Η κάνναβη τροποποιεί το DNA σου: Νέα μελέτη δείχνει αλλοιώσεις στον οργανισμό
Η μακροχρόνια χρήση κάνναβης σχετίζεται με μεταβολές που επηρεάζουν τον τρόπο που ο οργανισμός «διαβάζει» το DNA και την υγεία μας.
Σύμφωνα με νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Molecular Psychiatry, η χρήση της κάνναβης αφήνει μακροχρόνια «αποτυπώματα» στο ανθρώπινο σώμα, τροποποιώντας την έκφραση του DNA (ποια γονίδια είναι ενεργά και πόσο). Οι επιστήμονες από τις ΗΠΑ διαπίστωσαν ότι η κάνναβη συνδέεται με αλλαγές στο επιγονιδίωμα, ένα σύστημα ελέγχου που ενεργοποιεί ή απενεργοποιεί γονίδια που ρυθμίζουν βασικές λειτουργίες του σώματος. Τα ευρήματα βασίστηκαν σε ανάλυση δεδομένων από περισσότερους από 1.000 ενήλικες, σε μια μελέτη που διήρκεσε πάνω από δύο δεκαετίες.
Πώς η επιστημονική ομάδα μέτρησε τις αλλαγές στο DNA μέσω δειγμάτων αίματος
Όπως διαβάζουμε στο Science Alert στόχος των ερευνητών ήταν να κατανοήσουν πώς επηρεάζει η κάνναβη την ανθρώπινη υγεία, δεδομένου ότι η χρήση της έχει νομιμοποιηθεί σε πολλές περιοχές χωρίς να έχουν πλήρως αποσαφηνιστεί οι επιπτώσεις της. Οι συμμετέχοντες ήταν ηλικίας 18 έως 30 ετών όταν ξεκίνησε η μελέτη, και παρείχαν στοιχεία για τη χρήση κάνναβης αλλά και δείγματα αίματος στα 15 και 20 έτη της έρευνας. Μέσω αυτών των δειγμάτων, οι ειδικοί εξέτασαν τις επιγενετικές μεταβολές, με έμφαση στα επίπεδα μεθυλίωσης, μια συγκεκριμένη επιγενετική αλλαγή του DNA.
Η μεθυλίωση του DNA αποτελεί μία από τις πιο διερευνημένες τροποποιήσεις. Αν και δεν αλλάζει τη γενετική αλληλουχία, μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα «διαβάζουν» και χρησιμοποιούν τις γενετικές οδηγίες. Παράγοντες όπως το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής μπορεί να προκαλέσουν τέτοιες αλλαγές, οι οποίες μάλιστα ενδέχεται να μεταβιβάζονται και στις επόμενες γενιές. Επίσης, τα αιματολογικά δείγματα λειτουργούν σαν «χρονικό αποτύπωμα» που καταγράφει τόσο πρόσφατες όσο και παλαιότερες επιδράσεις.
Η επιστημονική ομάδα είχε ήδη εντοπίσει παλαιότερα συσχέτιση ανάμεσα στη χρήση μαριχουάνας και στους δείκτες βιολογικής γήρανσης μέσω της μεθυλίωσης. Με το νέο αυτό σκέλος της μελέτης, επιχείρησαν να διερευνήσουν αν συγκεκριμένοι επιγενετικοί δείκτες συνδέονται με τη χρήση κάνναβης και κατά πόσο αυτοί σχετίζονται με την υγεία γενικότερα. Τα δεδομένα για τη χρήση μαριχουάνας ήταν αρκετά λεπτομερή ώστε να καταγραφεί όχι μόνο η πρόσφατη χρήση, αλλά και η συνολική κατανάλωση με την πάροδο του χρόνου.
Στο δείγμα του 15ου έτους, οι επιστήμονες εντόπισαν 22 δείκτες που σχετίζονταν με πρόσφατη χρήση και 31 που συσχετίζονταν με τη συνολική χρήση κάνναβης. Στο 20ό έτος της μελέτης, τα αντίστοιχα νούμερα ήταν 132 και 16. Ένας από τους δείκτες εμφανιζόταν σταθερά σε όλες τις φάσεις της έρευνας και είχε ήδη συσχετιστεί στο παρελθόν με τη χρήση καπνού, γεγονός που υποδηλώνει πιθανή κοινή βιολογική επίδραση μεταξύ των δύο ουσιών σε επίπεδο επιγονιδιώματος.
Οι συνέπειες στην υγεία και γιατί τα ευρήματα χρειάζονται περαιτέρω έρευνα
Πολλές από τις επιγενετικές μεταβολές που συσχετίστηκαν με τη χρήση κάνναβης έχουν ήδη συνδεθεί σε άλλες μελέτες με διεργασίες, π.χ. με τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, την ορμονική ρύθμιση, οι λοιμώξεις, νευρολογικές παθήσεις όπως τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή, αλλά και με τη γενικότερη προδιάθεση για εθισμό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η κάνναβη προκαλεί άμεσα αυτές τις καταστάσεις. Η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιακή σχέση, αλλά επισημαίνει πιθανές συσχετίσεις που αξίζει να διερευνηθούν περαιτέρω.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι χρειάζονται νέες μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς για να διαπιστωθεί αν τα ευρήματα επαναλαμβάνονται. Παράλληλα, η ανάλυση των επιδράσεων της κάνναβης σε δείκτες γήρανσης θα μπορούσε να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της στην υγεία. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα στην κατανόηση του πώς οι εξωτερικοί παράγοντες, όπως η χρήση ουσιών, μπορούν να επηρεάσουν το «εγχειρίδιο λειτουργίας» του ανθρώπινου σώματος, χωρίς να αλλάζουν τον ίδιο τον γενετικό κώδικα.