Και όμως τα Airbnb δεν ευθύνονται για την στεγαστική κρίση – Τα στοιχεία που καταρρίπτουν τον μύθο

H δημόσια συζήτηση γύρω από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις έχει φουντώσει. Από τηλεοπτικά πάνελ μέχρι άρθρα σε μεγάλα portals, ακούγεται ξανά και ξανά το ίδιο επιχείρημα: το Airbnb «διώχνει» τους ενοικιαστές από την αγορά και ανεβάζει τα ενοίκια στα ύψη.
Μόνο που τα στοιχεία δείχνουν το ακριβώς αντίθετο.

Το πραγματικό μέγεθος της αγοράς

Σύμφωνα με τα δεδομένα, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,4% του συνολικού στεγαστικού αποθέματος και το 1,1% των κενών κατοικιών.
Την ίδια ώρα, 2,28 εκατομμύρια σπίτια –δηλαδή το 34,5% όλων των κατοικιών στη χώρα– παραμένουν κενά. Το πρόβλημα δεν είναι το Airbnb. Είναι τα χιλιάδες κλειστά σπίτια που δεν αξιοποιούνται εδώ και χρόνια.

Η μελέτη που «γκρεμίζει» τα επιχειρήματα

Έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών καταρρίπτει τον μύθο. Όπως δείχνει, η αύξηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων δεν συνδέεται στατιστικά με την αύξηση των ενοικίων. Μάλιστα, αν αύριο έμπαιναν αυστηροί περιορισμοί, μόλις το 9% των ιδιοκτητών θα γύριζε σε μακροχρόνια μίσθωση. Το 23% θα προτιμούσε να αφήσει το σπίτι κλειστό.

Όπως επισημαίνει ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Δουκίδης «Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας, με σημαντική συμβολή στην Εθνική οικονομία και την υποστήριξη πολλών χιλιάδων θέσεων εργασίας, ενώ καλύπτουν τις αυξανόμενες ανάγκες για φιλοξενία σε όλη την επικράτεια παρέχοντας απαραίτητες εναλλακτικές διαμονής για τους ξένους αλλά και Έλληνες τουρίστες. Η συντριπτική πλειοψηφία των παροχών είναι ιδιώτες με μια καταχώριση που παρέχει ένα μικρό αλλά κρίσιμο εισόδημα σε πολλές χιλιάδες ελληνικές οικογένειες. Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις αντιπροσωπεύουν μόνο το 2,9% του συνολικού αριθμού κατοικιών και δεν έχουν σημαντική επίδραση στη προσφορά στέγης»

Τα πραγματικά αίτια της ανόδου στα ενοίκια

Οι τιμές δεν ανεβαίνουν λόγω Airbnb αλλά εξαιτίας:

• της οικονομικής ανάκαμψης,
• της επιστροφής πληθυσμού στα αστικά κέντρα,
• των ξένων επενδύσεων (Golden Visa),
• των περιοριστικών χωροταξικών πολιτικών,
• των υψηλών επιτοκίων και της φορολογίας (ΕΝΦΙΑ).

Οικονομικός πνεύμονας για τη χώρα

Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις δεν στερούν σπίτια. Αντίθετα, φέρνουν δισεκατομμύρια στην οικονομία: μόνο το 2023 συνεισέφεραν από 9,8 έως 11,8 δισ. ευρώ, δηλαδή έως και 5,4% του ΑΕΠ, ενώ δημιούργησαν πάνω από 95.000 θέσεις εργασίας.
Την ίδια στιγμή, στηρίζουν μικρές επιχειρήσεις: το 65% των εξόδων των επισκεπτών πηγαίνει εκτός καταλύματος – κυρίως σε ταβέρνες, καφέ και μαγαζιά της γειτονιάς.

Όπως επισημαίνει η κ. Valentina Reino, Υπεύθυνη Πολιτικής για την Airbnb στην Ελλάδα « Ο περιορισμός των βραχυχρόνιων μισθώσεων χωρίς τεκμηριωμένα στοιχεία θα έχει αρνητικές συνέπειες τόσο τους Έλληνες πολίτες όσο και την τοπική οικονομία».

Τα λάθη της Ευρώπης

Η εμπειρία άλλων πόλεων, όπως η Βαρκελώνη και το Άμστερνταμ, δείχνει πώς οι περιορισμοί φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα: υπόγειες αγορές, λιγότερα διαθέσιμα σπίτια και… ακόμα υψηλότερα ενοίκια.

Η λύση

«Το πραγματικό στοίχημα για την Ελλάδα είναι τα 2,28 εκατομμύρια κενά ακίνητα.  Αν το κράτος δώσει κίνητρα για να μπουν στην αγορά, η στεγαστική κρίση μπορεί να ανακοπεί» σημειώνει ο κ. Στέλιος Χρηστάκης μέλος ΔΣ του STAMA (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Βραχυχρόνιων Μισθώσεων Ελλάδας) και συμπληρώνει «αντί για οριζόντιους περιορισμούς που πλήττουν τον τουρισμό και την οικονομία, χρειάζονται έξυπνες πολιτικές: απλοποίηση αδειών, λιγότερη γραφειοκρατία, κίνητρα για νέες κατασκευές και ποινές για όσους αφήνουν τα σπίτια τους κλειστά.»