Σαρμ ελ Σέιχ: Το παραθαλάσσιο θέρετρο στην Αίγυπτο που γίνεται σύμβολο «ειρήνης» για τη Μέση Ανατολή
Αυτή είναι η ιστορία της πόλης που θα γίνει η παγκόσμια σύνοδος κορυφής για την ειρήνη. Η στρατηγική τοποθεσία η μακρά σύνδεση με τις αραβοϊσραηλινές συγκρούσεις.
Το Σαρμ ελ Σέιχ στην Αίγυπτο, ήταν η πόλη που υπογράφηκε η συμφωνία ειρήνης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα την προηγούμενη εβδομάδα αλλά και η τοποθεσία που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 13 Οκτωβρίου η πανηγυρική σύνοδος κορυφής για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Στη σύνοδο θα συμμετέσχουν ο Ντόναλντ Τραμπ, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, με συνολικά 30 ηγέτες να είναι παρόντες στην ιστορική αυτή διαδικασία, μεταξύ των οποίων και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο Ισραηλινός πρόεδρος Μπέντζαμιν Νετανιάχου, φέρεται να ακυρώνει την παρουσία του εκεί, λίγες ώρες πριν πραγματοποιηθεί.
Ποιο όμως η πόλη των 77.000 κατοίκων στο νοτιοανατολικό τμήμα της Αιγύπτου που φιλοξενεί τις τόσο σημαντικές αυτές στιγμές;
Το Σαρμ ελ Σέιχ είναι ένα παραθαλάσσιο τουριστικό θέρετρο και λιμάνι στην ακτή της Ερυθράς Θάλασσας. Η ονομασία του στα αραβικά σημαίνει «όρμος του Σείχη». Η πόλη ανήκει διοικητικά στην επαρχία του Νοτίου Σινά και είναι πρωτεύουσά της.
Ωστόσο, η στρατηγική του θέση, ανάμεσα στον Κόλπο του Σουέζ τον Κόλπο του Άκαμπα «βαραίνει» στην ιστορία της περιοχής, κάνοντας το Σαρμ ελ Σέιχ κάτι πολύ περισσότερο από έναν τουριστικό προορισμό. Όποιος ελέγχει την πόλη αυτή, μπορεί να ελέγχει τη ναυσιπλοΐα προς το Ισραήλ μέσα από τα Στενά του νησιού Τιράν. Αυτό έπαιξε κρίσιμο ρόλο στους περισσότερους πολέμους και κρίσεις που συντάραξαν την περιοχή στη διάρκεια των προηγούμενων δεκαετιών.
«Οχυρό» στην κρίση του Σουέζ
Το Σαρμ ελ Σέιχ «πρωταγωνίστησε» στην πολεμική κρίση που ξέσπασε στο Σουέζ το 1956, όταν η Αίγυπτος, υπό την προεδρία του Νάσερ, εθνικοποίησε τη διώρυγα, προκαλώντας την σφοδρή αντίδραση του Ισραήλ, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Οι τρεις χώρες επιτέθηκαν στην Αίγυπτο και το Ισραήλ κατέλαβε το Σαρμ ελ Σέιχ, προκειμένου να ανοίξει τα Στενά του Τιράν και να έχει πρόσβαση στην Ερυθρά Θάλασσα.
Υπό πίεση του ΟΗΕ και των ΗΠΑ, το Ισραήλ αποχώρησε το 1957, και η περιοχή πέρασε υπό έλεγχο των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ.
Υπό ισραηλινά χέρια
Ωστόσο, το Σαρμ ελ Σέιχ βρέθηκε και στο επίκεντρο του Πολέμου των Έξι Ημερών, το 1967.
Τότε ο Νάσερ απέσυρε τις δυνάμεις του ΟΗΕ και έκλεισε ξανά τα Στενά του Τιράν για τα ισραηλινά πλοία, πράξη που το Ισραήλ θεώρησε αιτία πολέμου. Το Ισραήλ κατέλαβε ολόκληρη τη Χερσόνησο του Σινά, περιλαμβανομένου του Σαρμ ελ Σέιχ.
Από τότε, η φράση «The Straits of Tiran are open to Israeli shipping» έγινε σύμβολο της ισραηλινής νίκης. Το Σαρμ ελ Σέιχ και ολόκληρη η περιοχή του νοτίου Σινά παρέμεινε για χρόνια υπό τον έλεγχο του Ισραήλ.
Το 1973 η Αίγυπτος επιτέθηκε στο Ισραήλ (πόλεμος του Γιομ Κιπούρ), προσπαθώντας να ανακαταλάβει τα εδάφη που είχε χάσει το 1967. Μετά τον πόλεμο και τις διαπραγματεύσεις, το Σαρμ ελ Σέιχ παρέμεινε προσωρινά υπό ισραηλινό έλεγχο.
Τα πράγματα άλλαξαν το 1979, όταν υπογράφηκε η πρώτη αραβοϊσραηλινή συνθήκη ειρήνης. Το Ισραήλ συμφώνησε να επιστρέψει ολόκληρο το Σινά στην Αίγυπτο, συμπεριλαμβανομένου του Σαρμ ελ Σέιχ, με αντάλλαγμα αναγνώριση και ειρήνη. Το Σαρμ ελ Σέιχ έγινε τότε σύμβολο της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Το 1982, το Ισραήλ αποχώρησε πλήρως από το Σινά και το Σαρμ ελ Σέιχ πέρασε ξανά υπό αιγυπτιακή κυριαρχία.
Τουριστικό θέρετρο και «κοιτίδα» διπλωματίας
Μετά το 1980, η Αίγυπτος μετέτρεψε το Σαρμ ελ Σέιχ σε τουριστικό κέντρο διεθνούς φήμης, αξιοποιώντας την εγγύτητά του με την πανέμορφη ακτή της Ερυθράς Θάλασσας και προχωρώντας στην ταχεία ανοικοδόμηση ξενοδοχείων και άλλων τουριστικών μονάδων.
Παράλληλα όμως, το Σαρμ ελ Σέιχ συνέχισε να κατέχει σημαντικό ρόλο στα γεωπολιτικά πράγματα, καθώς μετατράπηκε σε τόπο διεθνών συνόδων και διαπραγματεύσεων, διαδικασιών που φυσικά είχαν συχνά στο επίκεντρο την αραβοϊσραηλινή σύγκρουση.
Το Σαρμ ελ Σέιχ έγινε γνωστό για τη διοργάνωση συναντήσεων Ισραηλινών και Παλαιστινίων ηγετών, ενώ -ειδικά μετά το 2000- «πρωταγωνιστούσε» στις συζητήσεις για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.
Το 2005 εκεί φιλοξενήθηκε η σύνοδος μεταξύ του Παλαιστινίου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς και του τότε προέδρου του Ισραήλ, Αριέλ Σαρόν, που οδήγησε σε προσωρινή εκεχειρία.
Από το 2023, το Σαρμ ελ Σέιχ φιλοξενεί διεθνείς διασκέψεις και ανθρωπιστικές συναντήσεις για τη Γάζα και το παλαιστινιακό ζήτημα,
Εκεί πραγματοποιούνταν οι συναντήσεις αξιωματούχων της Χαμάς με τους Ισραηλινούς διπλωμάτες, υπό την διαμεσολάβηση της Αιγύπτου και την παρουσία και άλλων διεθνών παραγόντων, μια διαδικασία που οδήγησε τελικά στη σημερινή συμφωνία ειρήνης μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ.
