Το «κόκκινο» συστατικό της ντομάτας μπορεί να θεραπεύει την κατάθλιψη - Τι έδειξε νέα μελέτη

Μια ουσία που υπάρχει στις ντομάτες και είναι υπεύθυνη για το κόκκινο χρώμα τους, μπορεί να υπόσχεται φυσική θεραπεία για την κατάθλιψη.

Σύμφωνα με το Studyfinds, επιστήμονες στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο Chongqing στην Κίνα ανακάλυψαν ότι το λυκοπένιο, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που βρίσκεται σε αφθονία στις ντομάτες, τα καρπούζια και άλλα κόκκινα φρούτα, θα μπορούσε ενδεχομένως να ανακουφίσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης, βοηθώντας στη συνδεσιμότητα των εγκεφαλικών κυττάρων.

Σε αυτή τη νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Food Science & Nutrition, οι ερευνητές εξέτασαν πώς το λυκοπένιο επηρεάζει τις συμπεριφορές που σχετίζονται με την κατάθλιψη, πραγματοποιώντας έρευνες σε ποντίκια. Διαπίστωσαν ότι αυτή η φυσική ένωση θα μπορούσε να ενισχύσει την επικοινωνία των εγκεφαλικών κυττάρων μέσω πολλών βιολογικών οδών.

Το λυκοπένιο και οι συνδέσεις των εγκεφαλικών κυττάρων

Η έρευνα επικεντρώθηκε στο πώς το λυκοπένιο επηρεάζει την ικανότητα του εγκεφάλου να τροποποιεί τις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων. Η λειτουργία αυτή, που ονομάζεται συναπτική πλαστικότητα, επιτρέπει στα εγκεφαλικά κύτταρα να σχηματίσουν και να προσαρμόσουν τις συνδέσεις τους, με τον ίδιο τρόπο που καταλαβαίνει κανείς την κατεύθυνση ενός μονοπατιού όσο περισσότερο το διανύει.

Κατά τη διάρκεια της κατάθλιψης, αυτές οι νευρικές οδοί μπορεί να εξασθενήσουν, ιδιαίτερα στον ιππόκαμπο, μια περιοχή του εγκεφάλου σημαντική για την επεξεργασία των συναισθημάτων και των αναμνήσεων.

Για να διερευνήσουν τις επιπτώσεις του λυκοπενίου, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα καθιερωμένο πρωτόκολλο που ονομάζεται χρόνιο στρες κοινωνικής ήττας (CSDS).

Στη μελέτη συμμετείχαν 84 αρσενικά ποντίκια, με 24 να χρησιμεύουν ως μάρτυρες και 60 να υποβάλλονται στο πρωτόκολλο στρες.

Αφού επιβεβαίωσαν συμπεριφορές που μοιάζουν με κατάθλιψη, οι ερευνητές χώρισαν τα στρεσαρισμένα ποντίκια σε δύο ομάδες: η μία λάμβανε καθημερινή θεραπεία με λυκοπένιο (20 mg/kg), ενώ η άλλη έλαβε μια ουσία ελέγχου.

Η θεραπεία δούλεψε

Καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης, οι ερευνητές διεξήγαγαν διάφορα τεστ συμπεριφοράς για να μετρήσουν συμπτώματα που μοιάζουν με κατάθλιψη. Τα ποντίκια που έλαβαν λυκοπένιο εμφάνισαν αυξημένη κοινωνική αλληλεπίδραση και έδειξαν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το ζαχαρούχο νερό, υποδηλώνοντας βελτιώσεις στην κοινωνική συμπεριφορά και την αναζήτηση ευχαρίστησης, δύο στοιχεία που επηρεάζονται αρνητικά από την κατάθλιψη.

Όταν οι ερευνητές εξέτασαν τον εγκεφαλικό ιστό, διαπίστωσαν ότι η θεραπεία με λυκοπένιο αύξησε τα επίπεδα του BDNF, μιας πρωτεΐνης που υποστηρίζει την επιβίωση και την ανάπτυξη των εγκεφαλικών κυττάρων. Όπως το λίπασμα ενός κηπουρού βοηθά τα φυτά να αναπτύξουν ισχυρότερες ρίζες, το BDNF βοηθά στην ενίσχυση των συνδέσεων μεταξύ των νευρώνων. Η θεραπεία ενεργοποίησε επίσης σχετικές οδούς σηματοδότησης που υποστηρίζουν την υγιή επικοινωνία των εγκεφαλικών κυττάρων.

