Τα ωμέγα-3 μπορεί να προστατεύουν από το Αλτσχάιμερ, αλλά μόνο τις γυναίκες

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μία από τις πιο ανησυχητικές νευροεκφυλιστικές παθήσεις και επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association. Οι ερευνητές από το King’s College και το Queen Mary University στο Λονδίνο βρήκαν ότι τα ωμέγα λιπαρά οξέα μπορεί να προσφέρουν προστασία στον γυναικείο εγκέφαλο. Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος από εκατοντάδες άτομα και εντόπισαν ότι οι γυναίκες με Αλτσχάιμερ έχουν χαμηλότερα επίπεδα ωμέγα λιπιδίων σε σχέση με όσες δεν έχουν γνωστική εξασθένηση.

Ο ρόλος των λιπιδίων στον εγκέφαλο

Τα λιπίδια είναι βασικό «καύσιμο» και δομικό υλικό του εγκεφάλου. Συμβάλλουν στη δημιουργία μεμβρανών, στην προστασία των νευρικών κυττάρων και στη ρύθμιση φλεγμονωδών διεργασιών. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα λίπη ίδια: τα κορεσμένα συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο νόσων, ενώ τα ακόρεστα, όπως τα ωμέγα-3, θεωρούνται «καλά», γιατί υποστηρίζουν τη μνήμη και την καρδιαγγειακή υγεία. Στη μελέτη, γυναίκες με Αλτσχάιμερ εμφάνισαν υψηλά επίπεδα κορεσμένων λιπών και σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ωμέγα, σε αντίθεση με τους άνδρες όπου δεν παρατηρήθηκαν παρόμοιες διαφοροποιήσεις.

Γιατί η νόσος πλήττει κυρίως τις γυναίκες 

Όπως διαβάζουμε στο The Brighter Side News, οι άνδρες με Αλτσχάιμερ δεν παρουσίασαν ουσιαστικές αλλαγές στη λιπιδική τους σύσταση σε σχέση με τους υγιείς. Αντίθετα, στις γυναίκες οι διαφορές ήταν ξεκάθαρες, δείχνοντας ότι ο μεταβολισμός των λιπιδίων συνδέεται στενά με την ασθένεια. Οι επικεφαλής της μελέτης υπογράμμισαν πως οι γυναίκες εμφανίζουν Αλτσχάιμερ μετά τα 80 με μεγαλύτερη συχνότητα, και τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι η βιολογία της νόσου είναι διαφορετική ανάμεσα στα φύλα. Στη Βρετανία, δύο στους τρεις ασθενείς με άνοια είναι γυναίκες. Συχνά αυτό αποδίδεται στη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, αλλά η μελέτη δείχνει ότι υπάρχουν βαθύτερες βιολογικές αιτίες. Παράγοντες όπως η εμμηνόπαυση, η εκπαίδευση κ.ά. μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο. Το γεγονός όμως ότι οι γυναίκες με Αλτσχάιμερ εμφανίζουν συστηματικά μειωμένα επίπεδα ωμέγα-3 ενισχύει την άποψη ότι η διατροφή και ο τρόπος ζωής έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από όσο πιστεύαμε. Οι ερευνητές επισημαίνουν πως η κατανόηση αυτών των διαφορών είναι κρίσιμη για να αναπτυχθούν πιο στοχευμένες θεραπείες στο μέλλον.

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βρίσκονται κυρίως σε ψάρια όπως ο σολομός και η σαρδέλα, αλλά και σε καρύδια, λιναρόσπορο και άλλα φυτικά προϊόντα. Μπορούν επίσης να ληφθούν μέσω συμπληρωμάτων, αν και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι είναι νωρίς να θεωρηθούν «φάρμακα» για τη νόσο. Παρόλα αυτά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η συστηματική πρόσληψη τέτοιων λιπαρών μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη για τη μνήμη και τη λειτουργία του εγκεφάλου, ειδικά στις γυναίκες που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο. 

Διατροφή και προοπτικές για την πρόληψη

Το επόμενο στάδιο της μελέτης είναι οι κλινικές δοκιμές όπου θα εξεταστεί αν η ενίσχυση των ωμέγα-3 λιπαρών μέσω της διατροφής μπορεί πράγματι να μειώσει την πιθανότητα εκδήλωσης της ασθένειας ή να επιβραδύνει την πρόοδό της. Παράλληλα, θα μελετηθούν διαφορετικοί πληθυσμοί για να εξακριβωθεί αν τα ίδια αποτελέσματα παρατηρούνται σε γυναίκες από διάφορες εθνοτικές ομάδες.

Εάν επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα, ίσως χρειαστεί να δοθούν νέες διατροφικές οδηγίες ειδικά για τις γυναίκες, ώστε η κατανάλωση ωμέγα-3 να θεωρείται βασική στρατηγική για την προστασία του εγκεφάλου. Το γεγονός, πάντως, ότι η ίδια η βιολογία της νόσου φαίνεται να είναι διαφορετική ανάμεσα στα δύο φύλα δείχνει ότι η μελλοντική ιατρική πρέπει να στραφεί σε πιο εξατομικευμένες προσεγγίσεις.