Κάλεσμα Πάπα σε Τουρκία να σεβαστεί τον πλουραλισμό - Σήμερα η κοινή προσευχή με τον Βαρθολομαίο

Με ηχηρά μηνύματα για τον σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας και του πλουραλισμού ο Πάπας Λέων ΙΔ' ολοκλήρωσε την πρώτη ημέρα της επίσκεψής του στην Τουρκία, καλώντας τη χώρα να αποφύγει την «ομογενοποίηση» και να γίνει «παράγοντας σταθερότητας». Το αποστολικό ταξίδι συνεχίζεται με ισχυρό οικουμενικό χαρακτήρα. Σήμερα ο ποντίφικας και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος θα προσευχηθούν μαζί στη Νίκαια της Βιθυνίας, στέλνοντας μήνυμα διαχριστιανικής ενότητας.

Η επίσκεψη του Ποντίφικα χαρακτηρίζεται υψηλού συμβολισμού και εντάσσεται στο πλαίσιο των εορτασμών των 1.700 ετών από την Α' Οικουμενική Σύνοδο της Νικαίας και της εορτής του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου, η οποία είναι επίσης η Θρονική εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Έφιππα αγήματα και κανονιοβολισμοί

Το κρατικό σκέλος του αποστολικού ταξιδιού του Πάπα Λέοντα στην Τουρκία διήρκεσε λίγες ώρες. Το αεροσκάφος των Ιταλικών Αερογραμμών προσγειώθηκε νωρίς το μεσημέρι στο αεροδρόμιο της τουρκικής πρωτεύουσας. Ο ποντίφικας ακολούθησε το τυπικό πρωτόκολλο της Τουρκίας και πρώτος σταθμός ήταν το μαυσωλείο του Κεμάλ. «Ευχαριστώ τον Θεό για το ότι μου δόθηκε η δυνατότητα να επισκεφθώ την Τουρκία, και επικαλούμαι άφθονη ειρήνη και ευημερία για αυτήν τη χώρα και τον λαό της», ήταν η αφιέρωση του Πάπα στο βιβλίο επισκεπτών.

Στη συνέχεια ο ποντίφικας κατευθύνθηκε στο προεδρικό μέγαρο της τουρκικής πρωτεύουσας, όπου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν του επιφύλαξε μια εντυπωσιακή υποδοχή. Ίλες έφιππων φρουρών, στρατιώτες ντυμένοι με πανοπλίες, κανονιοβολισμοί και επιθεώρηση αγημάτων σε μια ψυχρή ατμόσφαιρα εξαιτίας του κρύου που επικρατούσε στην Άγκυρα.

Ο Πάπας Λέων φαινόταν αμήχανος, καθώς δεν έχει εμπειρία από τέτοιου είδους πρωτόκολλο. Ακολούθησε η κατ' ιδίαν συνάντηση του Πάπα με τον Τούρκο Πρόεδρο, ενώ οι δύο άνδρες στη συνέχεια εκφώνησαν ομιλίες στην αίθουσα της προεδρικής βιβλιοθήκης.

Τα μηνύματα του Λέοντα στον Ερντογάν

Ο Πάπας Λέων ΙΔ' κάλεσε την Τουρκία «να γίνει παράγοντας σταθερότητας και προσέγγισης ανάμεσα στους λαούς». Κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Τούρκο Πρόεδρο, ο Πάπας Λέων ΙΔ' κάλεσε την Τουρκία «να γίνει παράγοντας σταθερότητας και προσέγγισης ανάμεσα στους λαούς», εφιστώντας την προσοχή κατά της «ομογενοποίησής» της.

«Μπορεί η Τουρκία να είναι ένας παράγοντας σταθερότητας και προσέγγισης ανάμεσα στους λαούς στην υπηρεσία μίας δίκαιης και βιώσιμης ειρήνης», δήλωσε ο Πάπας, τονίζοντας ότι η χώρα αποτελεί επίσης «ένα σταυροδρόμι ευαισθησιών, η ομογενοποίηση των οποίων συνιστά εκπτώχευση».

Εκ της γεωγραφικής της θέσης και της πολυμορφίας της, «η χώρα αυτή αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, ανάμεσα στην Ασία και την Ευρώπη και ένα σταυροδρόμι πολιτισμών και θρησκειών», δήλωσε.

