι άλλο να το βλέπουμε στην πραγματικότητα».
