Νέος τελωνειακός κώδικας: 15 αλλαγές σε ενοίκια, ακίνητα, φόρο-πρόστιμα -Αναλυτικά όλες οι ρυθμίσεις

Υποχρεωτική πληρωμή ενοικίων μέσω τραπεζών από το 2026, ηλεκτρονικό φακέλωμα των ακινήτων, τσουχτερά πρόστιμα για μη αποδοχή άμεσων πληρωμών (IRIS), αυστηροποίηση των ποινών για διακίνηση προϊόντων χωρίς παραστατικά, «καμπάνες» σε επιβολή τέλους επιτηδεύματος για κάθε ακίνητο νομικού προσώπου που μισθώνεται για βραχυχρόνια μίσθωση και ενίσχυση κινήτρων για Έλληνες και ξένους που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, προβλέπει μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο-σκούπα για τον τελωνειακό κώδικα που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.

Παράλληλα με τις νέες ρυθμίσεις θεσπίζονται «καμπάνες» σε στελέχη και υπαλλήλους του ΟΠΕΚΕΠΕ που δεν παρέχουν στην ΑΑΔΕ πρόσβαση σε κάθε κτιριακή υποδομή και υποδομή πληροφορικής καθώς και σε πληροφορία, έγγραφα και συμβάσεις ενώ εξαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα οι δαπάνες νοσηλείας που καταβάλει ο εργοδότης σε εργαζόμενο ή σε μέλη της οικογένειάς του και παρέχονται διευκολύνσεις για αποπληρωμή των οφειλών σε πληγέντες από την κακοκαιρία «Daniel».

Ειδικότερα:

1. Θεσπίζεται η υποχρεωτική πληρωμή των μισθωμάτων μέσω τραπεζικού λογαριασμού. Σε περίπτωση που ο μισθωτής δεν καταβάλλει το ενοίκιο μέσω τραπεζικού λογαριασμού, τότε αποκλείεται για τη μίσθωση αυτή από την επιστροφή ενοικίου.. Το μίσθωμα που δεν έχει καταβληθεί ηλεκτρονικά από νομικό πρόσωπο δεν λογίζεται ως εκπιπτόμενη επιχειρηματική δαπάνη και ο εκμισθωτής χάνει την έκπτωση ποσοστού 5% επί του εισοδήματος από το ακίνητο για δαπάνες συντήρησης που προβλέπεται για όλα τα φυσικά πρόσωπα.

2. Συστήνεται Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο των πληροφοριών και δεδομένων για την ιδιοκτησία και τη διαχείριση των ακινήτων. Στο Μ.Ι.Δ.Α. συγκεντρώνονται τα δεδομένα που τηρούνται στα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ και αφορούν το είδος και την περιγραφή του ακινήτου, τα δικαιώματα επί του ακινήτου, τη χρήση του ακινήτου καθώς και κάθε άλλη πληροφορία σχετική με το ακίνητο. Το Μ.Ι.Δ.Α. ενημερώνεται:

• α) μέσω δηλώσεων που υποβάλλονται στην ΑΑΔΕ και περιλαμβάνουν τα στοιχεία του πρώτου εδαφίου που αφορούν το ακίνητο, καθώς και
• β) μέσω πληροφοριών που χορηγούν τρίτοι στην ΑΑΔΕ.

3. Επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος έως 600 ευρώ σε νομικά πρόσωπα για κάθε ακίνητο που μισθώνουν ή υπεκμισθώνουν για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb κ.λπ.).

4. Καθιερώνεται υποχρεωτική αποδοχή άμεσων πληρωμών [IRIS] από λογαριασμό σε λογαριασμό μέσω διασυνδεδεμένων τερματικών EFT/POS στις λιανικές συναλλαγές και τσουχτερά πρόστιμα από 10.000 για όσους τηρούν απλογραφικό σύστημα έως 20.000 ευρώ για όσους τηρούν διπλογραφικό σύστημα και δεν συμμορφώνονται. Το πρόστιμο μειώνεται κατά 50% , όταν επιβάλλεται σε χρήστες τερματικών «EFT/POS» που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε οικισμούς με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων.