Από πού θα πάρουμε το λυκοπένιο που χρειαζόμαστε

Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πτυχή αυτής της έρευνας αφορά το προφίλ ασφάλειας του λυκοπενίου. Το λυκοπένιο υπάρχει από τη φύση σε πολλά κόκκινα φρούτα και λαχανικά και καταναλώνεται με ασφάλεια στην ανθρώπινη διατροφή εδώ και πολλές γενιές.

Η δόση που θα μπορούσε να ήταν κατάλληλη για τον άνθρωπο θα ήταν περίπου 1,62 mg/kg, ένα επίπεδο που θα μπορούσε ίσως να επιτευχθεί μέσω προσεκτικής λήψης συμπληρωμάτων διατροφής, υπό ιατρική παρακολούθηση.

Ενδεικτικά, μια συνηθισμένη φρέσκια ντομάτα περιέχει περίπου 3 με 5 mg λυκοπένιο, ενώ ένα φλιτζάνι σάλτσα ντομάτας έχει περίπου 25 mg. Ωστόσο, το λυκοπένιο που χρησιμοποιήθηκε σε αυτήν τη μελέτη, όταν μετατραπεί σε ισοδύναμες δόσεις για τον άνθρωπο, θα απαιτούσε περίπου 110 mg ημερησίως για έναν ενήλικα 150 κιλών, σημαντικά περισσότερο από την τυπική διατροφική πρόσληψη.

«Μαγειρεμένο» λυκοπένιο και ερωτήματα

Επιπλέον, το λυκοπένιο από πηγές τροφίμων απορροφάται διαφορετικά από την καθαρή μορφή που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη.

Η επεξεργασία και το μαγείρεμα της ντομάτας με λάδι στην πραγματικότητα αυξάνει την απορρόφηση του λυκοπενίου, γεγονός που εξηγεί γιατί η σάλτσα και η πάστα ντομάτας έχουν υψηλότερο βιοδιαθέσιμο λυκοπένιο από τις ωμές ντομάτες.

Ενώ αυτή η έρευνα δείχνει πολλά υποσχόμενη, το χάσμα μεταξύ της διατροφικής πρόσληψης και των δόσεων μελέτης υπογραμμίζει γιατί χρειάζεται περαιτέρω έρευνα.

Φυσικά, ενώ τα ποντίκια μοιράζονται πολλές βιολογικές ομοιότητες με τους ανθρώπους, τα ευρήματα από μελέτες που έγιναν σε ζώα, δεν «μεταφράζονται» πάντα απευθείας σε ανθρώπινες θεραπείες. Επιπλέον, αυτή η μελέτη επικεντρώθηκε αποκλειστικά σε αρσενικά ποντίκια, αφήνοντας ερωτήματα σχετικά με πιθανές διαφορές φύλου όσον αφορά τη θεραπεία με λυκοπένιο.

Ωστόσο, αυτή η έρευνα ανοίγει ενδιαφέρουσες δυνατότητες για τη χρήση φυσικών ενώσεων στη θεραπεία της κατάθλιψης. Καθώς οι επιστήμονες συνεχίζουν να κατανοούν πώς τα θρεπτικά συστατικά επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, μελέτες όπως αυτή παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για πιθανές νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Το λυκοπένιο που βρίσκουμε στην κουζίνα μας

Ακολουθούν ενδεικτικές φυσικές πηγές λυκοπενίου.

• Τοματοπολτός: 42,2 mg
• Τοματοπολτός: 28,5 mg
• Σάλτσα ντομάτας: 21,5 mg
• Σούπα ντομάτας σε κονσέρβα: 13,3 mg
• Λιαστές ντομάτες: μέχρι 14 mg
• Φρέσκες ντομάτες: 2,5 με 3,0 mg
• Τοματίνια: 2,5 mg
• Καρπούζι: 4,5–5,3 mg
• Ροζ/κόκκινο γκρέιπφρουτ: 1,1 με 1,5 mg
• Παπάγια: 1,2 με 1,5 mg
• Κόκκινα καρότα: 5 με 9 mg (διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία)
• Κόκκινες πιπεριές: 0,3 mg
• Γλυκιές κόκκινες πιπεριές: 0,5 mg