Το κοινό προσκύνημα στη Νίκαια - Βαρθολομαίος: Επιστρέφουμε στο λίκνο της χριστιανικής πίστης

Ιστορικές στιγμές εκτυλίχθηκαν το μεσημέρι της Παρασκευής (28/11) στη Νίκαια της Βιθυνίας. Ο Πάπας Λέων ΙΔ', ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος καθώς και εκπρόσωποι άλλων χριστιανικών Εκκλησιών και ομολογιών ανέπεμψαν κοινή προσευχή για την διαχριστιανική ενότητα.

Διαβάστε την κοινή προσευχή που ανέπεμψαν οι προκαθήμενοι στη Νίκαια

Στην —μικρή σήμερα— πόλη που κάποτε ανθούσε ως ρωμαϊκή και βυζαντινή πόλη στις όχθες της λίμνης της Νίκαιας, οι προκαθήμενοι και εκπροσώποι των ομολογιών επισκέφθηκαν προσκυνηματικά το μέρος όπου πραγματοποιήθηκε η Α' Οικουμενική Σύνοδος, στο πλαίσιο του αποστολικού ταξιδιού του Πάπα στην Τουρκία. 

Ο χώρος ήταν άκρως συμβολικός. Οι προκαθήμενοι ανέβηκαν πάνω στην εξέδρα που έχει στηθεί στα ερείπια της βασιλικής του Αγίου Νεοφύτου στη Νίκαια. Ο Πάπας Λέων είναι ο πρώτος ποντίφικας που επισκέπτεται τη Νίκαια. 

Προτροπή ενότητας

«Επιστρέφουμε σε αυτό λίκνο της χριστιανικής πίστης» είπε στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης, στέλνοντας παράλληλα ένα μήνυμα ενότητας και νίκης της πίστης και της Αλήθειας.

«Ας ακούσουμε όλες τις φωνές των πιστών για ενότητα», είπε χαρακτηριστικά ο κ.κ. Βαρθολομαίος.

Είμαστε βαθιά συγκινημένοι που όλοι σας ανταποκριθήκατε θετικά στην ταπεινή πρόσκλησή μας να τιμήσουμε με αυτό το κοινό προσκύνημα τη μνήμη και την κληρονομιά της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου που πραγματοποιήθηκε εδώ, στη Νίκαια, πριν από χίλια επτακόσια χρόνια.

«Παρά τα τόσα που μεσολάβησαν ανά τους αιώνες και όλες τις αναταραχές, τις δυσκολίες και τις διαιρέσεις που έφεραν, προσεγγίζουμε αυτή την ιερή επέτειο με κοινή ευλάβεια και κοινό αίσθημα ελπίδας» είπε ο κ.κ. Βαρθολομαίος, επισημαίνοντας ότι δεν έχουμε συγκεντρωθεί εδώ απλώς για να θυμηθούμε το παρελθόν, αλλά «για να δώσουμε ζωντανή μαρτυρία της ίδιας πίστης που εξέφρασαν οι Πατέρες της Νίκαιας».

«Στη Νίκαια, η ιστορία μαρτυρεί την αιωνιότητα, το γεγονός ότι ο Κύριος και Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός είναι αληθινός Θεός από αληθινό Θεό, ομοούσιος τω Πατρί. Ενσωματωμένες στο Σύμβολο της Πίστεως της Νικαίας, αυτές οι εκφράσεις αποστάζουν και παρουσιάζουν σε όλους την πίστη των Αποστόλων», τόνισε.

Ο κ.κ. Βαρθολομαίος, τόνισε μεταξύ άλλων ότι το Σύμβολο της Πίστεως της Νικαίας λειτουργεί ως σπόρος για ολόκληρη τη χριστιανική ύπαρξη - «δεν είναι σύμβολο του ελάχιστου, αλλά σύμβολο του συνόλου».

Στέλνοντας μήνυμα ενότητας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανέφερε: «Έχοντας την πίστη της Νικαίας να καίει με θέρμη στις καρδιές μας, “ας τρέξουμε τον αγώνα” της χριστιανικής ενότητας».

Παρόντες στην κοινή προσευχή ήταν επικεφαλής και εκπρόσωποι άλλων χριστιανικών εκκλησιών και ομολογιών.