Δεκαπλασιασμός προστίμων

5. Δεκαπλασιάζονται τα πρόστιμα στις περιπτώσεις διακίνησης προϊόντων με φορτηγά, χωρίς την έκδοση των απαραίτητων ψηφιακών παραστατικών από την πλευρά των επιχειρήσεων που τα αποστέλλουν, με αναδρομική ισχύ από 2 Ιουνίου. Διαμορφώνονται σε 5.000 ευρώ για κάθε φορολογικό έλεγχο για επιχειρήσεις με απλογραφικό λογιστικό σύστημα και 10.000 ευρώ για επιχειρήσεις που τηρούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.

6. Αυστηροποιείται το πλαίσιο προστίμων και κυρώσεων για παραβάσεις των μέτρων δέουσας επιμέλειας όσον αφορά στη διάθεση και διακίνηση ενεργειακών προϊόντων (καυσίμων στα πρατήρια κ.λπ.). Τα πρόστιμα τριπλασιάζονται ενώ παράλληλα, εισάγεται για πρώτη φορά η έννοια της υποτροπής.

• Σε περίπτωση μη ενημέρωσης της ΑΑΔΕ το πρόστιμο αυξάνεται από 15.000 ευρώ που είναι σήμερα στις 45.000 ευρώ ανά πρατήριο.
• Σε περίπτωση μη διακοπής διάθεσης καυσίμων, τότε το πρόστιμο ανέρχεται σε 15.000 ευρώ ανά παραστατικό που εκδόθηκε και 45.000 ευρώ ανά πρατήριο. Η παλιά πρόβλεψη προβλέπει 5.000 ευρώ και 15.000 ευρώ αντίστοιχα.
• Σε περίπτωση μη απόσυρσης εξοπλισμού, τότε το πρόστιμο ανέρχεται σε 90.000 ευρώ ανά πρατήριο από 30.000 ευρώ που είναι σήμερα.
• Οποιαδήποτε νέα παράβαση λαμβάνει χώρα εντός 3 ετών από την κοινοποίηση της αρχικής καταλογιστικής πράξης, επισύρει ποινές διπλασιασμού του προστίμου. Σε περίπτωση νέας υποτροπής απαγορεύεται η διάθεση καυσίμων για 6 μήνες σε όλα τα συνεργαζόμενα πρατήρια.

7. Εξαιρούνται οι δαπάνες νοσηλείας που καταβάλει ο εργοδότης σε εργαζόμενο ή σε μέλη της οικογένειάς του από τον υπολογισμό του εισοδήματος και τον φόρο δωρεάς. Η εξαίρεση ισχύει εφόσον η παροχή καταβάλλεται απευθείας από τον εργοδότη στον τρίτο πάροχο των υπηρεσιών ή καταβάλλεται σε χρήμα στον εργαζόμενο, εφόσον αυτός καταβάλει το ποσό στον τρίτο που παρέχει τις σχετικές υπηρεσίες και στη συνέχεια προσκομίσει το οικείο φορολογικό στοιχείο στον εργοδότη.

Πρόσβαση της ΑΑΔΕ σε δεδομένα και στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ

8. Παρέχεται στην ΑΑΔΕ άμεση, πλήρης και απρόσκοπτη πρόσβαση σε δεδομένα, στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ που αφορούν, μεταξύ άλλων, στη διαχείριση ευρωπαϊκών πιστώσεων, στη στελέχωση του ανθρώπινου δυναμικού, στην ανάληψη, στον έλεγχο, στη διαχείριση και στις διαδικασίες πληρωμής των οικονομικών υποχρεώσεων, στον έλεγχο και εκκαθάριση των πάσης φύσεως δαπανών, στην εκτέλεση των προμηθειών κλπ. Η μη εκπλήρωση ή πλημμελής εκπλήρωση των παραπάνω υποχρεώσεων από τους υπόχρεους φορείς, πέραν των κειμένων πειθαρχικών κυρώσεων, όπου αυτές εφαρμόζονται, επισύρει σε βάρος των υπόχρεων την επιβολή προστίμου από 10.000 έως και 100.000 ευρώ.

