Reuters: Πώς το παραμελημένο δίκτυο ηλεκτροδότησης της Ελλάδας τροφοδοτεί τις πυρκαγιές
Μια αποκαλυπτική έκθεση που είδε το Reuters αναφέρει ότι το καλώδιο κοντά στην Κερατέα, το οποίο ήταν η αιτία της φονικής πυρκαγιάς, παρουσίαζε σημάδια οξείδωσης και κακής συντήρησης.
Όταν οι Έλληνες πυροσβέστες ερεύνησαν την αιτία μιας φονικής πυρκαγιάς κοντά στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, στην περιοχή της Κερατέας, τον Αύγουστο, βρήκαν έναν γνώριμο ένοχο: ένα χαλαρό καλώδιο ηλεκτροδότησης, οι σπινθήρες του οποίου σκορπίστηκαν σε ένα χωράφι με ξερόχορτα λόγω του αέρα.
Η έκθεση των ερευνητών, που είδε το Reuters, ανέφερε ότι το καλώδιο κοντά στην Κερατέα παρουσίαζε σημάδια οξείδωσης και κακής συντήρησης. Μέσα σε λίγες ώρες, η φωτιά είχε σκοτώσει έναν άνθρωπο και κάψει 4.000 στρέμματα γης δίπλα σε τουριστικές παραλίες στην νότια πλευρά της Αθήνας.
«Ήταν όλα αστραπιαία», είπε ο κάτοικος της Κερατέας Μανώλης Παλαιολούγκας, δείχνοντας μια καμένη περιοχή λίγο έξω από την πόλη, εκεί όπου ξεκίνησε η πυρκαγιά.
Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της Πυροσβεστικής που είδε αποκλειστικά το Reuters, τα ελαττωματικά καλώδια ηλεκτροδότησης αποτέλεσαν την κύρια αιτία μεγάλων πυρκαγιών το φετινό καλοκαίρι, επισκιάζοντας εμπρησμούς και αμέλειες.
Από τις 41 μεγάλες πυρκαγιές που διερευνήθηκαν, οι 15 αποδόθηκαν πιθανότατα στο δίκτυο ηλεκτροδότησης, καίγοντας 51.000 στρέμματα γης. Ο αριθμός αυτός είναι αυξημένος σε σχέση με πέρυσι και αποδίδεται στα χρόνια υποεπενδύσεων στο δίκτυο, την περίοδο της ελληνικής οικονομικής κρίσης (2009-2018). Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την κλιματική αλλαγή, που κάνει τα καλοκαίρια πιο θερμά και ξηρά, μετατρέποντας τις πυρκαγιές σε πιο καταστροφικές και κοστίζοντας στο κράτος δισεκατομμύρια ευρώ.
«Εδώ και χρόνια εγώ και άλλοι συνάδελφοι έχουμε επισημάνει το ζήτημα των πυρκαγιών που προκαλούνται από τα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας», δήλωσε ο Παλαίλογος Παλαίλογου, αναπληρωτής καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Δεν πρέπει να κρύβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί».
Ο ΔΕΔΔΗΕ υπερασπίζεται το έργο του
Δεύτερη έκθεση της Πυροσβεστικής, που επίσης είδε το Reuters, ανέφερε ότι το 2024 εννέα μεγάλες πυρκαγιές πιθανότατα προκλήθηκαν από το δίκτυο ηλεκτροδότησης, ανάμεσά τους και μία που ξέσπασε βόρεια της Αθήνας και κατέκαψε 100.000 στρέμματα - έκταση ίση με το Παρίσι.
Στην Ελλάδα, οι λεπτομέρειες για τα αίτια των πυρκαγιών σπάνια δημοσιοποιούνται. Ο εκπρόσωπος της Πυροσβεστικής, Βασίλης Βαθρακογιάννης, αρνήθηκε να σχολιάσει τα στοιχεία, καθώς δεν έχουν δοθεί επίσημα στη δημοσιότητα.
