Εσύ ρώτησες, η AI απάντησε: Πώς η Google ανατρέπει τον τρόπο που «γκουγκλάρουμε»

Τα κλικ μας έχουν τεράστια δύναμη. Αθροιστικά, μερικά μόνο δευτερόλεπτα της προσοχής μας μπορούν να ωθήσουν προς τα πάνω ή προς τα κάτω έναν ιστότοπο. Ωστόσο, τελευταία η Google αποφάσισε να προχωρήσει σε μια κομβική αλλαγή που αναδιαμορφώνει το διαδίκτυο όπως το γνωρίζαμε.

Τον τελευταίο χρόνο, η Google προχώρησε σε μια ανατρεπτική αλλαγή. Σίγουρα το έχετε παρατηρήσει. Το πρώτο πράγμα που βλέπετε στα αποτελέσματα αναζήτησης είναι συχνά μια απάντηση που δημιουργείται από τεχνητή νοημοσύνη, αντί για τη λίστα με τους μπλε συνδέσμους που κυριαρχούσε στο Google για δεκαετίες.

Η Google ονομάζει αυτές τις απαντήσεις του chatbot «AI Overviews» (Συνοπτικές πληροφορίες τεχνητής νοημοσύνης). Μερικές φορές είναι εξαιρετικά χρήσιμες. Άλλες φορές, κυριολεκτικά λένε στους ανθρώπους να φάνε πέτρες και κόλλα σε μια στιγμή παραίσθησης. Προφανώς, οι AI Overviews επηρεάζουν επίσης το τι κάνετε στη συνέχεια.

Το 2025, 900 Αμερικανοί που σερφάρουν στο διαδίκτυο έδωσαν στο Pew Research Center την άδεια να παρακολουθεί την περιήγησή τους. «Αυτοί οι χρήστες ήταν λιγότερο πιθανό να κάνουν κλικ σε έναν σύνδεσμο όταν έκαναν μια αναζήτηση που παρήγαγε μια περίληψη AI – και επίσης πιο πιθανό να τερματίσουν εντελώς την περιήγησή τους», λέει ο Aaron Smith, διευθυντής του Data Labs στο Pew. Σύμφωνα με μια νέα ανάλυση, οι χρήστες της Google ήταν σχεδόν δύο φορές λιγότερο πιθανό να κάνουν κλικ σε συνδέσμους προς άλλους ιστότοπους όταν έβλεπαν AI Overviews. Και στο 26% των περιπτώσεων, απλώς έκλειναν το πρόγραμμα περιήγησής τους.

Εκεί που ξεκινούν οι διαδικτυακές δραστηριότητες

Αυτό είναι κάτι που θα μπορούσατε να ονομάσετε «πολύ σημαντικό». Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την Αναζήτηση Google πέντε τρισεκατομμύρια φορές το χρόνο. Είναι το σημείο από όπου ξεκινά η πλειονότητα όλων των διαδικτυακών δραστηριοτήτων.

Ένα τεράστιο μέρος των ιστότοπων κερδίζει χρήματα μέσω της διαφήμισης, ιδιαίτερα οι ιστότοποι που παρέχουν πληροφορίες και περιεχόμενο αντί να πωλούν προϊόντα. Είναι ένα οικοσύστημα που ζει και πεθαίνει ανάλογα με το μέγεθος του κοινού, και οι ιδιοτροπίες του αλγορίθμου της Google μπορούν ουσιαστικά να «χαντακώσουν» μια εταιρεία από τη μια μέρα στην άλλη.

«Οι περισσότεροι ιστότοποι χρειάζονται την επισκεψιμότητα από το Google για να συνεχίσουν να λειτουργούν», λέει η Lily Ray, αντιπρόεδρος στρατηγικής και έρευνας βελτιστοποίησης μηχανών αναζήτησης στην εταιρεία μάρκετινγκ Amsive. «Ωστόσο, οι AI Overviews μειώνουν την επισκεψιμότητα τόσο δραματικά, που πολλοί ιστότοποι βλέπουν τα έσοδά τους να μειώνονται κατά 20%, 30% ή ακόμα και 40%. Αυτό έχει καταστροφικές επιπτώσεις και αφαιρεί το κίνητρο για πολλούς ανθρώπους να δημιουργούν περιεχόμενο υψηλής ποιότητας».

Αυτό μπορεί να είναι μια πρόβλεψη για το μέλλον, καθώς η Google μόλις λάνσαρε μια λειτουργία που ονομάζεται AI Mode και καταργεί εντελώς τα παραδοσιακά αποτελέσματα αναζήτησης. Η Ray και πολλοί άλλοι ειδικοί λένε ότι το αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό. Κάποιοι φοβούνται ότι μπορεί να καταστρέψει το διαδίκτυο όπως το γνωρίζουμε.

Τι απαντά η Google

Η Google, ωστόσο, λέει ότι όλα αυτά είναι ανοησίες. «Καθημερινά κατευθύνουμε δισεκατομμύρια κλικ σε ιστότοπους και δεν έχουμε παρατηρήσει σημαντική μείωση στη συνολική επισκεψιμότητα του διαδικτύου, όπως υπονοείται», λέει εκπρόσωπος της εταιρείας. «Αυτή η μελέτη χρησιμοποιεί μια ελαττωματική μεθοδολογία και ένα στρεβλωμένο σύνολο ερωτημάτων που δεν είναι αντιπροσωπευτικό της επισκεψιμότητας της αναζήτησης».

Η Pew δηλώνει ότι είναι σίγουρη για την έρευνά της. «Τα ευρήματά μας είναι σε γενικές γραμμές συνεπή με ανεξάρτητες μελέτες που έχουν διεξαχθεί από εταιρείες ανάλυσης ιστού», λέει ο Smith. Δεκάδες εκθέσεις δείχνουν ότι οι AI Overviews μειώνουν την επισκεψιμότητα της αναζήτησης κατά 30% έως 70%, ανάλογα με το τι αναζητούν οι χρήστες στο Google. Η Ray λέει ότι το έχει παρατηρήσει προσωπικά σε δεδομένα από εκατοντάδες ιστότοπους.

Παρ’ όλα αυτά, η Google επιμένει σε δήλωση στο BBC, ότι οι χρήστες πρέπει να αγνοήσουν τα στοιχεία αυτά, κατηγορώντας την έρευνα για μεροληπτικά δεδομένα.

Είναι αυτό που θέλουμε;

Υπάρχει όμως και ένα άλλο ερώτημα. Είναι αυτό που θέλουμε όλοι; Τουλάχιστον, αυτό πιστεύει η Google. «Οι άνθρωποι στρέφονται προς τις εμπειρίες που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, και οι λειτουργίες τεχνητής νοημοσύνης στην Αναζήτηση τους επιτρέπουν να κάνουν ακόμα περισσότερες ερωτήσεις, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για να συνδεθούν με ιστότοπους», λέει ο εκπρόσωπος της Google.

Αλλά η Ray λέει ότι αυτό είναι λάθος. «Η Google μπορεί να πει, «Καλά, κανείς δεν θέλει να κάνει κλικ πια», αλλά επωφελείται από τη σκληρή δουλειά που κάνουν όλοι οι άλλοι. Παίρνει τα κλικ από τους ανθρώπους που δημιούργησαν το περιεχόμενο από το οποίο αντλεί η τεχνητή νοημοσύνη της Google», λέει. Ξεχάστε τους ιστότοπους, όμως, λέει η Ray, η τάση της τεχνητής νοημοσύνης να έχει παραισθήσεις σημαίνει ότι είναι χειρότερη και για εσάς.

«Οι περιλήψεις της τεχνητής νοημοσύνης συχνά κάνουν σοβαρά λάθη», λέει. «Όχι μόνο κλέβουν επισκεψιμότητα από τους ιστότοπους, αλλά είναι σχεδόν σαν να στερούν από τον χρήστη τη δυνατότητα να αναλύει διαφορετικές πληροφορίες, να επιλέγει τι θέλει να διαβάσει και να καταλήγει στα δικά του συμπεράσματα». Η Google ισχυρίζεται ότι οι απαντήσεις της τεχνητής νοημοσύνης είναι χρήσιμες και εξαιρετικά αντικειμενικές, με ακρίβεια αντίστοιχη με άλλες λειτουργίες αναζήτησης.