Καταδίκη της βίας στο όνομα της θρησκείας από τον Πάπα Λέοντα

Ο Πάπας Λέων καταδίκασε τη βία στο όνομα της θρησκείας. «Σήμερα, ολόκληρη η ανθρωπότητα, ταλαιπωρημένη από τη βία και τις συγκρούσεις, κραυγάζει για συμφιλίωση», δήλωσε ο Πάπας. «Πρέπει να απορρίψουμε σθεναρά τη χρήση της θρησκείας για τη δικαιολόγηση του πολέμου, της βίας ή οποιασδήποτε μορφής φονταμενταλισμού ή φανατισμού», τόνισε ο Ποντίφικας σημειώνοντας ότι «οι δρόμοι που πρέπει να ακολουθηθούν είναι αυτοί της αδελφικής συνάντησης, του διαλόγου και της συνεργασίας».

Το τελετουργικό της κοινής προσευχής

Η εξέδρα είχε μετασκευαστεί με την τοποθέτηση των εικόνων εκατέρωθεν σε ένα ιερό βήμα κατά το ορθόδοξο πρότυπο.

Αριστερά και δεξιά από την εξέδρα αναρτήθηκαν δυο συμβολικές εικόνες, οι 318 Πατέρες της Α' Οικουμενικής Συνόδου και ο Χριστός Παντοκράτωρ. Κάτω από την εξέδρα βρίσκονται οι ανεσκαμμένες ταφές αγίων και μαρτύρων που τάφηκαν, κατά την χριστιανική παράδοση πίσω από το ιερό της βασιλικής του Αγίου Νεοφύτου. Μάλιστα, μια ταφή οι αρχαιολόγοι έχουν φροντίσει να την καλύψουν με διάφανο προστατευτικό γυαλί.

Όλες οι προσευχές που αναπέμφθηκαν αναφέρονταν στον Ιησού Χριστό και την δισυπόστατη φύση του ως Θεού και Ανθρώπου ταυτόχρονα, καθώς η Α’ Οικουμενική Σύνοδος συνήλθε για να καταδικάσει την αίρεση του Άρειου καθιέρωσε την θεότητα του Ιησού.

Πάπας Λέων και Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ανέγνωσαν το Σύμβολο της Πίστεως κατά το πρότυπο της Νίκαιας-Κωνσταντινούπολης, δηλαδή το αυθεντικό κείμενο χωρίς την μεταγενέστερη προσθήκη εκ μέρους των καθολικών του Filioque.

Η ανάρτηση του Πάπα Λέοντα

Πριν επιβιβαστεί στο ελικόπτερο με προορισμό τη Βιθυνία ο Πάπας ανάρτησε στην Πλατφόρμα Χ ότι «η Α' Οικουμενική Σύνοδος της Νίκαιας μας υπενθυμίζει ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι μία μορφή του παρελθόντος. Είναι ο Υιός του Θεού παρών ανάμεσά μας, καθοδηγώντας την ιστορία προς το μέλλον που υποσχέθηκε ο Θεός.».

Ο Πάπας Λέων έφτασε με ελικόπτερο υπό δρακόντεια μέτρα ασφάλειας στη Νίκαια. Το VIP ελικόπτερο της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας συνοδευόταν από στρατιωτικά ελικόπτερα για παν ενδεχόμενο.

Ενδιαφέρον και από τους κατοίκους της Νίκαιας

Οι ντόπιοι παραξενεύτηκαν με τις προετοιμασίες, αλλά και τα δρακόντεια μέτρα ασφάλειας που υπήρχαν. Πέριξ του αρχαιολογικού χώρου είχαν αναπτυχθεί εκατοντάδες στελέχη των δυνάμεων ασφαλείας, σκάφος περιπολούσε μέσα στη λίμνη, ενώ σε στρατηγικά σημεία είχαν τοποθετηθεί ακόμα και τεθωρακισμένα οχήματα. 

Ιστορικοί εκτιμούν ότι σχετικά κοντά στη βασιλική του Αγίου Νεοφύτου ο Μέγας Κωνσταντίνος συγκάλεσε την Α' Οικουμενική Σύνοδο και εκεί συντάχθηκαν στα ελληνικά οι επτά πρώτοι κανόνες του Συμβόλου της Πίστης, του γνωστού μας «Πιστεύω».

Λίγο πιο μακριά πιστοί είχαν συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσουν την κοινή προσευχή, σηκώνοντας και πανό για τον Πάπα Λέοντα.