Έμφυλη ανισότητα στην ΕΕ: Οι γυναίκες εκτελούν σχεδόν διπλάσια αμισθί εργασία καθημερινά
Οι διαφορές στην αμισθί εργασία μεταξύ γυναικών και ανδρών ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.
Η οικονομική ανισότητα των φύλων είναι εμφανής σε ολόκληρη την Ευρώπη. Δεν αφορά μόνο έναν τομέα, αλλά εμφανίζεται σε πολλούς: στην απασχόληση, στην συμμετοχή στην αγορά εργασίας και στις αμοιβές. Βασικός παράγοντας αυτού του χάσματος είναι η μη αμειβόμενη εργασία.
Στις χώρες του ΟΟΣΑ, οι γυναίκες εκτελούν σχεδόν διπλάσια μη αμειβόμενη εργασία από τους άνδρες κάθε μέρα.
Σε 23 ευρωπαϊκές χώρες, οι γυναίκες εκτελούν κατά μέσο όρο 86% περισσότερη μη αμειβόμενη εργασία από τους άνδρες, λίγο λιγότερο από το διπλάσιο. Πιο συγκεκριμένα, οι γυναίκες αφιερώνουν 262 λεπτά την ημέρα σε μη αμειβόμενη εργασία, ενώ οι άνδρες αφιερώνουν 141 λεπτά. Αυτό αντιστοιχεί σε ένα χάσμα 121 λεπτών, δύο ώρες την ημέρα.
Οι διαφορές ανά χώρα
Οι διαφορές στην αμισθί εργασία μεταξύ γυναικών και ανδρών ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Ποιες χώρες παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες και τις μικρότερες διαφορές; Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι πίσω από την αμισθί εργασία; Και γιατί η διαφορά είναι ιδιαίτερα μεγάλη σε ορισμένες χώρες;
Μεταξύ 23 ευρωπαϊκών χωρών, η διαφορά στην αμισθί εργασία μεταξύ γυναικών και ανδρών κυμαίνεται από 29% στη Σουηδία έως ένα τεράστιο 349% στην Τουρκία. Αξίζει μάλιστα, να σημειωθεί και η θέση της Ελλάδας – τρίτη κατά σειρά – με το ποσοστό να φτάνει 173%.
Στη Σουηδία, οι γυναίκες αφιερώνουν 220 λεπτά την ημέρα σε μη αμειβόμενη εργασία, σε σύγκριση με 171 λεπτά για τους άνδρες — μια διαφορά 49 λεπτών. Οι Σουηδές γυναίκες καταγράφουν επίσης τον χαμηλότερο χρόνο μη αμειβόμενης εργασίας μεταξύ όλων των χωρών της λίστας.
Στις σκανδιναβικές χώρες οι καλύτερες επιδόσεις
Τρεις άλλες σκανδιναβικές χώρες ακολουθούν τη Σουηδία με τα χαμηλότερα χάσματα στην αμισθί εργασία: η Δανία (31%), η Νορβηγία (35%) και η Φινλανδία (50%). Μετά την Τουρκία, όπου οι γυναίκες εκτελούν 3,5 φορές (349%) περισσότερη μη αμειβόμενη εργασία από τους άνδρες, τα επόμενα υψηλότερα χάσματα εμφανίζονται στη Νότια Ευρώπη: Πορτογαλία (242%), Ελλάδα (173%) και Ιταλία (134%). Η Ισπανία κατατάσσεται επίσης υψηλά, στην έβδομη θέση, με χάσμα 98%, πράγμα που σημαίνει ότι οι γυναίκες εκτελούν σχεδόν διπλάσια μη αμειβόμενη εργασία από τους άνδρες.
Η έκθεση του ΟΟΣΑ με τίτλο «Η ισότητα των φύλων σε έναν κόσμο που αλλάζει» διαπιστώνει ότι «η μη αμειβόμενη εργασία αποτελεί εμπόδιο για την αμειβόμενη εργασία ορισμένων γυναικών, αποκλείοντάς τις από την αγορά εργασίας».
Δεν είναι τυχαίο ότι η Τουρκία έχει το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής στην αγορά εργασίας το 2024, με 37%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 53%, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Ακολουθεί η Ιταλία με 42% και η Ελλάδα κατατάσσεται τέταρτη με 45%. Αυτές οι χώρες παρουσιάζουν επίσης τις μεγαλύτερες ανισότητες μεταξύ των φύλων στην αμισθί εργασία.
Άλλοι παράγοντες
Η Dorothea Schmidt-Klau, επικεφαλής του τμήματος απασχόλησης, αγορών εργασίας και νεολαίας του ΔΟΕ στη Γενεύη, εξήγησε στο Euronews Business γιατί η Τουρκία και η Ιταλία κατατάσσονται πρώτες στην Ευρώπη όσον αφορά το ποσοστό των «ατόμων που είναι διαθέσιμα για εργασία αλλά δεν αναζητούν».
«Οι ευθύνες φροντίδας και οι κοινωνικές νόρμες είναι δύο άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο, ειδικά στην Τουρκία», είπε.
«Η περιορισμένη πρόσβαση σε προσιτές υπηρεσίες φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων, σε συνδυασμό με τις κοινωνικές αντιλήψεις σχετικά με τον ρόλο των γυναικών, μειώνουν την ικανότητα των γυναικών να αναζητήσουν ενεργά εργασία». Ως αποτέλεσμα, είπε ότι τα ποσοστά συμμετοχής των γυναικών εδώ είναι από τα χαμηλότερα στις χώρες του ΟΟΣΑ.
Μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, η Ιταλία και η Ισπανία έχουν τις χειρότερες επιδόσεις, ενώ η Γερμανία παρουσιάζει το μικρότερο χάσμα με 61%, ακολουθούμενη από τη Γαλλία με 66% και το Ηνωμένο Βασίλειο με 78%.
Σε αυτές τις 3 χώρες οι γυναίκες εργάζονται αμισθί πάνω από 5 ώρες
Στην Πορτογαλία (328 λεπτά), την Ιταλία (306 λεπτά) και την Τουρκία (305), οι γυναίκες κάνουν περισσότερες από πέντε ώρες μη αμειβόμενης εργασίας. Αυτό είναι επίσης περισσότερο από 3,5 ώρες ακόμη και στη Σουηδία, η οποία έχει τον χαμηλότερο χρόνο μη αμειβόμενης εργασίας. Η Γαλλία κατατάσσεται δεύτερη, όπου οι γυναίκες αφιερώνουν 224 λεπτά σε μη αμειβόμενη εργασία.
Η πιο συνηθισμένη αμισθί εργασία
Σε όλες τις χώρες, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες, οι συνήθεις οικιακές εργασίες αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της μη αμειβόμενης εργασίας. Σε αρκετές χώρες, αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 70 % του ημερήσιου μη αμειβόμενου χρόνου. Ακολουθούν η φροντίδα των μελών του νοικοκυριού και τα ψώνια, και σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι τρεις πρώτες κατηγορίες αντιπροσωπεύουν συνολικά περίπου το 90 % της συνολικής μη αμειβόμενης εργασίας.
Στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, οι γυναίκες αφιερώνουν 253 από τα 328 λεπτά της καθημερινής μη αμειβόμενης εργασίας τους σε οικιακές εργασίες, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 77%. Στη Γαλλία το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 70% και στη Δανία στο 60%.
