Νέο τεστ τριών λεπτών ανιχνεύει τα πρώιμα σημάδια Αλτσχάιμερ

Ένα νέο τεστ που αναπτύχθηκε από επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Bath υπόσχεται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο εντοπίζονται τα πρώτα σημάδια του Αλτσχάιμερ. Πρόκειται για το Fastball EEG, το οποίο διαρκεί λιγότερο από τρία λεπτά και καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου, με τον εξεταζόμενο απλώς να παρακολουθεί εικόνες που εναλλάσσονται γρήγορα στην οθόνη. Δεν χρειάζονται απαντήσεις ή γλωσσικές οδηγίες – το μόνο που υπολογίζει είναι το πώς αντιδρά ο εγκέφαλος όταν αναγνωρίζει οικεία ερεθίσματα.

Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης

Οι ερευνητές εξηγούν ότι οι υπάρχουσες μέθοδοι διάγνωσης συχνά καθυστερούν να ανιχνεύσουν τα πρώιμα σημάδια της ασθένειας,πολλές φορές κατά ολόκληρες δεκαετίες. Την ίδια στιγμή η νόσος εξελίσσεται σιωπηλά. Το νέο τεστ προσφέρει μια πιο αντικειμενική και απλή λύση, εντοπίζοντας μικρές διαταραχές στη μνήμη πριν αυτές γίνουν εμφανείς με τα συνηθισμένα τεστ. Στην πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Brain Communications το τεστ κατάφερε να ξεχωρίσει τα άτομα με ήπια γνωστική διαταραχή, μια κατάσταση που συχνά εξελίσσεται σε Αλτσχάιμερ, από υγιείς συνομηλίκους. Το σημαντικό είναι ότι το τεστ μπορεί να γίνει και στο σπίτι με φορητό εξοπλισμό, διευκολύνοντας την πρόσβαση και μειώνοντας το κόστος.

Όπως διαβάζουμε στο The Brighter Side News, η έγκαιρη διάγνωση θεωρείται κρίσιμη, καθώς νέα φάρμακα όπως το donanemab και το lecanemab δείχνουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα όταν χορηγούνται στα πρώτα στάδια της ασθένειας. Ωστόσο, πολλοί ασθενείς δεν φτάνουν ποτέ σε έγκαιρη διάγνωση, με αποτέλεσμα να χάνουν πολύτιμο χρόνο θεραπείας και υποστήριξης. Η δυνατότητα εντοπισμού της ήπιας γνωστικής διαταραχής με γρήγορο και ανώδυνο τρόπο θα μπορούσε να προσφέρει στους ασθενείς και τις οικογένειές τους περισσότερο χρόνο για προετοιμασία και καλύτερη ποιότητα ζωής.

Πώς λειτουργεί το Fastball EEG

Το Fastball EEG βασίζεται σε μια τεχνική γνωστή ως «περιοδική οπτική διέγερση». Ο εξεταζόμενος βλέπει μια σειρά από τέσσερις επαναλαμβανόμενες εικόνες και στη συνέχεια μια «ξένη» εικόνα, η οποία πυροδοτεί ένα ξεχωριστό σήμα στον εγκέφαλο. Τα ηλεκτρόδια που τοποθετούνται στο κεφάλι καταγράφουν αυτήν την αναγνωριστική αντίδραση, η οποία είναι ενδεικτική της λειτουργίας της μνήμης. 

Στη μελέτη συμμετείχαν πάνω από εκατό άτομα, εκ των οποίων τα μισά είχαν διαγνωστεί με ήπια γνωστική διαταραχή. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι εμφάνιζαν προβλήματα μνήμης είχαν σαφώς πιο αδύναμα σήματα αναγνώρισης σε σχέση με τους υγιείς ή όσους εμφάνιζαν άλλου είδους γνωστικές δυσκολίες. Ένα χρόνο αργότερα, όσοι είχαν ήδη διαγνωστεί με Αλτσχάιμερ ήταν οι ίδιοι που είχαν εμφανίσει χαμηλά αποτελέσματα στο τεστ. 

Οι ερευνητές τονίζουν ότι το Fastball  EEG δεν αντικαθιστά την πλήρη κλινική αξιολόγηση, αλλά προσφέρει ένα χρήσιμο εργαλείο που θα μπορούσε να ενταχθεί στις συνήθεις εξετάσεις. Σε συνδυασμό με άλλες μεθόδους, όπως τις αιματολογικές εξετάσεις για βιοδείκτες ή τις απεικονιστικές εξετάσεις, μπορεί να δώσει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την κατάσταση της μνήμης.