Ποια επαγγέλματα απειλούνται περισσότερο από την Τεχνητή Νοημοσύνη - Ο χάρτης κινδύνου της Ελλάδας
Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι επαγγέλματα υψηλής εξειδίκευσης, τα οποία έως πρόσφατα θεωρούνταν «ασφαλή», εμφανίζουν επίσης αυξημένο βαθμό έκθεσης.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν αποτελεί πλέον ένα μελλοντικό σενάριο, αλλά μια παρούσα και ταχύτατα εξελισσόμενη πραγματικότητα που αλλάζει τον τρόπο εργασίας σε δεκάδες κλάδους. Αυτό έρχεται να αποτυπώσει και το Ινστιτούτο της ΓΣΕΕ, σε μια προσπάθεια να χαρτογραφήσει τους κλάδους που βρίσκονται υπό τη Δαμόκλειο αυτής της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης.
Με πρόσφατη εκτενή μελέτη του Ινστιτούτου, σημαντικό τμήμα της ελληνικής αγοράς εργασίας βρίσκεται ήδη εκτεθειμένο στις δυνατότητες της παραγωγικής ΤΝ, με ορισμένα επαγγέλματα να αντιμετωπίζουν μάλιστα άμεσο κίνδυνο βαθιού μετασχηματισμού ή και υποκατάστασης.
Πόσες θέσεις εργασίας επηρεάζονται
Η ανάλυση δείχνει ότι περίπου το 22% της συνολικής απασχόλησης στην Ελλάδα εντάσσεται σε επαγγέλματα με μεσαία έως υψηλή έκθεση στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Πρόκειται κυρίως για θέσεις που βασίζονται σε καθήκοντα ρουτίνας, επεξεργασία πληροφοριών, ανάλυση δεδομένων και τυποποιημένη γλωσσική εργασία. Αντίθετα, το 78% των θέσεων εμφανίζει χαμηλή ή μηδενική έκθεση στις σημερινές δυνατότητες της ΤΝ.
Τα επαγγέλματα με τον μεγαλύτερο κίνδυνο
Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται επαγγέλματα γραφείου και διοικητικής υποστήριξης, τα οποία χαρακτηρίζονται από επαναλαμβανόμενες και εύκολα αυτοματοποιήσιμες διαδικασίες. Υπάλληλοι γραφείου, γραμματείς ανώτερων στελεχών και διοικητικοί βοηθοί συγκαταλέγονται στις ομάδες με τη μεγαλύτερη έκθεση στην τεχνητή νοημοσύνη.
Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι επαγγέλματα υψηλής εξειδίκευσης, τα οποία έως πρόσφατα θεωρούνταν «ασφαλή», εμφανίζουν επίσης αυξημένο βαθμό έκθεσης. Οικονομικοί και χρηματοοικονομικοί αναλυτές, μεταφραστές και διερμηνείς, αλλά και επαγγελματίες που ασχολούνται με τη σύνθεση και ανάλυση κειμένων ή δεδομένων, καταγράφουν υψηλά ποσοστά δυνητικής αυτοματοποίησης των καθηκόντων τους.
Σημαντική, αν και πιο ανομοιόμορφη, έκθεση παρατηρείται και σε επαγγέλματα όπως οι γραφίστες, οι σχεδιαστές πολυμέσων και ορισμένοι ρόλοι στον τομέα του μάρκετινγκ και των πωλήσεων, όπου η ΤΝ μπορεί να αναλάβει μεγάλο μέρος της παραγωγής περιεχομένου, αφήνοντας στον άνθρωπο ρόλο επιμέλειας και τελικής κρίσης.
Ποιοι κλάδοι εμφανίζονται πιο «θωρακισμένοι»
Στον αντίποδα, επαγγέλματα που απαιτούν χειρωνακτικές δεξιότητες, φυσική παρουσία, κοινωνική νοημοσύνη ή συναισθηματική αλληλεπίδραση εμφανίζουν προς το παρόν χαμηλή έκθεση. Τεχνίτες, εργαζόμενοι στην πρωτογενή παραγωγή, χειριστές μηχανημάτων, αλλά και επαγγέλματα φροντίδας, όπως οι νοσηλευτές, παραμένουν σχετικά προστατευμένα. Ωστόσο, η μελέτη επισημαίνει ότι αυτή η «ασφάλεια» δεν είναι απόλυτη, ειδικά αν η τεχνητή νοημοσύνη συνδυαστεί στο μέλλον με πιο εξελιγμένες εφαρμογές ρομποτικής.
Κεντρικό συμπέρασμα, πάντως, της ανάλυσης είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν θα οδηγήσει απαραίτητα σε μαζική εξαφάνιση επαγγελμάτων, αλλά σε ριζικό ανασχεδιασμό καθηκόντων. Σε πολλά επαγγέλματα, ο κίνδυνος δεν είναι ομοιόμορφος: ορισμένες δραστηριότητες μπορούν να αυτοματοποιηθούν πλήρως, ενώ άλλες παραμένουν κατεξοχήν ανθρώπινες. Αυτό σημαίνει, πρακτικά, ότι οι πολιτικές επανακατάρτισης και αναβάθμισης δεξιοτήτων αποκτούν κρίσιμο ρόλο. Όπως επισημαίνεται, χωρίς έγκαιρο σχεδιασμό, οι επιπτώσεις της ΤΝ μπορεί να είναι απότομες και άνισες, ειδικά σε μια οικονομία όπως η ελληνική, με υψηλή συγκέντρωση σε υπηρεσίες και διοικητικά επαγγέλματα.
Η «επόμενη μέρα» της εργασίας, λοιπόν, δεν θα κριθεί μόνο από το τι μπορεί να κάνει η Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά και από το πόσο γρήγορα εργαζόμενοι, επιχειρήσεις και κράτος θα προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα.
