BBC: Τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα για την πρώτη φάση του σχεδίου Τραμπ για τη Γάζα

Δύο χρόνια και δύο ημέρες μετά την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης του Ισραήλ στη Γάζα, έπειτα και από την επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους περίπου 1.200 άτομα και απήχθησαν ως όμηροι άλλα 251, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε τη συμφωνία των δύο πλευρών στην πρώτη φάση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.

Τα τελευταία δύο χρόνια, τουλάχιστον 67.183 άτομα έχουν σκοτωθεί από τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα, μεταξύ των οποίων 20.179 παιδιά, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.

Όσα ξέρουμε μέχρι τώρα

Όμως τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα για την ειρηνευτική συμφωνία και ποια σημεία παραμένουν ασαφή;

Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC, μέχρι τώρα ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι μετά από έντονες διαπραγματεύσεις στην Αίγυπτο, το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν στην πρώτη φάση ενός ειρηνευτικού σχεδίου των ΗΠΑ. Ανακοινώνοντας τη συμφωνία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ είπε: «Αυτό σημαίνει ότι ΟΛΟΙ οι όμηροι θα απελευθερωθούν πολύ σύντομα και το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του σε μια συμφωνημένη γραμμή». «Όλα τα μέρη» θα αντιμετωπιστούν δίκαια, είπε ο Τραμπ, ο οποίος χαρακτήρισε αυτά τα βήματα ως «τα πρώτα βήματα προς... μια διαρκή ειρήνη».

Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, χαρακτήρισε την ημέρα «μεγάλη μέρα για το Ισραήλ» και δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα συνεδριάσει την Πέμπτη για να εγκρίνει τη συμφωνία και να «φέρει όλους τους αγαπημένους μας ομήρους στο σπίτι».

Επιβεβαιώνοντας την ανακοίνωση, η Χαμάς δήλωσε ότι θα «τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, θα εξασφαλίσει την πλήρη απόσυρση των δυνάμεων κατοχής, θα επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας και θα υλοποιήσει την ανταλλαγή κρατουμένων».

Το Ισραήλ και η Χαμάς δεν επικοινωνούν απευθείας μεταξύ τους – οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν με τη μεσολάβηση του απεσταλμένου του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, του γαμπρού του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, και μεσολαβητών από την Αίγυπτο, το Κατάρ και την Τουρκία.

Τι θα γίνει μετά

Η ισραηλινή κυβέρνηση πρόκειται να ψηφίσει την συμφωνία την Πέμπτη. Εάν την εγκρίνει επίσημα, το Ισραήλ θα πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά του από τη Γάζα στην συμφωνημένη γραμμή, όπως δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου στο αμερικανικό δίκτυο CBS News. Η απόσυρση θα πραγματοποιηθεί πιθανότατα εντός 24 ωρών, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.

Μετά από αυτό, θα ξεκινήσει μια 72ωρη προθεσμία κατά την οποία η Χαμάς θα πρέπει να απελευθερώσει τους ζωντανούς ομήρους.

Η απελευθέρωση των ομήρων θα ξεκινήσει πιθανότατα τη Δευτέρα, ανέφερε ο ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.

Τι δεν γνωρίζουμε

Όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής αφορούν μόνο την αρχική φάση του σχεδίου 20 σημείων που είχε ανακοινώσει ο Ντόναλντ Τραμπ, στο οποίο είχε συμφωνήσει το Ισραήλ, ενώ το είχε αποδεχτεί εν μέρει και η Χαμάς.

Οι ανακοινώσεις όμως δεν κάλυψαν ορισμένα ευαίσθητα ζητήματα για τα οποία οι δύο πλευρές δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία. Συγκεκριμένα, δεν υπάρχουν λεπτομέρειες σχετικά με τον αφοπλισμό της Χαμάς - ένα βασικό σημείο του σχεδίου του Τραμπ. Η Χαμάς έχει αρνηθεί στο παρελθόν να παραδώσει τα όπλα της, δηλώνοντας ότι θα το πράξει μόνο όταν ιδρυθεί ένα παλαιστινιακό κράτος.

Ένα άλλο σημείο διαφωνίας αποτελεί η μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας. Το σχέδιο του Τραμπ ορίζει ότι η Χαμάς δεν θα έχει κανένα μελλοντικό ρόλο στη Λωρίδα και προτείνει να κυβερνηθεί προσωρινά από μια «τεχνοκρατική, απολιτική παλαιστινιακή επιτροπή», πριν παραδοθεί στην Παλαιστινιακή Αρχή.

Ο Νετανιάχου φάνηκε να αντιτίθεται στη συμμετοχή της Παλαιστινιακής Αρχής την περασμένη εβδομάδα, παρόλο που αποδέχτηκε το σχέδιο του Τραμπ. Οι σκληροπυρηνικοί υπερεθνικιστές εντός της κυβερνητικής συμμαχίας του Νετανιάχου, πολλοί από τους οποίους επιθυμούν την ανοικοδόμηση των εβραϊκών οικισμών στη Γάζα, είναι επίσης πιθανό να αντιταχθούν σε αυτό το σημείο.

Η Χαμάς, σε απάντηση, δήλωσε ότι εξακολουθεί να αναμένει να έχει κάποιο ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας.

Σημειώνεται ότι μέχρι την Τετάρτη το βράδυ η Χαμάς δεν είχε ακόμη λάβει τον τελικό κατάλογο των Παλαιστινίων κρατουμένων που το Ισραήλ σχεδιάζει να απελευθερώσει σε αντάλλαγμα για τους ομήρους στη Γάζα, σύμφωνα με πληροφορίες που έδωσε στο BBC παλαιστινιακή πηγή.

Το σχέδιο του Τραμπ προβλέπει την απελευθέρωση 250 κρατουμένων που εκτίουν ισόβια ποινή και 1.700 κατοίκων της Γάζας που συνελήφθησαν μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023.

Αντιδράσεις

Οι συγγενείς των Ισραηλινών ομήρων υποδέχτηκαν με χαρά τη συμφωνία.

Ο Eli Sharabi, του οποίου η σύζυγος και τα παιδιά σκοτώθηκαν και του οποίου ο αδελφός Yossi κρατείται από τη Χαμάς, έγραψε: «Μεγάλη χαρά, ανυπομονώ να τους δω όλους σπίτι».

Η μητέρα του ομήρου Nimrod Cohen έγραψε: «Παιδί μου, έρχεσαι σπίτι».

Εν τω μεταξύ, στη Γάζα ξέσπασαν εορτασμοί μετά την ανακοίνωση. «Δόξα τω Θεώ για την κατάπαυση του πυρός, το τέλος της αιματοχυσίας και των δολοφονιών», δήλωσε ο Αμπντούλ Ματζίντ Αμπντ Ράμπο, ένας άνδρας από την πόλη Χαν Γιούνις στο νότιο τμήμα της Γάζας, σύμφωνα με το Reuters.

«Δεν είμαι ο μόνος που χαίρεται, όλη η Λωρίδα της Γάζας χαίρεται, όλοι οι Άραβες, όλος ο κόσμος χαίρεται για την κατάπαυση του πυρός και το τέλος της αιματοχυσίας».