9. Δίνονται νέα κίνητρα για μεταφορά φορολογικής κατοικίας στην Ελλάδα σε εύπορους πολίτες. Δίνεται η δυνατότητα ένταξης των μελών της οικογένειας στο καθεστώς εναλλακτικής φορολόγησης οποιαδήποτε στιγμή εντός της 15ε τούς παραμονής του αρχικού επενδυτή στην Ελλάδα, με κόστος 20.000 ευρώ ανά πρόσθετο μέλος. Παράλληλα προβλέπεται η πλήρης απαλλαγή από φόρο δωρεάς και κληρονομιάς για περιουσία στο εξωτερικό που ο επενδυτής μεταβιβάζει σε τρίτους. Η ρύθμιση ουσιαστικά εξαιρεί τα κινητά περιουσιακά στοιχεία αλλοδαπής του επενδυτή που εντάσσεται στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης από φόρο δωρεάς και κληρονομιάς στη χώρα μας.

10. Η κινητή περιουσία που απέκτησαν οι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή, πριν από την μόνιμη επιστροφή τους στην Ελλάδα, απαλλάσσεται από το φόρο κληρονομιάς στην Ελλάδα, εφόσον έχουν διαμείνει στο εξωτερικό για πέντε συνεχόμενα έτη, αντί δέκα που ισχύει μέχρι σήμερα. Με τη μείωση αυτής της χρονικής προϋπόθεσης, σε συνδυασμό με τα λοιπά ισχύοντα φορολογικά κίνητρα για επαναπατρισμό, διευκολύνεται η ταχύτερη επιστροφή των Ελλήνων στην πατρίδα.

11. Ενισχύονται τα φορολογικά κίνητρα και για τα «family offices», δηλαδή τις εταιρείες ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας, και για φυσικά πρόσωπα με φορολογική κατοικία εκτός Ελλάδας.

12. Η εξέταση των αιτήσεων εξώδικης επίλυσης ολοκληρώνεται το αργότερο έως την 31η Ιανουαρίου 2026 και τα πρακτικά εξώδικης επίλυσης εκδίδονται έως την 31ή Μαρτίου 2026, ημερομηνία κατά την οποία λήγει η θητεία του Γενικού Προϊσταμένου, των μελών των Τμημάτων της Επιτροπής και των Γραμματέων. Αιτήσεις που δεν εξετάστηκαν μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2026, θεωρείται ότι απορρίφθηκαν σιωπηρά

Σε 72 άτοκες δόσεις οι βεβαιωμένες οφειλές λόγω «Daniel»

13. Ρυθμίζονται σε 72 άτοκες μηνιαίες δόσεις με ελάχιστο ποσό τα 30 ευρώ οι βεβαιωμένες οφειλές λόγω της κακοκαιρίας «Daniel» για τις οποίες έχει χορηγηθεί παράταση καταβολής και αναστολή είσπραξης. Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη Φορολογική Διοίκηση από τις 28 Ιουλίου 2025 έως τις 16 Σεπτεμβρίου 2025.

14. Συστήνεται στην ΑΑΔΕ σύστημα Παρακολούθησης Επαγγελματικών Οχημάτων και Εμπορευματοκιβωτίων για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και την τελωνειακή και φορολογική συμμόρφωση. Το Σύστημα αυτό που θα υπάρχει σε χερσαία και θαλάσσια συνοριακά σημεία, σε σταθμούς διοδίων και κατά τόπους στις εθνικές οδούς, θα λειτουργεί και θα είναι διασυνδεδεμένο με ένα σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό (Σταθερά και κινητά συστήματα ακτινοσκόπησης (X-RAYS) τύπου BACKSCATTER, κινητές μονάδες ελέγχου με κάμερες συστήματος αυτόματης αναγνώρισης πινακίδων οχημάτων (A.L.P.R.), μηχανήματα έκδοσης και ανάγνωσης καρτών εισόδου-εξόδου, αυτόματες μπάρες ελέγχου διέλευσης σημείων εισόδου-εξόδου σε τελωνεία/λιμάνια κ.α.).

15. Φορολογούνται με συντελεστή 15% των εισοδημάτων που αποκτούν αξιωματικοί οι οποίοι υπηρετούν σε ιδιωτικά πλοία αναψυχής. Για το κατώτερο πλήρωμα των ιδιωτικών πλοίων αναψυχής επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 10%.