Η ξεχωριστή ιστορία της Σαμίρα Ασγκάρι - Ο γυναικείος αθλητισμός στο Αφγανιστάν και οι Ταλιμπάν
Η Ασγκάρι είναι μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής και μάχεται για την προσβασιμότητα των γυναικών από το Αφγανιστάν στον αθλητισμό.
«Το μήνυμά μου στις γυναίκες από το Αφγανιστάν είναι να μη σταματήσουν ποτέ να προσπαθούν». Αυτές ήταν οι πρώτες λέξεις της Σαμίρα Ασγκάρι, του νεότερου μέλους της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, όταν ρωτήθηκε από τον «Guardian» για τον αθλητισμό στο Αφγανιστάν και την προσβασιμότητα των γυναικών στην άθληση.
Και τα λόγια της δεν είναι καθόλου τυχαία. Η ίδια, άλλωστε δε σταμάτησε ποτέ να προσπαθεί για το μέλλον του γυναικείου αθλητισμού στη χώρα της, παρά τις αντιξοότητες. Όταν το 2021, οι Ταλιμπάν κατέλαβαν με τη βία το καθεστώς στο Αφγανιστάν, η Ασγκάρι αναγκάστηκε να αποχωριστεί την πατρίδα της. Όμως, αυτό όχι μόνο δε την πτόησε, αλλά αναζωπύρωσε μέσα της τη φλόγα της πάλης για ίσες ευκαιρίες.
Ένα σύμβολο ελπίδας για τις γυναίκες στο Αφγανιστάν
Το 2018, σε ηλικία 24 ετών, η Ασγκάρι εξελέγη από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και έγινε, έτσι η πρώτη γυναίκα από το Αφγανιστάν που συμμετέχει στις συνεδριάσείς της. Η εκλογή της αποτέλεσε σύμβολο ελπίδας για εκατομμύρια γυναίκες.
Παρά το γεγονός πως διαμένει μόνιμα στην Ευρώπη ως εξόριστη από το καθεστώς των Ταλιμπάν, η Ασγκάρι επιφορτίστηκε από τη ΔΟΕ με το δύσκολο έργο της επίλυσης του ζητήματος της ίσης πρόσβασης των γυναικών στον αθλητισμό.
Οι Ταλιμπάν έχουν επιβάλλει εξαντλητικά μέτρα αποκλεισμού των γυναικών από τις αθλητικές δραστηριότητες και για να επιτευχθεί μία συμφωνία, που θα επιτρέψει στις γυναίκες του Αφγανιστάν να συμμετέχουν στην άθληση, η Ασγκάρι καλείται να διαπραγματευτεί μαζί τους.
«Σίγουρα υπάρχουν πιο εύκολες δουλειές από το να διαπραγματεύεσαι με τους Ταλιμπάν. Όμως οι άνθρωποι στο Αφγανιστάν είμαστε εξοικειωμένοι με τις αντιξοότητες. Αν ρωτήσεις κάποιον στο δρόμο αν είναι χαρούμενος, θα σου πει πως τουλάχιστον οι άνθρωποι δε σκοτώνονται μεταξύ τους».
«Να επαναφέρουμε τον γυναικείο αθλητισμό στα σχολεία του Αφγανιστάν»
Η Ασγκάρι πιστεύει ακράδαντα πως στο Αφγανιστάν η επιθυμία για αναμόρφωση και μεταρρυθμίσεις αναπτύσσεται διαρκώς. Παράλληλα, υποστηρίζει πως είναι δυνατό να επιτευχθεί πρόοδος ακόμα και πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2028. Για να συμβεί αυτό, όμως θα πρέπει το ενδιαφέρον των εργασιών της Επιτροπής να στραφεί σε δομικές αλλαγές, οι οποίες σχετίζονται με το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.
«Μεγαλώσαμε σε ένα πολεμικό κράτος. Το Αφγανιστάν είναι μία χώρα, η οποία καταστρέφεται εδώ και δεκαετίες από τις ένοπλες συγκρούσεις. Ωστόσο, εμείς πιστεύουμε στο μέλλον της πατρίδας μας. Και το μέλλον του Αφγανιστάν είναι οι άνθρωποι.
Αυτό που ελπίζω να καταφέρουμε πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες, είναι να αναπτυχθεί ο αθλητισμός στα σχολεία και να επενδύσουμε στον γυναικείο αθλητισμό».
