Η σύγχρονη κουλτούρα των σχέσεων οδηγεί σε situationship αντί για αγάπη- Χάθηκε το «για πάντα μαζί»;

Σε έναν κόσμο γεμάτο dating apps, ghosting και συνεχείς αναζητήσεις για την «τέλεια» επιλογή, οι παραδοσιακές, μακροχρόνιες σχέσεις δείχνουν να υποχωρούν μπροστά στην άνοδο των λεγόμενων situationships. Τις σχέσεις δηλαδή που μοιάζουν με ρομαντικές, έχουν οικειότητα και σεξουαλική επαφή, αλλά χωρίς σαφή όρια, στόχο ή δέσμευση.

Σύμφωνα με τον κοινωνικό ψυχολόγο Jeremy S. Nicholson, Ph.D. και στο άρθρο του στο Psychology Today, η σύγχρονη κουλτούρα γύρω από τις σχέσεις και οι σχετικές συμβουλές οδηγούν πολλούς ανθρώπους μακριά από τη σταθερότητα και πιο κοντά στη σύγχυση και τη συναισθηματική ασάφεια.

Οι δύο δρόμοι στις σχέσεις: Στιγμιαία απόλαυση ή συναισθηματική δέσμευση;

Ο Nicholson εξηγεί ότι οι άνθρωποι προσεγγίζουν τις σχέσεις με δύο βασικές στρατηγικές:

• Βραχυπρόθεσμη στρατηγική, που δίνει έμφαση στην έλξη, τη σωματική χημεία και την εμπειρία.

• Μακροπρόθεσμη στρατηγική, που εστιάζει στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, τη συναισθηματική σύνδεση και την προοπτική ζωής μαζί.

Το πρόβλημα είναι ότι μεγάλο μέρος των σύγχρονων συμβουλών που κυκλοφορούν -είτε από influencers, είτε μέσω TikTok, είτε από «dating coaches»- προωθούν στάσεις που εξυπηρετούν τη βραχυπρόθεσμη στρατηγική. Αυτό οδηγεί σε καταστάσεις όπου οι άνθρωποι αποφεύγουν τη σαφήνεια, δεν επικοινωνούν τις προσδοκίες τους και αφήνουν τις σχέσεις τους να «αιωρούνται».

Η παγίδα των situationships

Η έννοια του situationship έχει γίνει ευρέως γνωστή τα τελευταία χρόνια: δύο άνθρωποι που έχουν κάποια μορφή σχέσης -συναισθηματική, σεξουαλική ή και τα δύο- αλλά χωρίς σαφές πλαίσιο ή μακροπρόθεσμο στόχο.

Ο Nicholson υπογραμμίζει πως οι περισσότερες τέτοιες σχέσεις δεν καταλήγουν σε μακροχρόνια δέσμευση. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με έρευνες, μόνο το 15% των situationships εξελίσσονται σε σταθερές σχέσεις. Οι υπόλοιπες τελειώνουν με σύγχυση, απογοήτευση ή απλώς... εξαφάνιση.

Η κοινωνικοσεξουαλική προδιάθεση και η επίδρασή της

Κάθε άνθρωπος έχει μια διαφορετική στάση απέναντι στη σεξουαλικότητα και τις σχέσεις -αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν sociosexual orientation. Άτομα με πιο «ανοιχτή» κοινωνικοσεξουαλική προδιάθεση είναι πιο πιθανό να επιδιώκουν εφήμερες σχέσεις, ενώ άλλα προτιμούν βαθύτερες συναισθηματικές συνδέσεις.

Το πρόβλημα είναι πως η γενικευμένη κουλτούρα του dating τείνει να αγνοεί αυτές τις διαφορές. Προσφέρει «ένα μοντέλο για όλους», με αποτέλεσμα άνθρωποι που στην πραγματικότητα αναζητούν σταθερότητα να καταλήγουν παγιδευμένοι σε μοτίβα που δεν τους εξυπηρετούν.

Πώς μπορούμε να χτίσουμε σχέσεις με προοπτική;

Ο Nicholson προτείνει συγκεκριμένα βήματα για όσους θέλουν να χτίσουν ουσιαστικές και μακροχρόνιες σχέσεις:

• Ειλικρίνεια από την αρχή - Μιλήστε ξεκάθαρα για το τι αναζητάτε.

• Χτίσιμο εμπιστοσύνης πριν τη σεξουαλική επαφή - Η βιασύνη μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική ασάφεια.

• Αμοιβαία συμφωνία για στόχους και όρια - Συζητήστε από νωρίς για το τι σημαίνει «σχέση» για τον καθένα.

Τελικά, τι ψάχνουμε στις σχέσεις;

Η επιλογή ανάμεσα σε μια situationship και μια μακροχρόνια σχέση δεν είναι απλώς θέμα τύχης ή χημείας, αλλά στρατηγικής και πρόθεσης. Οι σύγχρονες συμβουλές -όσο μοντέρνες κι αν ακούγονται- ίσως τελικά μας απομακρύνουν από αυτό που βαθύτερα αναζητούμε: σταθερή, αμοιβαία και ουσιαστική αγάπη.