Πάρκινσον: Δύο σκύλοι ανιχνεύουν την ασθένεια στα πρώιμα στάδια με ποσοστό άνω του 70%

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο Journal of Parkinson’s Disease οι κατάλληλα εκπαιδευμένοι σκύλοι μπορούν να αναγνωρίσουν με εξαιρετική ακρίβεια την παρουσία της ασθένειας Πάρκινσον απλώς μυρίζοντας δείγματα από το δέρμα ανθρώπων. Σε δοκιμή με διπλή τυφλή διαδικασία, δύο σκυλιά εντόπισαν τη νόσο με ακρίβεια που έφτανε το 80%, ενώ είχαν και πολύ χαμηλό ποσοστό ψευδών συναγερμών.

Ο λόγος που οι σκύλοι μπορούν να ανιχνεύσουν το Πάρκινσον είναι ότι η ασθένεια δεν επηρεάζει μόνο τον εγκέφαλο, αλλά και το δέρμα. Τα άτομα εκκρίνουν περισσότερο σμήγμα, μια λιπαρή ουσία από τους αδένες του δέρματος, το οποίο φαίνεται να έχει μια χαρακτηριστική οσμή. Η σύνθεση αυτής της οσμής συνδέεται με τις μεταβολικές αλλαγές που προκαλεί η νόσος και περιέχει οργανικές πτητικές ενώσεις που διαφέρουν από αυτές υγιών ατόμων.

Το Πάρκινσον έχει οσμή – και οι σκύλοι τη γνωρίζουν

Η ύπαρξη αυτής της ιδιαίτερης οσμής είχε ήδη παρατηρηθεί από ανθρώπους με εξαιρετικά οξύ οσφρητικό αισθητήριο. Όμως, οι σκύλοι έχουν οσφρητική ικανότητα χιλιάδες φορές πιο ισχυρή από αυτή των ανθρώπων, γεγονός που τους καθιστά ιδανικούς για τέτοιου είδους ανίχνευση. Η οργάνωση Medical Detection Dogs έχει εκπαιδεύσει σκύλους για να εντοπίζουν διάφορες ασθένειες, όπως καρκίνους, ελονοσία και πρόσφατα τον COVID-19.

Όπως διαβάζουμε στο ZME Science, η νόσος του Πάρκινσον αποτελεί νέα πρόκληση, γιατί οι σκύλοι πρέπει να ξεχωρίσουν δείγματα από ανθρώπους με και χωρίς τη νόσο, καθώς και από άτομα με άλλες νευρολογικές παθήσεις. Σε διάστημα σχεδόν ενός έτους, οι δύο σκύλοι μύρισαν περισσότερα από 200 δείγματα, τα οποία είχαν ληφθεί από το πάνω μέρος της πλάτης και τον αυχένα – περιοχές πλούσιες σε σμήγμα. Τα δείγματα συλλέχθηκαν από 25 κλινικές στο Ηνωμένο Βασίλειο, χωρίς οι ερευνητές ή οι εκπαιδευτές να γνωρίζουν ποια δείγματα προέρχονταν από πάσχοντες.

Τα αποτελέσματα των πειραμάτων

Το ένα από τα δύο σκυλιά αναγνώρισε σωστά το 80% των περιπτώσεων με Πάρκινσον, με μόλις μία λανθασμένη αναγνώριση από τα 60 δείγματα ελέγχου. Ο δεύτερος σκύλος είχε  ακρίβεια 70% και ειδικότητα 90%. Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι τα σκυλιά μπορούσαν να εντοπίσουν τη νόσο ακόμα και όταν οι ασθενείς είχαν άλλες συνοδές παθήσεις, όπως κατάθλιψη ή ημικρανίες, γεγονός που δείχνει ότι η «υπογραφή» της Πάρκινσον είναι ιδιαίτερα ξεχωριστή.

Προς το παρόν, δεν υπάρχει κάποιο τεστ αίματος ή απεικονιστική εξέταση που να επιβεβαιώνει τη νόσο στα αρχικά στάδια. Η διάγνωση γίνεται βάσει συμπτωμάτων, τα οποία όμως εμφανίζονται αργά, όταν η βλάβη στον εγκέφαλο είναι ήδη προχωρημένη. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι με τη βοήθεια των σκύλων θα μπορούσαν να αναπτυχθούν νέα, γρήγορα και μη επεμβατικά τεστ.

Μια άλλη κατεύθυνση είναι η απομόνωση των χημικών ενώσεων που ανιχνεύουν τα σκυλιά, ώστε να δημιουργηθεί στο μέλλον ένα αξιόπιστο χημικό τεστ. Αν και η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, με περιορισμένο αριθμό σκύλων και δείγματα που δεν συγκρίνονται με τις απαιτήσεις των κλασικών διαγνωστικών μεθόδων, τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα.