Σινά: Στην «ηλεκτρική καρέκλα» ο διάδοχος του Δαμιανού

Την ώρα που όλοι θεωρούσαν ότι η έξοδος του Αρχιεπισκόπου Δαμιανού από το Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά και η δήλωση του ότι παραιτείται από τη θέση του ηγουμένου θα εξομάλυνε την κατάσταση και θα άνοιγε διάπλατα τον δρόμο για την εκλογή του διαδόχου του, τα τελευταία δεδομένα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά.

Με βάση το χρονοδιάγραμμα, αύριο Κυριακή (14/9) η αδελφότητα των Σιναϊτών καλείται να εκλέξει νέο ηγούμενο. Ωστόσο, με τους μισούς -σχεδόν- μοναχούς να έχουν φύγει μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμιανό για την Ελλάδα και τους «αντιφρονούντες» μέσα στο μοναστήρι όλα είναι στον αέρα. Η Αθήνα, σε διπλωματικό αλλά και εκκλησιαστικό επίπεδο, παρακολουθεί στενά όσα εξελίσσονται, την ώρα που εντείνεται η ανησυχία για παρασκηνιακές παρεμβάσεις από το Πατριαρχείο της Μόσχας μέσω των Ιεροσολύμων στην υπόθεση του Σινά.

Η Αίγυπτος παραμένει παρατηρητής

Η Αίγυπτος έχει επιλέξει να παραμείνει παρατηρητής των καταστάσεων, καθώς δεν θέλει να θεωρηθεί ότι παρεμβαίνει στα εσωτερικά του μοναστηριού. Εξάλλου, όποιος και να εκλεγεί Ηγούμενος, αποκτώντας τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου Σιναίου, Φαράν και Ραϊθώ, θα πρέπει να αντιμετωπίσει την πικρή πραγματικότητα της αρνητικής για τα συμφέροντα του μοναστηριού δικαστικής απόφασης σε ό,τι αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς της μονής και της περιουσίας της στην Αίγυπτο, που ευνοεί την κυβέρνηση της Αιγύπτου.

Ο διάδοχος του Δαμιανού, εφόσον εκλεγεί ομαλά και αναγνωριστεί η εκλογή του, θα καθίσει σε μια «ηλεκτρική καρέκλα». Αφενός θα πρέπει να αναγνωριστεί από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, που θεωρεί ότι η Μονή του Σινά -αν και αυτοδιοίκητη- αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Σιωνίτιδας Εκκλησίας. Αφετέρου θα πρέπει να έχει τη στήριξη από το σύνολο των άλλων μοναχών, ώστε να μην υπάρξουν νέες εσωτερικές διαμάχες. 

Το βασικό ζητούμενο είναι να επιτευχθεί η οριστική συμφωνία με την Αίγυπτο που θα διασφαλίσει την περιουσία και το ιδιοκτησιακό καθεστώς της μονής του Σινά και την ύπαρξή της στο μέλλον ως ενεργή μοναστική αδελφότητα και όχι ως ένας αρχαιολογικός και τουριστικός χώρος, όπως ενδεχομένως θα βόλευε την Αίγυπτο.

Πώς εκλέγεται ο Ηγούμενος της Μονής Σινά

Η εκλογή του Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Σινά είναι μια εσωτερική διαδικασία που ακολουθεί τους αρχαίους κανόνες και το καταστατικό της Μονής, καθώς η Εκκλησία του Σινά είναι μια αυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία.

Η θέση του Ηγουμένου, ο οποίος φέρει και τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου Σιναίου, Φαράν και Ραϊθώ, είναι ισόβια.

Διαδικασία Εκλογής

Η εκλογή ενός νέου Ηγουμένου πραγματοποιείται όταν η θέση χηρεύσει, δηλαδή μετά τον θάνατο, την παραίτηση ή, σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, την καθαίρεση του προηγούμενου.

