Καρκίνος του δέρματος: Ο ιός HPV ταυτοποιήθηκε ως αιτία των πιο επιθετικών όγκων

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο The New England Journal of Medicine αλλάζει όσα γνωρίζαμε για μια από τις πιο συχνές μορφές καρκίνου. Ένας κοινός τύπος του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), γνωστός ως beta-HPV, θεωρούνταν ότι ίσως επιδείνωνε τη βλάβη που προκαλεί η υπεριώδης ακτινοβολία στο δέρμα. Ωστόσο, νέα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι ο ιός αυτός μπορεί να λειτουργεί πιο επιθετικά: όχι μόνο επιβαρύνει τα κύτταρα, αλλά είναι ικανός να «εισβάλλει» στο γενετικό τους υλικό και να ενεργοποιεί μηχανισμούς ανάπτυξης καρκίνου.

Η περίεργη περίπτωση μιας 34χρονης

Όπως διαβάζουμε στο Science Alert, η ανακάλυψη προέκυψε από την περίπτωση μιας γυναίκας 34 ετών, η οποία διαγνώστηκε με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα δέρματος (cutaneous squamous cell carcinoma - cSCC) στο μέτωπο. Παρά τις ανοσοθεραπείες και τις επεμβάσεις, οι όγκοι συνέχιζαν να επανεμφανίζονται. Αυτό οδήγησε τους γιατρούς σε πιο βαθιά γενετική ανάλυση, η οποία αποκάλυψε ότι ο beta-HPV είχε ενσωματωθεί στο DNA των καρκινικών κυττάρων και παρήγαγε πρωτεΐνες που ενίσχυαν την επιβίωσή τους.

Ο beta-HPV και η δράση του

Είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται τέτοια συμπεριφορά από τον συγκεκριμένο τύπο HPV. Μέχρι σήμερα, δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι ο beta-HPV μπορούσε να ενσωματωθεί στο DNA ή να συμμετέχει άμεσα στη διατήρηση ενός καρκίνου. Το εύρημα αυτό ανοίγει νέους δρόμους στη μελέτη των παραγόντων που προκαλούν καρκίνο του δέρματος, ιδιαίτερα σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, τα οποία ίσως ωφεληθούν από θεραπείες προσαρμοσμένες στο ανοσολογικό τους προφίλ.

Η ασθενής έπασχε από μια σπάνια, κληρονομική ανοσολογική διαταραχή, η οποία καθιστούσε τα Τ-λεμφοκύτταρά της ανίκανα να καταπολεμήσουν τον HPV. Παρόλο που το ανοσοποιητικό της σύστημα μπορούσε να αποκαθιστά τις βλάβες από την ηλιακή ακτινοβολία, η ανεπάρκεια στην απόκριση των Τ-κυττάρων επέτρεψε στον ιό να διεισδύσει στα κύτταρα του δέρματος και να προκαλέσει την καρκινογένεση.

Παράλληλα η 34χρονη εμφάνιζε και άλλα προβλήματα σχετιζόμενα με τον HPV, όπως δερματικά και στοματικά κονδυλώματα. Η ουσιαστική λύση δόθηκε όταν αποκαταστάθηκε η φυσιολογική λειτουργία τω Τ-λεμφοκυττάρων, αφού υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση αρχέγονων κυττάρων μυελού των οστών. Μετά την επέμβαση, όχι μόνο εξαφανίστηκαν τα καρκινικά κύτταρα, αλλά και τα υπόλοιπα προβλήματα που σχετίζονταν με τον ιό, χωρίς να εμφανιστούν ξανά σε διάστημα τριών ετών.

Η εξατομικευμένη ιατρική ανοίγει νέους δρόμους 

Το περιστατικό δεν αναιρεί φυσικά τον ρόλο της ηλιακής ακτινοβολίας ως βασικού παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο του δέρματος, δείχνει όμως ότι υπάρχουν και άλλες, λιγότερο γνωστές αιτίες που μπορούν να πυροδοτήσουν την ασθένεια. Η μελέτη αυτή αναδεικνύει πόσο κρίσιμη είναι η εξατομικευμένη προσέγγιση στην ογκολογία. Άνθρωποι με σπάνιες ανοσολογικές διαταραχές μπορεί να εκδηλώσουν καρκίνο για λόγους που δεν σχετίζονται με τους κλασικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η κατανόηση αυτών των εξαιρέσεων μπορεί να οδηγήσει σε πιο στοχευμένες και αποτελεσματικές θεραπείες.