Σε «θετικό κλίμα» οι διαπραγματεύσεις Ισραήλ-Χαμάς: Ο ρόλος του Τραμπ και τα «αγκάθια»

Οι έμμεσες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς ξεκίνησαν χθες, Δευτέρα, στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, με στόχο την απελευθέρωση των ομήρων και την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων, στο πλαίσιο του αμερικανικού σχεδίου των 20 σημείων που παρουσίασε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

Σύμφωνα με το αιγυπτιακό δίκτυο Al Qahera News, που θεωρείται προσκείμενο στις μυστικές υπηρεσίες της Αιγύπτου, ο πρώτος γύρος των συνομιλιών ολοκληρώθηκε σε «θετικό κλίμα», ενώ οι επαφές αναμένεται να συνεχιστούν σήμερα.

Η ισραηλινή αντιπροσωπεία έφθασε στην Αίγυπτο χθες, ενώ την παλαιστινιακή πλευρά εκπροσωπεί ο Χαλίλ αλ Χάγια, ηγετικό στέλεχος της Χαμάς, ο οποίος γλίτωσε πρόσφατα από ισραηλινό βομβαρδισμό στην Ντόχα, όπου σκοτώθηκε ο γιος του.

Το σχέδιο Τραμπ και η αισιοδοξία Ουάσιγκτον

Ο πρόεδρος Τραμπ, από την πλευρά του, δήλωσε ότι «οι συνομιλίες πηγαίνουν καλά» και ότι η Χαμάς έχει ήδη αποδεχθεί «σημαντικά σημεία» της πρότασης. Το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει:

• Άμεση κατάπαυση του πυρός,

• Απελευθέρωση των ομήρων εντός 72 ωρών,

• Σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Λωρίδα της Γάζας,

• Και αφοπλισμό της Χαμάς.

«Πιστεύω ότι θα έχουμε συμφωνία για τη Γάζα – είμαι αρκετά σίγουρος γι’ αυτό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει αποστείλει στην Αίγυπτο τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρό και σύμβουλό του, για να επιβλέψουν τις συνομιλίες.

Σύμφωνα με πληροφορίες του AFP, οι δύο πλευρές βρίσκονται στο ίδιο κτίριο αλλά σε ξεχωριστές αίθουσες, με τους μεσολαβητές – Αίγυπτο, Κατάρ και ΗΠΑ – να μεταφέρουν τα μηνύματα εκατέρωθεν.

Η θέση της Χαμάς και τα σημεία διαφωνίας

Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι επιθυμεί «άμεση έναρξη διαδικασίας ανταλλαγής αιχμαλώτων» και τον τερματισμό του πολέμου, ζητώντας πλήρη ισραηλινή απόσυρση από τη Γάζα.

Ωστόσο, δεν έχει δεχθεί ακόμη τον όρο του αφοπλισμού, που αποτελεί κεντρικό σημείο του αμερικανικού σχεδίου.

Σύμφωνα με πηγές της οργάνωσης, οι συνομιλίες επικεντρώνονται στους «μηχανισμούς κατάπαυσης του πυρός, αποχώρησης των δυνάμεων κατοχής και ανταλλαγής αιχμαλώτων».

Ο Τραμπ, από την πλευρά του, ζητά «γρήγορη πρόοδο», προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση «θα υπάρξει μαζική αιματοχυσία που κανείς δεν θέλει να δει».

Η στάση του Ισραήλ

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στενός σύμμαχος του Τραμπ, δηλώνει ότι στηρίζει την αμερικανική πρωτοβουλία, αλλά επιμένει πως ο ισραηλινός στρατός θα παραμείνει στη Γάζα μέχρι να διασφαλιστεί η εξάλειψη της Χαμάς και ο πλήρης αφοπλισμός της.

Ισραηλινές πηγές αναφέρουν ότι οι δυνάμεις του ελέγχουν σήμερα περίπου το 75% της Λωρίδας της Γάζας.

Σε περίπτωση αποτυχίας των συνομιλιών, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου, Εγιάλ Ζαμίρ, προειδοποίησε ότι οι επιχειρήσεις θα επαναληφθούν: «Αν δεν υπάρξει συμφωνία, θα ξαναρχίσουμε τη μάχη», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Συνεχίζονται οι βομβαρδισμοί

Παρά τη διπλωματική κινητικότητα, οι ισραηλινές δυνάμεις συνέχισαν χθες τους βομβαρδισμούς στη Γάζα, κυρίως στις περιοχές της πόλης της Γάζας και της Χαν Γιούνις.

Η πολιτική προστασία της περιοχής ανέφερε τουλάχιστον δύο νεκρούς Παλαιστινίους, ενώ οι επιθέσεις χαρακτηρίζονται ως «αντίποινα» στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης στρατιωτικής πίεσης.

Οι συνομιλίες στο Σαρμ ελ Σέιχ διεξάγονται λίγες ώρες πριν από την επέτειο της 7ης Οκτωβρίου 2023, ημέρας της πολύνεκρης επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ, που αποτέλεσε την αφετηρία του πολέμου.

Δύο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου

Στο Ισραήλ οργανώνονται σήμερα εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα της επίθεσης εκείνης, που στοίχισε τη ζωή σε 1.219 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους αμάχους. Από τους 251 ομήρους που είχαν απαχθεί, παραμένουν 47 στα χέρια της Χαμάς, εκ των οποίων 25 θεωρούνται νεκροί.

Στη Γάζα, οι απώλειες από τις ισραηλινές επιχειρήσεις ξεπερνούν τους 67.000 νεκρούς, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς – στοιχεία που θεωρεί αξιόπιστα ο ΟΗΕ.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε τομείς της Λωρίδας της Γάζας, ενώ ανεξάρτητοι ερευνητές μιλούν για πιθανές πράξεις γενοκτονίας, κατηγορίες που το Ισραήλ απορρίπτει.

Εύθραυστη ελπίδα

Οι μεσολαβητές εκτιμούν ότι οι συνομιλίες θα διαρκέσουν αρκετές ημέρες. Παρά τις αντιθέσεις, η έναρξη των διαπραγματεύσεων δημιουργεί μια εύθραυστη αλλά υπαρκτή ελπίδα για αποκλιμάκωση.

Όπως σχολίασε διπλωματική πηγή στο AFP: «Για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια πολέμου, και οι δύο πλευρές δείχνουν να αναγνωρίζουν ότι η συνέχιση των εχθροπραξιών δεν οδηγεί πουθενά».