Γιατί δεν «περνάει» ο χρόνος όταν γυμναζόμαστε - Τι αποκάλυψε νέα μελέτη για το μυαλό μας

Αν νομίζετε ότι ο χρόνος κυλάει πιο αργά όταν γυμνάζεστε, δεν είστε ο μόνος. Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο Brain and Behavior, ο χρόνος φαίνεται πως κυλάει πιο αργά για όσους ασκούνται και είναι στα μισά μιας απαιτητικής συνεδρίας σε στατικό ποδήλατο. Το φαινόμενο αυτό σχετίζεται με τον τρόπο που το σώμα και ο εγκέφαλος επεξεργάζονται την ένταση και την κόπωση.

Η μελέτη και τα αποτελέσματά της

Στην έρευνα συμμετείχαν 33 εθελοντές, στους οποίους ζητήθηκε να κάνουν στατικό ποδήλατο για 4 χιλιόμετρα. Σε διάφορα σημεία (τρεις φορές κατά τη διάρκεια και μία μετά την άσκηση), έπρεπε να εντοπίσουν πότε είχαν περάσει 30 δευτερόλεπτα, χωρίς τη χρήση χρονομέτρου. Παράλληλα, ποδηλατούσαν υπό τρεις διαφορετικές συνθήκες: μόνοι τους, με έναν εικονικό αντίπαλο και με πραγματικούς αντιπάλους. Η στόχευση σε πολλαπλές συνθήκες είχε στόχο να εντοπίσει αν ο ανταγωνισμός επηρεάζει την αίσθηση του χρόνου.

Όπως διαβάζουμε στο bgr.com, οι ερευνητές ανέφεραν ότι οι συμμετέχοντες, κατά μέσο όρο, δήλωσαν ότι ήταν 8-9% πιο γρήγοροι απ’ ό,τι ήταν στην πραγματικότητα -κάτι που δείχνει ότι ο χρόνος, στο μυαλό τους, κυλούσε πιο αργά. Ακόμα πιο εντυπωσιακό ήταν το γεγονός ότι αυτό το αποτέλεσμα δεν επηρεαζόταν από το είδος της άσκησης (μόνος ή με συναγωνισμό), ούτε από το πόσο ανταγωνιστικές ήταν οι συνθήκες. Η σταθερότητα των αποτελεσμάτων ανεξαρτήτως περιβάλλοντος δείχνει ότι η αντίληψη του χρόνου επηρεάζεται κυρίως από τη φυσιολογική κόπωση και λιγότερο από την ψυχολογική πίεση.

Η βιολογική βάση του φαινομένου

Η εξήγηση που δίνεται είναι ότι, κάτω από συνθήκες φυσικής πίεσης, το σώμα αυξάνει τον καρδιακό παλμό, παράγει γαλακτικό οξύ που προκαλεί το αίσθημα της κόπωσης και αλλάζει το πώς αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο. Επιπλέον, η κόπωση προκαλεί αλλαγές στη λειτουργία του εγκεφάλου και ιδίως στον βρεγματικό λοβό, που συνδέεται με την αίσθηση του χρόνου. Αυτός είναι ο λόγος που οι κορυφαίοι αθλητές χρησιμοποιούν έμμεσες μεθόδους για να εκτιμούν τον χρόνο, όπως μια αναστροφή στην πισίνα ή μια έκρηξη ταχύτητας στον στίβο. Τέτοιες τεχνικές βασίζονται περισσότερο στη ρουτίνα και στη μνήμη του σώματος, παρά στην κυριολεκτική αίσθηση της διάρκειας.

Στρατηγική και χρονισμός

Όμως, η διατήρηση του ρυθμού γίνεται δυσκολότερη όσο μεγαλύτερη είναι η πίεση της άσκησης. Η αύξηση της έντασης δεν επηρεάζει μόνο τη φυσική απόδοση, αλλά και τον γνωστικό έλεγχο, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί πολύπλοκες λειτουργίες με χρονισμό, προσοχή και συγκέντρωση. Αυτό έχει σημασία όχι μόνο για τον επαγγελματία αθλητή αλλά και για όσους κάνουν τακτική προπόνηση, καθώς η υποκειμενική αίσθηση του χρόνου μπορεί να καθορίσει την αντοχή τους.

Καθώς οι επιστήμονες αποκρυπτογραφούν τη λειτουργία του εγκεφάλου και τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεται στα εξωτερικά ερεθίσματα, μαθαίνουμε περισσότερα σχετικά με το πώς ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στις διάφορες συνθήκες. Επίσης, η κατανόηση αυτών των μηχανισμών ίσως οδηγήσει σε νέες μεθόδους αποκατάστασης και διαχείρισης χρόνου, ιδιαίτερα για άτομα που ασχολούνται με επίπονες δραστηριότητες ή πάσχουν από νευρολογικές διαταραχές που σχετίζονται με την αίσθηση του χρόνου.