«Πονοκέφαλος» σε Αθήνα και Φανάρι για «αντάρτικο» από την Εκκλησία της Κρήτης
Πώς η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου για αναθεώρηση του καταστατικού μπορεί να προκαλέσει τριγμούς και σε πολιτικό επίπεδο.
Τριγμούς και «γκρίνια» στην Εκκλησία της Κρήτης έφερε η ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να προχωρήσει σε αναθώρηση του Καταστατικού Χάρτη. Η απόφαση του Φαναρίου να αλλάξει τον νόμο εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε ανοιχτή αντιπαράθεση με την τοπική Εκκλησία στην Κρήτη, κόντρα που δεν αποκλείεται να έχει και πολιτικές προεκτάσεις.
Την περασμένη Παρασκευή το Φανάρι με επίσημο ανακοινωθέν του δημοσιοποίησε την απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου για την έναρξη της διαδικασίας προς αναθεώρηση του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης «κατά τον προβλεπόμενο υπό του ισχύοντος τρόπου».
Κρήτη και Φανάρι βρίσκονταν εδώ και μήνες σε προστριβές με αφορμή την Μητρόπολη Κυδωνίας, όπου το Φανάρι -με στήριξη και από την κυβέρνηση- μπλόκαρε τη μετάθεση του μητροπολίτη Κισσάμου Αμφιλόχιου, αξιώνοντας την -σύμφωνη με τον καταστατικό χάρτη- εκλογή νέου μητροπολίτη.
Θέλει το πάνω χέρι
Η διχογνωμία για το μεταθετό ή την εκλογή νέου μητροπολίτη Κυδωνίας ήταν απλώς η αφορμή για την ανοιχτή σύγκρουση ανάμεσα στην Κρήτη και το Φανάρι. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει εντοπίσει τα τελευταία χρόνια προβλήματα στον τρόπο που λειτουργούν οι Μητροπόλεις της Εκκλησίας στην Κρήτη.
Παρότι η Εκκλησία της Κρήτης είναι μια ισχυρή δεξαμενή τόσο ποιμνίου, όσο και κληρικών για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στο Φανάρι είχαν εντοπίσει σημάδια εκκλησιαστικής «λιποταξίας». Διάφορες πληροφορίες που έφταναν κατά καιρούς στην Κωνσταντινούπολη προκάλεσαν την έντονη δυσαρέσκεια τόσο του Οικουμενικού Πατριάρχη, όσο και της Ιεράς Συνόδου του Φαναρίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε ενημερώσει ανεπίσημα τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης Ευγένιο για την πρόθεση του Φαναρίου να προχωρήσει σε αναθεώρηση του Καταστατικού Χάρτη.
Στην κόντρα με την Κρήτη, το Φανάρι έχει σύμμαχο και την κυβέρνηση. Τα δείγματα είχε δώσει από νωρίς το υπουργείο Παιδείας, παίρνοντας θέση υπέρ της άποψης του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τη Μητρόπολη Κυδωνίας, ότι έπρεπε να γίνει εκλογή και όχι μετάθεση.
Σφίγγει τον κλοιό γύρω από την Κρήτη
Στην Εκκλησία της Κρήτης υπάρχει ο φόβος ότι η αναθεώρηση του καταστατικού χάρτη θα περιορίσει την αυτονομία, φέρνοντας την πιο κοντά στον τρόπο διοίκηση των Μητροπόλεων στα Δωδεκάνησα.
Η βασική διαφορά στο καθεστώς της Εκκλησίας της Κρήτης και των Μητροπόλεων των Δωδεκανήσων είναι ότι, ενώ και οι δύο υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Εκκλησία της Κρήτης έχει καθεστώς ημιαυτονομίας, ενώ οι Μητροπόλεις των Δωδεκανήσων βρίσκονται υπό την άμεση κανονική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου.
Η Εκκλησία της Κρήτης λειτουργεί ως ημιαυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία, ενώ οι Μητροπόλεις των Δωδεκανήσων υπάγονται απευθείας στον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Σε ό,τι αφορά την εκλογή μητροπολιτών η Εκκλησία της Κρήτης προτείνει στο Φανάρι τριπρόσωπο, ενώ οι επίσκοποι στα Δωδεκάνησα εκλέγονται απευθείας από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις σχέση με το κράτος Η Εκκλησία της Κρήτης είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, αλλά η κανονική της εξάρτηση είναι αποκλειστικά από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και όχι από την Εκκλησία της Ελλάδος.