Ρυθμιστής των τυπικών διαδικασιών παραμένουν οι «Θεμελιώδεις Κανονισμοί» της Μονής του 1971. Βάσει αυτών των Κανονισμών, κυρίως των άρθρων 12, 13, 18, 19 και 20, πέραν του ότι για τη Γενική Συνέλευση πρέπει να υπάρχει «πλειοψηφία 2/3 των παρισταμένων αδελφών», ορίζεται σαφέστατα ότι «ο Αρχιεπίσκοπος του Σιναίου εκλέγεται πάντοτε μεταξύ των αδελφών της Μονής, των εχόντων Σιναϊτικήν κουράν και δέον να έχει τα εξής προσόντα: α) άμεμπτον την πολιτείαν, β) να έχει ηλικίαν ουχί κατωτέραν των τριάκοντα πέντε ετών και ουχί μεγαλυτέραν των εξήκοντα, γ) να είναι σωματικώς υγιής, δ) να διακρίνεται επί ζήλω και αγάπη προς την Μονήν, ε) να έχει υπηρετήσει επί δύο τουλάχιστον έτη ως προϊστάμενος εν τη Μονή ή εν Καΐρω και να γνωρίζει καταλεπτώς τας μοναστηριακάς υπηρεσίας και στ) να είναι, εάν τούτο είναι δυνατόν, εκ των εγγραμμάτων αδελφών».

Τόπος συνάθροισης της Αδελφότητας δεν μπορεί να είναι άλλος από τη Μονή στο Σινά. Με βάση λοιπόν αυτούς τους Κανονισμούς – τους οποίους είχε καθαρογράψει δύο χρόνια πριν από την εκλογή του στην Ηγουμενία (1973) ο τότε Δικαίος, αρχιμανδρίτης Δαμιανός Σαμαρτζής – πολλά από τα ονόματα των μνηστήρων τίθενται εκτός κούρσας διαδοχής.

Το δικαίωμα ψήφου ανήκει αποκλειστικά στους μοναχούς της Σιναϊτικής Αδελφότητας. Συγκεκριμένα, η εκλογή γίνεται από τη Σύναξη των Μοναχών, η οποία αποτελεί το ανώτατο πνευματικό και διοικητικό όργανο της Μονής. Οι υποψήφιοι για το αξίωμα του Ηγουμένου προέρχονται από το ίδιο το σώμα των μοναχών. Δεν υπάρχει κάποιος εξωτερικός κατάλογος υποψηφίων. Οι μοναχοί συγκεντρώνονται για να εκλέξουν τον διάδοχο με μυστική ψηφοφορία. Εκλέγεται αυτός που συγκεντρώνει την πλειοψηφία των ψήφων.

Σύμφωνα με την ιστορική και κανονική τάξη, ο Αρχιεπίσκοπος Σιναίου χειροτονείται από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων, αναδεικνύοντας έτσι τη βαθιά πνευματική σχέση μεταξύ των δύο Εκκλησιών. Ωστόσο, η ίδια η εκλογή παραμένει αποκλειστική αρμοδιότητα της Μονής του Σινά.

Ονοματολογίας το ανάγνωσμα

Μεγαλύτερες πιθανότητες, εάν δεν αλλάξει επί τούτου κάποιο από τα συγκεκριμένα άρθρα, έχουν οι μοναχοί Πάμφιλος, Νύφων (αρκετά ενισχυμένη υποψηφιότητα) και Συμεών, ο οποίος είναι γραμματέας της Αδελφότητας, έχει εμπειρία, είναι γιος ιερέα και γνωρίζει αραβικά.

Επίσης ακούγεται το όνομα του Αρχιμανδρίτη Πορφυρίου Φραγκάκου, που είναι ο εκπρόσωπος της Ιεράς Μονής Σινά στην Ελλάδα. Είχε ενεργό ρόλο στις εξελίξεις που αφορούν την πρόσφατη εσωτερική κρίση. Ειδικότερα, εκπροσωπώντας τον Αρχιεπίσκοπο Δαμιανό, είχε αναφερθεί στη νέα νομική υπόσταση της Μονής στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι αυτή η εξέλιξη ενισχύει την αυτονομία και τη σταθερότητα της μοναστικής κοινότητας.

Στο τραπέζι είχε πέσει κατά το παρελθόν και το όνομα του ιερομονάχου Θεόφιλου Παντοκρατορινού της Αγιορείτικης Αδελφότητας. Ωστόσο ενδεχόμενη υποψηφιότητά του δεν πληροί τις αυστηρές προϋποθέσεις εκλογής, καθώς είναι μοναχός που δεν ανήκει στο δυναμικό της Μονής του Σινά.