Ο ΔΕΔΔΗΕ, από την πλευρά του, υποστήριξε ότι πραγματοποιεί τακτική συντήρηση, ενώ αύξησε τις σχετικές δαπάνες από 122 εκατ. ευρώ το 2019 σε 165 εκατ. ευρώ το 2024.
Οι ενέργειές του περιλαμβάνουν αποψιλώσεις, κλαδέματα και ελέγχους ασφαλείας, ενώ έχει θέσει ως προτεραιότητα την υπογειοποίηση των καλωδίων για τη μείωση του κινδύνου πυρκαγιάς. Ο οργανισμός σημείωσε πως από το 2012 έχει καταδικαστεί μόνο σε τρεις περιπτώσεις σχετιζόμενες με πυρκαγιές, σε σύνολο περίπου 122.000 περιστατικών.
Η κυβέρνηση ρίχνει το φταίξιμο στην κρίση χρέους
Η κυβέρνηση αποδίδει το πρόβλημα στην έλλειψη επενδύσεων κατά την περίοδο της κρίσης χρέους, πριν αναλάβει την εξουσία το 2019.
Αυτό «συνολικά άφησε ένα τεράστιο κενό που τώρα πρέπει να καλύψουμε», είπε στη Βουλή ο υφυπουργός Ενέργειας, Νίκος Τσάφος.
Την ίδια ώρα, οι τοπικές αρχές δηλώνουν ότι έχουν φτάσει στα όριά τους.
Ο Δημήτρης Παπαχρήστου, δήμαρχος Σαρωνικού, που επλήγησε από τη φωτιά του Αυγούστου, ανακοίνωσε ότι θα κινηθεί νομικά κατά του ΔΕΔΔΗΕ για αμέλεια, σε τουλάχιστον δύο μεγάλες πυρκαγιές που προκλήθηκαν φέτος το καλοκαίρι από καλώδια.
«Κάθε χρόνο ζούμε την ίδια ιστορία, σε όλη την Ελλάδα», είπε ο Παπαχρήστου στο Reuters. «Έχουμε φτάσει στα όριά μας».
Ο ΔΕΔΔΗΕ πάντως αρνείται ότι η πυρκαγιά του Αυγούστου σχετίζεται με το δίκτυο. Όπως σημείωσε, είχε πραγματοποιήσει συντήρηση στην Κερατέα στις 14 Μαΐου και είχε καθαρίσει σε ακτίνα τεσσάρων μέτρων γύρω από τον στύλο, όπως προβλέπει ο νόμος.
Ένα γερασμένο δίκτυο σε «κόκκινες ζώνες»
Η πρόκληση για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου είναι τεράστια. Από τους 4,5 εκατ. στύλους της χώρας, πολλοί βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις που πλέον θεωρούνται «κόκκινες ζώνες» πυρκαγιών.
Χωριά που έχουν σχεδόν ερημώσει στην επαρχία εξακολουθούν να εξυπηρετούνται από αμέτρητες γραμμές. Στην Κερατέα, δεκάδες καλώδια σχηματίζουν ένα δίκτυο πάνω από την πόλη, με κάποια να κρέμονται τόσο χαμηλά που οι κάτοικοι αστειεύονται πως μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν ως… απλώστρα.
Για να μειωθεί ο κίνδυνος, τα καλώδια θα πρέπει να απομακρυνθούν από τις υψηλού κινδύνου περιοχές, να αντικατασταθούν ή να υπογειοποιηθούν όπου είναι εφικτό, υπογράμμισε ο Παλαίλογου.
Ο Τσάφος ανέφερε στη Βουλή ότι περίπου 1.800 χλμ. καλωδίων υπογειοποιούνται κάθε χρόνο. Με αυτό τον ρυθμό, η ολοκλήρωση του έργου θα χρειαστεί δεκαετίες.
«Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας», παραδέχτηκε.
