Ο φραπέ μπορεί να βλάψει τα μάτια σας, σύμφωνα με νέα μελέτη
Ο στιγμιαίος καφές ίσως σχετίζεται με μια σοβαρή πάθηση των ματιών που προκαλεί θολή όραση και παραμορφώσεις.

Η κατανάλωση στιγμιαίου καφέ φαίνεται πως σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, μιας σοβαρής οφθαλμολογικής πάθησης που επηρεάζει την όραση, σύμφωνα με νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Ιατρικής του Χουμπέι στην Κίνα που δημοσιεύετηκε στο Food Science and Nutrition. Η έρευνα επικεντρώθηκε ειδικά στον στιγμιαίο καφέ, διαχωρίζοντάς τον από τον αλεσμένο ή τον ντεκαφεϊνέ, και εντόπισε σαφή σύνδεση με την ξηρή μορφή της νόσου.
Τι είναι η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και πώς επηρεάζει την όραση
Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας σχετίζεται κυρίως με την ηλικία και συνήθως εμφανίζεται μετά τα 50. Δεν προκαλεί απόλυτη τύφλωση, αλλά επηρεάζει την κεντρική όραση, κάνοντας την ανάγνωση, την τηλεόραση ή την αναγνώριση προσώπων ιδιαίτερα δύσκολες. Η νόσος έχει δύο μορφές – την ξηρή, που είναι πιο κοινή αλλά εξελίσσεται αργά, και την υγρή, που εμφανίζεται σπανιότερα αλλά εξελίσσεται πιο ραγδαία και με σοβαρότερα συμπτώματα. Η παθολογία της ξηρής μορφής οφείλεται κυρίως σε συσσώρευση πρωτεϊνών που καταστρέφουν την ωχρά κηλίδα.
Γιατί ο στιγμιαίος καφές στοχοποιείται από τους επιστήμονες
Όπως διαβάζουμε στη Sun, στην έρευνα χρησιμοποιήθηκαν γενετικά δεδομένα από πάνω από 500.000 άτομα και διαπιστώθηκε πως όσοι καταναλώνουν στιγμιαίο καφέ παρουσιάζουν σημαντικά αυξημένο γενετικό κίνδυνο για την εμφάνιση ξηρής εκφύλισης ωχράς κηλίδας. Δεν παρατηρήθηκε αντίστοιχος συσχετισμός με την κατανάλωση αλεσμένου ή ντεκαφεϊνέ καφέ.
Ποιους αφορά περισσότερο και τι μπορούμε να κάνουμε προληπτικά
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι όσοι ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου – για παράδειγμα άτομα άνω των 60 ετών ή με οικογενειακό ιστορικό – καλό είναι να αποφεύγουν τον στιγμιαίο καφέ ή να περιορίσουν την κατανάλωσή του σημαντικά.
Αξίζει να σημειωθεί πως δεν είναι ο ίδιος ο καφές γενικά που φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο, αλλά πιθανόν κάποια συστατικά ή υποπροϊόντα του στιγμιαίου καφέ. Η επεξεργασία που υφίσταται για να παραχθεί ίσως οδηγεί σε χημικές ενώσεις ή πρόσθετα που ενδέχεται να επιβαρύνουν την υγεία των ματιών μακροπρόθεσμα. Αντίθετα, ο αλεσμένος και ο ντεκαφεϊνέ καφές δεν φαίνεται να έχουν τέτοιες συνέπειες, κάτι που ίσως ανοίξει δρόμο για νέα διατροφικά μοντέλα και συστάσεις.
Πόσο ισχυρές είναι οι ενδείξεις
Παρά το γεγονός ότι τα ευρήματα είναι σημαντικά, οι ερευνητές διευκρινίζουν πως η μελέτη εντοπίζει μια συσχέτιση, όχι μια άμεση αιτιακή σχέση. Δηλαδή, δεν αποδεικνύεται πως ο στιγμιαίος καφές προκαλεί την πάθηση, αλλά εντοπίζεται μία γενετική τάση –κάτι που αξίζει να ερευνηθεί περισσότερο. Παρ’ όλα αυτά, η ισχυρή αυτή συσχέτιση σε τόσο μεγάλο δείγμα είναι αρκετή για να χτυπήσει «καμπανάκια» στους επιστήμονες και να υποδείξει μια πιθανή προληπτική στρατηγική: περιορισμός ή αποφυγή στιγμιαίου καφέ, ειδικά από όσους έχουν ήδη ευαισθησία ή οικογενειακό ιστορικό.
Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας επηρεάζει σήμερα σχεδόν 200 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, και οι προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το 2040 ο αριθμός αυτός θα προσεγγίσει τα 290 εκατομμύρια. Η ηλικία και τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο, όμως σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση είναι τα πιο σημαντικά όπλα.