Γιατί τρώμε διαφορετικά τον χειμώνα και τι σημαίνει για την υγεία

Η έλευση του χειμώνα μπορεί να έχει πολύ μεγάλη επίδραση στο σώμα μας αφού η μέρα μικραίνει με αποτέλεσμα ακόμη και η ώρα που δειπνούμε να αλλάζει. Αυτό λοιπόν μπορεί να επιδράσει θετικά τόσο για το μυαλό όσο και για το σώμα μας.

Όπως επισημαίνουν επιστήμονες, το σώμα μας λειτουργεί με κιρκαδικούς ρυθμούς, δηλαδή εσωτερικά «24ωρα ρολόγια» που ρυθμίζουν τον ύπνο, τον μεταβολισμό, την πέψη και τους ορμονικούς κύκλους. Αυτοί οι ρυθμοί συγχρονίζονται φυσικά με το φως και το σκοτάδι. Επομένως όταν το φως της ημέρας μειώνεται, ο μεταβολισμός μας αρχίζει επίσης να επιβραδύνεται.

Όπως επισημαίνει το περιοδικό The Conversation, η σύνδεση του μεταβολισμού με το φως της μέρας μπορούν να εξηγήσουν γιατί αλλάζουμε τις ώρες που τρώμε αλλά και το τι καταναλώνουμε. Αυτό προκαλείται χάρη στη Χρονοδιατροφή (Chrononutrition) μια λειτουργία που εξετάζει πώς ο χρόνος των γευμάτων αλληλεπιδρά με το βιολογικό μας ρολόι και ποια επίδραση μπορεί να έχουν οι μικρές μέρες στη διάθεση, τον μεταβολισμό και την υγεία μας.

Για παράδειγμα, μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης διαπίστωσε ότι οι υγιείς ενήλικες που έτρωγαν δείπνο στις 22:00. παρουσίασαν 20% υψηλότερες τιμές σακχάρου στο αίμα και έκαψαν 10% λιγότερο λίπος σε σύγκριση με εκείνους που δειπνούσαν στις 18:00. Σύμφωνα με την έρευνα και οι δυο ομάδες κατανάλωσαν τα ίδια γεύματα και κοιμήθηκαν της ίδιες ώρες.

Πολλοί χρονοβιολόγοι καταλήγουν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι η ευθυγράμμιση της πρόσληψης τροφής με την κιρκάδια βιολογία αντιπροσωπεύει μια πολλά υποσχόμενη, χαμηλού κόστους μέθοδο βελτίωσης των μεταβολικών αποτελεσμάτων. Ειδικά όταν συνδυάζεται με άλλους παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η σωματική δραστηριότητα και η υγιεινή διατροφή.

Τρώγοντας με πρόθεση

Το χειμώνα, ειδικά στις βόρειες χώρες, οι μικρότερες ημέρες και οι μεγαλύτερες νύχτες μπορούν να διαταράξουν τους κιρκαδικούς ρυθμούς. Η μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σεροτονίνης, συμβάλλοντας στην κακή διάθεση ή στην εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD). Όταν αυτό συνδυάζεται με μεγαλύτερες νύχτες σε εσωτερικούς χώρους, είναι σύνηθες οι άνθρωποι να τρώνε πιο συχνά σνακ ή να αναβάλλουν την κατανάλωση του δείπνου μέχρι αργά το βράδυ.

Αλλά η πέψη, η απελευθέρωση ορμονών (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βοηθούν στον ύπνο και την πέψη) και ακόμη και η ποσότητα θερμίδων που καίγονται καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας ακολουθούν κιρκαδικούς ρυθμούς.

Όταν όμως τα γεύματα καταναλώνονται πολύ κοντά στην ώρα του ύπνου, αυτές οι διαδικασίες επικαλύπτονται με τρόπους που μπορούν να επηρεάσουν τόσο τον μεταβολισμό όσο και την ξεκούραση. Αποτέλεσμα είναι να αυξηθούν, ενδεχομένως, οι κίνδυνοι κακού ύπνου και κακής μεταβολικής υγείας. Έτσι λοιπόν, οι ειδικοί συνιστούν να μην τρώτε λίγο πριν πέσετε για ύπνο.

Γιατί είναι σημαντικό να τρωτε νωρίς τον χειμώνα και τι να προσέξετε

Σύμφωνα πάντα με τους ερευνητές, η αλλαγή στην ώρα που θα καταναλώσετε το βραδινό σας θα έχει ευεργετικές επιδράσεις για την υγείας σας.

Πρώτον, θα βοηθήσετε στη μεταβολική ευθυγράμμιση. Το να τρώτε όταν ο μεταβολισμός σας είναι ακόμα ενεργός υποστηρίζει καλύτερο έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, την κατανάλωση ενέργειας και την καύση λίπους.

Δεύτερον, βοηθά στην πέψη. Αφήνοντας μερικές ώρες μεταξύ του δείπνου και του ύπνου θα βελτιωθεί η ποιότητα του ύπνου και η ανάκαμψη του σώματός σας από μια κοπιαστική ημέρα.

Ο τρίτος λόγος έχει να κάνει με τη διάθεση και την υποστήριξη των κιρκαδικών ρυθμών. Ένα σταθερό χρονικό περιθώριο μπορούν να βοηθήσουν στην εδραίωση της καθημερινής ρουτίνας.

Ωστόσο, αντί θα θεσπίσετε αυστηρούς κανόνες, σκεφτείτε το χρονοδιάγραμμα των γευμάτων ως ένα ευέλικτο εργαλείο. Η πραγματική εστίαση θα πρέπει να είναι στο να τρώτε με πρόθεση.

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λάβετε υπόψη τους στόχους σας (όπως το αν θέλετε να χάσετε βάρος ή να βελτιώσετε την αθλητική σας απόδοση), πόσο συχνά ασκείστε, πόσο κοντά στην ώρα του ύπνου τρώτε συνήθως, πώς αισθάνεστε ανάλογα με την ώρα της ημέρας που τρώτε βραδινό και τι είναι ρεαλιστικό δεδομένου του προγράμματός σας.