Σχετικά με την ανάπτυξη του γυναικείου αθλητισμού στα σχολεία, η Ασγκάρι αναφέρει πως τα νεαρά κορίτσια στο Αφγανιστάν δεν επιτρέπεται να παρακολουθήσουν μαθήματα μέχρι την ηλικία των 6 ετών. Επίσης, υποστηρίζει πως η πρόβλεψη για τον αθλητισμό στη χώρα της είναι ανεπαρκής, καθώς η υλικοτεχνική υποδομή, αλλά και η στελέχωση των οργανισμών είναι ελλιπής.
«Ελπίδα μου είναι να φτάσουμε σε ένα σημείο διαπραγμάτευσης με τους Ταλιμπάν, το οποίο θα επιτρέψει στα νεαρά κορίτσια να συμμετάσχουν σε αθλητικές δραστηριότητες τουλάχιστον στα σχολεία. Έτσι, το μέλλον της χώρας, οι επόμενες γενιές, θα έχουν μία στοιχειώδη γνώση των αθλημάτων και θα γνωρίζουν τι είναι το ποδόσφαιρο, τι είναι το μπάσκετ, τι είναι το τάεκβοντο. Αυτή είναι στην πραγματικότητα η κατεύθυνση στην οποία προσπαθώ να πιέσω τις διαπραγματεύσεις».
«Δε μπορούμε να αφήσουμε απροστάτευτες τις γυναίκες στο Αφγανιστάν»
Από τον Δεκέμβριο του 2022, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τις αθλητικές Αρχές του Αφγανιστάν, οι οποίες ελέγχονται διοικητικά από τους Ταλιμπάν. Στόχος της επικοινωνίας αποτελεί η άρση των περιορισμών, που έχει επιβάλλει το καθεστώς σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στα αθλήματα.
Η Ασγκάρι υπογραμμίζει πως η επιλογή της Επιτροπής να «καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» με τους Ταλιμπάν συχνά αποδοκιμάζεται. Ωστόσο, τονίζει πως δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να βοηθήσουν τις γυναίκες στο Αφγανιστάν.
«Υπάρχουν διάφορες κριτικές απέναντι στην προσπάθεια που κάνουμε. Υποστηρίζουν πως εξαρχής δε θα έπρεπε να διαπραγματευτούμε με τους Ταλιμπάν γιατί δε σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αυτή είναι η πραγματικότητα και ασφαλώς στεκόμαστε υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Από την άλλη, όμως δε θα μπορούσαμε ποτέ να αφήσουμε απροστάτευτες τις γυναίκες στο Αφγανιστάν και να αγνοήσουμε τα προβλήματά τους. Οι Ταλιμπάν είναι επίσης άνθρωποι. Πιστεύω στον διάλογο και την επικοινωνία. Θεωρώ πως θα πρέπει να παραχωρήσουμε πράγματα αν αυτό θα μας βοηθήσει να επιτύχουμε μία συμφωνία που θα προσφέρει στις γυναίκες του Αφγανιστάν».
«Ο αθλητισμός ενώνει τα γειτονικά κράτη»
Η Ασγκάρι τοποθετήθηκε σχετικά με την αποδοτικότητα που μπορεί να έχει ο αθλητισμός σε πολιτικό επίπεδο όσο παρακολουθούσε τους Αγώνες Ισλαμικής Αλληλεγγύης στη Ριάντ. Πρόκειται για μία διοργάνωση, στην οποία 57 διαφορετικά μουσουλμανικά κράτη διαγωνίζονται σε 23 αθλήματα. Το Αφγανιστάν εκπροσωπήθηκε στους αγώνες από 76 αθλητές. Η συμμετοχή των Αφγανών αθλητών ξεπέρασε τις προσδοκίες κατά πολύ.
Εντύπωση προκάλεσε, επίσης το γεγονός πως στην ομάδα των 76 Αφγανών αθλητών, που εκπροσώπησαν τη χώρα στους Αγώνες Ισλαμικής Αλληλεγγύης συμπεριλήφθηκαν εξόριστοι, κυρίως από κόμβους ομογενών σε χώρες, όπως το Ιράν, σε μία εξέλιξη που από μόνη της ξεπέρασε σημαντικά πολιτικά εμπόδια.
Χαρακτηριστικό του θεαματικού αριθμού των συμμετεχόντων, αποτελεί το γεγονός πως στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024, οι Ταλιμπάν είχαν επιτρέψει, σε μόλις έξι αθλητές να εκπροσωπήσουν τη χώρα στο Παρίσι και αυτό κατόπιν διαπραγματεύσεων με τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.