Η «ομογενοποίηση» της Τουρκίας, σύμφωνα με τον Πάπα Λέοντα, «θα αποτελούσε εκπτώχευση», προειδοποίησε ενώπιον του προέδρου της Τουρκίας, το κόμμα του οποίου έχει από το 2002 τη διακυβέρνηση της ως επί το πλείστον σουνιτικής μουσουλμανικής κοσμικής χώρας, και ενώ καταγγέλλεται η αυταρχική στροφή της τουρκικής εξουσίας μέσω της οπισθοχώρησης της ελευθερίας της έκφρασης, των μαζικών συλλήψεων διαδηλωτών, δημοσιογράφων και αιρετών με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου τον Μάρτιο.

Η καταστολή έχει αυξηθεί μετά τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου 2024 και την εκλογική ήττα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ταγίπ Ερντογάν. «Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι οι χριστιανοί, που αποτελούν και αισθάνονται αναπόσπαστο μέρος της τουρκικής ταυτότητας, έχουν επίσης τη βούληση να συμβάλουν θετικά στην ενότητα της χώρας σας», είπε ο Πάπας Λέων ΙΔ'.

Προσευχή στα βήματα της Α' Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια

Σήμερα το μεσημέρι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πάπας Λέων θα ταξιδέψουν στη Νίκαια της Βιθυνίας, περίπου 90 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από την Κωνσταντινούπολη. Στην —μικρή σήμερα— πόλη που κάποτε ανθούσε ως ρωμαϊκή και βυζαντινή πόλη στις όχθες της λίμνης της Νίκαιας, οι δύο προκαθήμενοι θα στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα διαχριστιανικής ενότητας.

Η προσευχή τους πάνω από τα ερείπια της αναδυόμενης από τα νερά της λίμνηςβασιλικής του Αγίου Νεοφύτου θα είναι το μήνυμα της διάθεσης Βατικανού και Ορθόδοξων Εκκλησιών να συνεχίσουν τον διμερή θεολογικό διάλογο. Ιστορικοί εκτιμούν ότι στη βασιλική του Αγίου Νεοφύτου ο Μέγας Κωνσταντίνος συγκάλεσε την Α' Οικουμενική Σύνοδο και εκεί συντάχθηκαν στα ελληνικά οι επτά πρώτοι κανόνες του Συμβόλου της Πίστης, του γνωστού μας «Πιστεύω».

Μάλιστα, η αποστολική εγκύκλιος που εξέδωσε πριν από λίγες ημέρες ο Πάπας Λέων με την οποία παρακινεί τους καθολικούς πιστούς να ακολουθούν το αυθεντικό κείμενο του Συμβόλου της Νίκαιας χωρίς το Filioque, ερμηνεύεται ως μια σαφής κίνηση καλής θέλησης προς την ορθόδοξη Εκκλησία για τη συνέχιση του διμερούς διαχριστιανικού διαλόγου, παρά τον σάλο που προκάλεσε σε συντηρητικούς καθολικούς κύκλους.

Η διπλή επίσκεψη στο Φανάρι

Μετά τη Νίκαια, Πάπας Λέων και Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος θα επιστρέψουν στην Κωνσταντινούπολη για να συνεχιστεί το αποστολικό ταξίδι του Πάπα με το προσκύνημα στο κέντρο της Ορθοδοξίας. Ο ποντίφικας αύριο Σάββατο (29/11) θα παραστεί στην πανηγυρική δοξολογία στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου και στη συνέχεια θα υπογράψει μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο την Κοινή Δήλωση.

Το πρωί της Κυριακής ο Πάπας Λέων θα εκκλησιαστεί πάλι στο Πατριαρχείο, όπου θα τελεστεί η Πατριαρχική και Συνοδική Θεία Λειτουργία στη μνήμη του Αγίου Ανδρέα του Πρωτόκλητου, που θεωρείται ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, ο Ανδρέας ήταν ο πρώτος που κάλεσε ο Ιησούς να γίνει μαθητής του, ενώ στον Σίμωνα, όταν τον κάλεσε, του είπε «εσύ είσαι ο Πέτρος και πάνω σε αυτή την πέτρα θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου». Φανάρι και Βατικανό, λοιπόν, για λόγους συμβολικούς θεωρούν ως ιδρυτές τους τους δύο κορυφαίους από τους μαθητές του Ιησού.