«Μίνι Ασφαλιστικό»: Πώς αλλάζει ο υπολογισμός των συντάξεων και τι φέρνει ο ενιαίος κανονισμός
Στο πλαίσιο του νέου μοντέλου, οι συντάξιμες αποδοχές θα υπολογίζονται ως ο μέσος όρος των αποδοχών του διαστήματος 2002–2025, αναπροσαρμοσμένος με τις ετήσιες μεταβολές του μισθολογικού δείκτη.
Μετά την ψήφιση του εργασιακού νομοσχεδίου, προχωρά και η εισαγωγή του λεγόμενου «μίνι ασφαλιστικού», που περιλαμβάνει ριζικές αλλαγές στον υπολογισμό των συντάξεων, την ενσωμάτωση του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών του ΕΦΚΑ και νέες διατάξεις για τα πλασματικά έτη. Οι ρυθμίσεις αναμένεται να τεθούν σε ισχύ τους πρώτους μήνες του 2026.
Η κύρια αλλαγή αφορά στον τρόπο προσμέτρησης του συντάξιμου μισθού: πλέον, αντί να χρησιμοποιείται ο πληθωρισμός ως δείκτης, ο υπολογισμός θα βασίζεται στον δείκτη μισθών, ο οποίος συνήθως υπερβαίνει τον πληθωρισμό. Έτσι, οι νέες συντάξεις –για όσους συνταξιοδοτηθούν από το 2026– θα προκύπτουν πιο ευνοϊκά σε πραγματικούς όρους.
Στο πλαίσιο του νέου μοντέλου, οι συντάξιμες αποδοχές θα υπολογίζονται ως ο μέσος όρος των αποδοχών του διαστήματος 2002–2025, αναπροσαρμοσμένος με τις ετήσιες μεταβολές του μισθολογικού δείκτη.
Ο Ενιαίος Κανονισμός Παροχών και οι ανισότητες που διορθώνονται
Μια εκκρεμότητα από το 2016, που θεωρείται υποχρέωση από μνημονιακές δεσμεύσεις, αποτελεί ο Ενιαίος Κανονισμός Παροχών. Στόχος του είναι η εναρμόνιση των παροχών (όπως επιδόματα ασθένειας, μητρότητας, αναπηρίας, έξοδα κηδείας) από ταμείο σε ταμείο, ώστε να περιοριστούν οι ανισότητες.
Η πρόταση προβλέπει ότι οι παροχές θα πρέπει να διαμορφωθούν με δημοσιονομική ισορροπία, ώστε οι περικοπές να μην είναι δραματικές. Αυτό σημαίνει ότι ασφαλισμένοι σε ταμεία με «υπερπρονόμια» ενδέχεται να δουν μείωση παροχών για να συγκλίνουν στα γενικά επίπεδα του συστήματος.
Πλασματικά έτη, χρέη και εξισορροπήσεις
Ανάμεσα στις προωθούμενες διατάξεις είναι η δυνατότητα επέκτασης της αναγνώρισης πλασματικών ετών, όχι μόνο για τη σύνταξη κύριας ασφάλισης αλλά και επικουρικής. Περίπου 25.000 αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες αναμένεται να ωφεληθούν από την πρόβλεψη αυτή.
Επιπλέον, εξετάζεται η ενοποίηση του τρόπου υπολογισμού παλιών ασφαλιστικών οφειλών. Με νέα διάταξη, οι παλιές οφειλές θα τιμολογούνται με τη σημερινή αξία και θα προστίθενται τόκοι και προσαυξήσεις. Με αυτόν τον τρόπο ο ΕΦΚΑ θα αποφύγει τη διαχείριση ξεχωριστών καρτελών ανά παλαιά οφειλή.