Καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου: Ραντεβού κορυφής στις Βρυξέλλες και ευρωπαϊκή «ασπίδα» από την Κομισιόν
Με φόντο τη σημερινή συνάντηση με τον επίτροπο Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν, η Κομισιόν βάζει πολιτική και χρηματοδοτική «ασπίδα» στο καλώδιο Ελλάδας–Κύπρου, στέλνοντας μήνυμα ότι το έργο δεν παγώνει.
Ο επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν υποδέχεται σήμερα τον νέο υπουργό Ενέργειας της Κύπρου, Μιχάλη Δαμιανό, και τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου . Στο επίκεντρο των συνομιλιών θα βρεθεί η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Κύπρου - Great Sea Interconnector (GSI) ), στον απόηχο της απόφασης της Κομισιόν να την εντάξει στις οκτώ «Ενεργειακές Λεωφόρους» της ΕΕ, με ρητή δέσμευση ότι δεν θα επιτραπεί το «πάγωμα» του έργου.
Η συνάντηση πραγματοποιείται σε μια περίοδο κατά την οποία Αθήνα και Λευκωσία έχουν ουσιαστικά πατήσει φρένο στην πρόοδο του έργου, επιλέγοντας από κοινού την επικαιροποίηση των τεχνικοοικονομικών δεδομένων με στόχο την προσέλκυση ισχυρών επενδυτών, αλλά και ενόψει της συνεδρίασης του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
Περιορισμένες προσδοκίες, σαφές μήνυμα
Πηγές της αγοράς επισημαίνουν ότι από τη συνάντηση δεν αναμένονται άμεσα νέα δεδομένα. Ωστόσο, ο επίτροπος Ενέργειας ενδέχεται να ζητήσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την CBA (Cost-Benefit Analysis), καθώς και διευκρινίσεις για το ποιος θα την εκπονήσει, παρότι ο ΑΔΜΗΕ είχε ήδη παρουσιάσει μελέτη κόστους-οφέλους πριν από έναν χρόνο, κατόπιν αιτήματος της κυπριακής πλευράς.
Η Κομισιόν, πάντως, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν απαιτείται νέα CBA. Ο ίδιος ο Γιόργκενσεν, απαντώντας πρόσφατα σε ερώτηση Κύπριου βουλευτή, υπογράμμισε ότι η ανάλυση έχει ολοκληρωθεί στο πλαίσιο της ένταξης του έργου στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), τονίζοντας ότι η έγκριση του GSI επιβεβαιώνει την υπεροχή των οφελών έναντι του κόστους και ότι η άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου αποτελεί ύψιστη ευρωπαϊκή προτεραιότητα.
Το πραγματικό «αγκάθι» για τους επενδυτές
Στην αγορά, πάντως, είναι σαφές ότι το βασικό ερώτημα για τους υποψήφιους επενδυτές δεν είναι η ύπαρξη νέας μελέτης, αλλά το κατά πόσο η Κύπρος επιθυμεί πραγματικά να προχωρήσει το έργο και, κυρίως, εάν και πώς θα ξεπεραστούν τα γεωπολιτικά εμπόδια, με αιχμή το ενδεχόμενο αντίδρασης της Τουρκίας στις έρευνες ή την υλοποίηση χωρίς τη συναίνεσή της.
Το «φιλί της ζωής» από την Κομισιόν
Η ένταξη του GSI στις «Ενεργειακές Λεωφόρους» έρχεται στο πλαίσιο του νέου Grids Package της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που παρουσιάστηκε την Τετάρτη και συζητείται τη Δευτέρα στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας. Το πακέτο εγκαινιάζει μια νέα, ευρωπαϊκή προσέγγιση στον σχεδιασμό ενεργειακών υποδομών, επιταχύνοντας τις αδειοδοτήσεις και διασφαλίζοντας δικαιότερη κατανομή κόστους στα διασυνοριακά έργα.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι «Ενεργειακές Λεωφόροι» ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια, μειώνουν την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, διευκολύνουν την ενσωμάτωση περισσότερων ΑΠΕ, περιορίζουν τις τιμές ενέργειας και στηρίζουν την απεξάρτηση από τις ρωσικές εισαγωγές.
Έντονο «ελληνικό αποτύπωμα»
Για την Ελλάδα, το πακέτο έχει ξεκάθαρο ελληνικό αποτύπωμα, καθώς τρία από τα οκτώ έργα προτεραιότητας αφορούν άμεσα τη χώρα:
- τον Διαβαλκανικό Αγωγό και τον Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου,
- την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Κύπρου (GSI),
- και την ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ώστε να περιοριστούν τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια υψηλών τιμών.
Η νέα ευρωπαϊκή προσέγγιση μεταφράζεται για την Ελλάδα σε ταχύτερη υλοποίηση των έργων του ΑΔΜΗΕ, ισχυρότερο πλαίσιο για τις νησιωτικές διασυνδέσεις, πρόσβαση σε πόρους του Connecting Europe Facility (CEF), μεγαλύτερη ενεργειακή σταθερότητα και καλύτερη απορρόφηση ΑΠΕ.
Nexans: «Το έργο συνεχίζεται»
Σε ό,τι αφορά τη γαλλική Nexans, που κατασκευάζει το καλώδιο, δημοσιεύματα την ήθελαν να «παγώνει» διαδικασίες. Η εταιρεία, ωστόσο, με επίσημη ανακοίνωσή της ξεκαθάρισε ότι συνεχίζει κανονικά την εκτέλεση του έργου, σύμφωνα με τις συμβατικές της υποχρεώσεις και τα συμφωνημένα ορόσημα, σημειώνοντας ότι σε έργα τέτοιας κλίμακας είναι σύνηθες τα χρονοδιαγράμματα να προσαρμόζονται.
Πηγές της αγοράς είναι κατηγορηματικές: αν η Nexans είχε πρόθεση αποχώρησης, θα το είχε ήδη πράξει. Το καλώδιο, προς το παρόν, μένει στη θέση του. Και πλέον, με την «υπογραφή» της Κομισιόν, το πολιτικό βάρος είναι σαφώς υπέρ του GSI.