«Η διοργάνωση των Αγώνων Ισλαμικής Αλληλεγγύης ενώνει τις γειτονικές χώρες. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι, γιατί εμείς είμαστε τα θύματα των συγκρούσεων. Στην περιοχή υπάρχουν πολλά αναπτυσσόμενα κράτη. Επίσης, υπάρχουν πολλές χώρες, οι οποίες έχουν ανάγκη από περισσότερους αγώνες. Το Ιράκ, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν χρειάζονται περισσότερες ευκαιρίες».
«Να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Σαουδικής Αραβίας»
Η Ασγκάρι θεωρεί πως η διοργανώτρια αρχή των αγώνων, η οποία ελέγχεται από τη Σαουδική Αραβία και ονομάζεται «Αθλητικός Σύνδεσμος Ισλαμικής Αλληλεγγύης» μπορεί να αναλάβει το ρόλο του διπλωμάτη ανάμεσα στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και το καθεστώς των Ταλιμπάν.
«Θεωρώ πως ο Σύνδεσμος μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην προσπάθειά μας. Αν μιλήσουν με τους Ταλιμπάν και τους εξηγήσουν μέσα από το ιστορικό τους παράδειγμα τις δυνατότητες του γυναικείου αθλητισμού. Παλαιότερα υπήρξαν πολύ κλειστοί, όμως τώρα είναι πολύ πιο ανοιχτοί όσον αφορά την πρόσβαση των γυναικών στον αθλητισμό και την ενσωμάτωση τους στις εθνικές ομάδες. Αυτό θα μας υποστηρίξει πολύ».
Ο διττός στόχος των Ολυμπιακών Αγώνων του Λος Άντζελες
Οι Αγώνες Ισλαμικής Αλληλεγγύης χάρισαν στο Αφγανιστάν το πρώτο χρυσό μετάλλιο στην ιστορία της χώρας και η Ασγκάρι, η οποία είχε την τύχη να παρακολουθήσει από κοντά τον τελικό του Mohammad Yousuf Jahangir στη Ριάντ, δε δίστασε να αναφερθεί στους δύο μεγάλους στόχους της Επιτροπής σχετικά με το Αφγανιστάν και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2028.
Συγκεκριμένα, υπογράμμισε πως ο στόχος είναι διττός. Αρχικά, η μαζικότερη συμμετοχή των αθλητών από το Αφγανιστάν στους Αγώνες και στη συνέχεια οι αθλητικές επιτυχίες και διακρίσεις.
«Όσον αφορά το κορυφαίο επίπεδο, νομίζω πως στους ερχόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες θα πρέπει να προσδοκούμε μία ομάδα με περισσότερους αθλητές. Επίσης, πιστεύω πως πρέπει να επενδύσουμε στους αθλητές μας και τις επιδόσεις τους, να μην αρκεστούμε στη συμμετοχή τους στα αγωνίσματα, αλλά να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να είναι ανταγωνιστικοί, να έχουν μία αξιομνημόνευτη απόδοση.
Αυτός είναι ο ένας στόχος. Ο άλλος στόχος είναι να βοηθήσουμε τους Αφγανούς αθλητές, που θέλουν να συμμετάσχουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, να καταφέρουν να βρεθούν στο Λος Άντζελες. Υπάρχουν πολλές δυσκολίες, συστημικές και πολιτικές, πολλοί πχ είναι εξόριστοι. Όμως επειδή είναι πολύ καλοί αθλητές, θεωρώ πως αν επενδύσουμε σωστά και διαχειριστούμε σωστά αυτές τις δυσκολίες, θα κατορθώσουμε να είμαστε πολύ πιο ανταγωνιστικοί».
H Σαμίρα Ασγκάρι κλείνοντας, θέλησε να αφήσει ένα αισιόδοξο μήνυμα στο λαό του Αφγανιστάν και στις γυναίκες που μάχονται για ένα καλύτερο μέλλον.
«Πιστεύω στη νιότη του Αφγανιστάν και θεωρώ πως μπορούμε να είμαστε πιο ισχυροί στον αθλητισμό. Το μήνυμά μου στις γυναίκες που θέλουν να αθληθούν στο Αφγανιστάν, είναι να μη διστάσουν ούτε για μία στιγμή αν τους δοθεί η ευκαιρία να παίξουν και να μη τα παρατήσουν ποτέ».
